Καλλιόπη Μπαγουλή: «Γράφω επειδή με βοηθά να ανασαίνω βαθιά»
Από τα μικράτα της, όταν δεν έβρισκε τα κατάλληλα λόγια να εκφραστεί, κατέφευγε στη γραφή. Με τον ελεύθερο στίχο να την κερδίζει μεγαλώνοντας, εξέδωσε, σαν έφτασε η ώρα, την πρώτη της ποιητική συλλογή «Στάσου λίγο» (εκδ. Ελκυστής). Για να ακολουθήσει, πριν από λίγο καιρό, η δεύτερη, η οποία φέρει τον δικής της επινόησης τίτλο «Εσανθήματα» (Εκδ. Συρτάρι) και περιλαμβάνει 34 ποιήματα. Η συμπολίτισσα Καλλιόπη Μπαγουλή μιλά στην «Π» για το βιβλίο της, τις αφετηρίες της έμπνευσής της, τον ρόλο της ποίησης, αλλά και του tango στη ζωή της.
-Πότε πρωτονιώσατε την ανάγκη να γράψετε και με ποια αφορμή; Ηταν πεζό ή ποίημα;
Με θυμάμαι από μικρή ηλικία να καταφεύγω στη γραφή για να βάλω σε σειρά τις σκέψεις μου ή για να εκφράσω όσα δεν μπορούσα με τα λόγια. Στις τελευταίες τάξεις του σχολείου και στα φοιτητικά χρόνια θυμάμαι έγραφα κυρίως έμμετρους ομοιοκατάληκτους στίχους.
-Υπήρχαν επιρροές από το οικογενειακό σας περιβάλλον, ώστε να στραφείτε σε αυτό το είδος έκφρασης;
Ο πατέρας μου είναι στιχουργός και πάντα τον θυμάμαι με ένα μπλοκάκι πάνω του για να μπορεί να σημειώνει στίχους ανά πάσα στιγμή. Η επιλογή έκφρασης μέσα από τον ίδιο τρόπο στα μαθητικά και φοιτητικά μου χρόνια είχε σίγουρα επιρροή από το γεγονός αυτό. Μεγαλώνοντας, βέβαια, με κέρδισε ο ελεύθερος στίχος.
-Μετράτε ήδη δύο ποιητικές συλλογές με την πρόσφατη. Τι μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για εσάς ώστε να αρχίσετε να πλέκετε στίχους;
Τα πάντα και το τίποτα. Οτιδήποτε δω, ακούσω, αισθανθώ που μένει μέσα μου παραπάνω από το αναμενόμενο και κατά κάποιο τρόπο μού «ζητά» να το διερευνήσω βαθύτερα. Τόσο το ίδιο όσο και τους λόγους της επίμονης παραμονής του μέσα μου.
-Πάμε, λοιπόν, στη νέα, δεύτερη ποιητική σας συλλογή. «Εσανθήματα» ο τίτλος της. Ιδιαίτερος. Πώς προέκυψε, αλήθεια;
Τα «εσανθήματα» είναι μια λέξη που δεν υπάρχει. Επινοήθηκε για να εκφράσει το αντίστοιχο των εξανθημάτων, αλλά σε εσωτερικό επίπεδο. Είναι εκείνα τα σημάδια κι οι εσωτερικές αλλοιώσεις που αφήνει μέσα μας η πραγματικότητα καθώς περνά. Αν και αθέατα –σε σχέση με τα εξανθήματα– απαιτούν ανάλογη προσοχή και φροντίδα. Στην περίπτωσή μου, βοηθούν πολύ οι λέξεις και η γραφή στο να τα απαλύνω κάπως. Είναι λοιπόν τα εσανθήματα ένας από τους λόγους που γέννησαν μέσα μου την ανάγκη για αυτόν τον τρόπο εξωτερίκευσης.
-Σε πρώτο, σε δεύτερο και σε τρίτο πρόσωπο οι συνθέσεις της ποιητικής σας συλλογής. Υπάρχει, αόρατος, κρίκος που τις συνδέει;
Κατά βάση υποδεικνύουν το ποιητικό υποκείμενο αλλά είναι και λίγο παραπλανητικές. Πολλές φορές λέμε «εγώ» για να πούμε «εσύ». Λέμε «εσύ» για να πούμε «εγώ». Λέμε «εκείνοι» για να πούμε «εμείς». Μήπως το πρόσωπο είναι ένα τελικά; Ολοι αλληλένδετοι είμαστε και τα παραμελημένα «εσανθήματα» του καθενός επηρεάζουν τους άλλους.
-Γίνε κτήμα/γίνε μάνα/γίνε σύζυγος/γίνε ερωμένη/γίνε «ναι»/γίνε σιωπή/γίνε ύφασμα/γίνε άλλη/αλλιώς/γίνε αίμα». Το ποίημά σας με τίτλο «Γινέκα», όλο μια προστακτική. Μιας και η ποίηση είναι γένους θηλυκού, πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει σε μια εποχή που οι γυναίκες υφίστανται αδιανόητες συμπεριφορές;
Μπροστά στις αδιανόητες συμπεριφορές που πολύ σωστά αναφέρετε, νιώθω αδύναμη. Δεν ξέρω πραγματικά αν θα μπορούσαν η ποίηση και η γραφή να αλλάξουν το βαθιά ριζωμένο κακό που απλώνεται ύπουλα προς όλες τις κατευθύνσεις κι έχει τα κατάλοιπά του μέσα σε όλους μας. Πρέπει όμως ο καθένας μας να (επιμένει να ) προσπαθεί με όποιο τρόπο μπορεί. Να θέτουμε το θέμα ξανά και ξανά. Να θυμόμαστε και να θυμίζουμε ότι το ψαλίδισμα του κακού δεν αρκεί όσο υφέρπουν οι ρίζες του.
-«ξεγλιστρώ/από του φόβου τ’ αγκίστρι/και τσακίζομαι/στα τοιχώματα της γυάλας/χτενίζω το μυαλό τρις ημερησίως/λευκές χωρίστρες επιμελώς τραβώ/πάνω στο μαύρο» διαβάζουμε στο ποίημα που τιτλοφορείται «Κολάζ». Τι σας φοβίζει και πώς ξορκίζετε τους φόβους σας;
Θα δανειστώ τους στίχους από ένα άλλο ποίημα της συλλογής για να πω πως με φοβίζει του φωτός η απουσία. Με φοβίζει ο θάνατος σε όλες τις μορφές του. Με φοβίζει αυτό που συμβαίνει στη Γάζα και η σιωπή που το καλύπτει. Η γραφή με βοηθάει να ξορκίζω τους φόβους μου και να μιλήσω για αυτούς (ή με αυτούς;)
-Απόφοιτος του Τμήματος Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής, ασχολείστε επαγγελματικά με τον σχεδιασμό ιστοσελίδων. Πού εντοπίζετε τον συνδυασμό ποίησης και πληροφορικής;
Η αλήθεια είναι ότι δυσκολεύομαι να βρω κάποιο συνδυασμό πέρα από τον οπτικό συσχετισμό των λέξεων Τεχνολογία/Λογοτεχνία που πρόσφατα συνειδητοποίησα. Μάλλον δεν αρέσει μόνο σε εμένα να παίζω με τις λέξεις. Το κάνουν κι εκείνες μαζί μου. Η ποίηση είναι διέξοδος για εμένα κι ένας άλλου τύπου κώδικας. Ιδού, λοιπόν, ένας ακόμα συσχετισμός.
-Στη ζωή σας υπάρχει, όμως, και το tango. Πώς εκφράζεστε, αλήθεια, μέσα από αυτόν τον χορό;
Στο tango, ναι… βρίσκω πιο εύκολα συσχετισμό με την ποίηση. Πολλές φορές δεν υπάρχουν λέξεις ικανές να εξωτερικεύσουν αυτό που έχεις μέσα σου ίσως γιατί μένει κρυμμένο σε μη συνειδητό ακόμα επίπεδο. Το tango σαν μίτος που σε βγάζει από τον λαβύρινθο, είναι ένας τρόπος να γράψεις ένα ποίημα με αόρατη μελάνη που θα διαβάσεις εσύ και θα ‘ναι σαν να το έγραψε κάποιος άλλος.
-Παραφράζω τίτλο ποιήματος της νέας σας συλλογής. Ποιήματα γράφετε επειδή…
Με βοηθά να ανασαίνω βαθιά. Δεν είναι και λίγο.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
