Η πρόταση – λύση για το Προσφυγικό
* Ο Νότης Μαριάς είναι καθηγητής Θεσμών ΕΕ Πανεπιστημίου Κρήτης – πρ. ευρωβουλευτής.
Το νέο Σύμφωνο της ΕΕ για τη Μετανάστευση και το Ασυλο, που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (10 Απριλίου) βαδίζει στα χνάρια του «Δουβλίνο 3», σύμφωνα με το οποίο το Κράτος – Μέλος πρώτης εισόδου είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας ή ασύλου, που υποβάλλεται στην ΕΕ από υπήκοο τρίτης χώρας. Απλά, προβλέπονται και 30.000 μετεγκαταστάσεις, ετησίως.
Το επιβαλλόμενο σύστημα αλληλεγγύης, αν και υποχρεωτικό, εντούτοις δίνει τη δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να επιλέξει τα μέσα έκφρασης της αλληλεγγύης, είτε με βάση ει την υποχρεωτική μετεγκατάσταση, είτε με την καταβολή χρηματικού ποσού για κάθε πρόσωπο το οποίο δεν θα την αποδέχεται, είτε με άλλα μέτρα συνεισφοράς. Αυτό σημαίνει ότι Πολωνία, Ουγγαρία και ενδεχόμενα η Γερμανία κι άλλες χώρες του σκληρού πυρήνα θα προτιμήσουν να καταβάλουν το αντίτιμο, παρά να δεχθούν μετεγκατάσταση στην Επικράτειά τους.
Εμείς, εδώ και 2 χρόνια, είχαμε προκρίνει το «ουκρανικό μοντέλο», το οποίο ήδη έχει εφαρμοστεί στην περίπτωση εκατομμυρίων Ουκρανών προσφύγων και το οποίο δεν έχει καμία σχέση με τις παθογένειες του «Δουβλίνου», με σύνθημα «Προσφυγικό-ΕΕ κάντο όπως και με τους Ουκρανούς πρόσφυγες» Το 2022, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε απόφαση με την οποία διαπίστωσε «την ύπαρξη μαζικής εισροής εκτοπισθέντων από Ουκρανία, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την εφαρμογή προσωρινής προστασίας.
Η οδυνηρή εμπειρία της ΕΕ, λόγω των χιλιάδων εκτοπισθέντων από τον πόλεμο στην πρ. Γιουγκοσλαβία (1990), οι οποίοι πλημμύρισαν κυρίως τη Γερμανία κι άλλες χώρες, οδήγησε την ΕΕ στο να φροντίσει να προβλεφθεί μηχανισμός αλληλεγγύης για την επίτευξη δίκαιης κατανομής των βαρών μεταξύ κρατών-μελών όσον αφορά την υποδοχή σε περίπτωση μαζικής συρροής και την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής.
Καθορίζεται, ρητά, ότι σκοπός είναι να θεσπίσει ελάχιστες προδιαγραφές παροχής προσωρινής προστασίας σε περίπτωση μαζικής εισροής από τρίτες χώρες». Επιπλέον, προβλέπεται ότι τα κράτη-μέλη παρέχουν, για μια περίοδο που δεν υπερβαίνει την προσωρινή προστασία, το δικαίωμα στα άτομα που την απολαμβάνουν να ασκούν μισθωτή ή ανεξάρτητη δραστηριότητα, με το ισχύον γενικό δίκαιο σχετικά με την αμοιβή, την πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση και άλλους όρους εργασίας.
Με βάση λοιπόν το εν λόγω νομοθετικό οι Ουκρανοί υπήκοοι έχουν το δικαίωμα να μετακινούνται ελεύθερα εντός της ΕΕ για περίοδο 90 ημερών και είναι σε θέση να επιλέξουν το Κράτος – Μέλος στο οποίο επιθυμούν να απολαύουν των δικαιωμάτων που απορρέουν από την προσωρινή προστασία και να επανενωθούν με την οικογένειά τους και τους φίλους τους.
Στην πράξη, αυτή η δυνατότητα θα διευκολύνει την εξισορρόπηση. Αυτό δεν θίγει τη δυνατότητα κράτους-μέλους να χορηγεί άδεια διαμονής.
Εκατομμύρια Ουκρανοί εκτοπισμένοι φιλοξενούνται, ήδη, στην ΕΕ των 450 εκατ. κατοίκων χωρίς να έχουν δημιουργηθεί ιδιαίτερα προβλήματα. Πολύ δε περισσότερο δεν έχουμε δημιουργία hotspots, ενώ Πολωνία, Ουγγαρία, Σλοβακία και Ρουμανία, που γειτνιάζουν με την Ουκρανία, δεν έχουν μετατραπεί σε αποθήκη ψυχών, όπως σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία, όπου εφαρμόζεται το περίφημο «Δουβλίνο 3» με αποτέλεσμα εκατομμύρια αιτούντες άσυλο να έχουν εγκλωβιστεί στις χώρες αυτές.
Ηρθε, λοιπόν, η ώρα η παραπάνω πρόταση – λύση με βάση το «Ουκρανικό μοντέλο» να εφαρμοστεί για όλους τους πρόσφυγες απαλλάσσοντας έτσι την Ελλάδα από τις τεράστιες προσφυγικές πιέσεις.
* Ο Νότης Μαριάς είναι καθηγητής Θεσμών ΕΕ Πανεπιστημίου Κρήτης – πρ. ευρωβουλευτής.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
