Μεγάλη οικολογική καταστροφή κυρίως στον Χελμό: Γενικός συναγερμός για τα ξερά έλατα
Ο Θανάσης Παπαδόπουλος ζητά δημιουργία Task Force, για εφαρμογή ολοκληρωμένου προγράμματος παρέμβασης – Οι πληγείσες περιοχές κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η Πολιτεία καλείται να χρηματοδοτήσει άμεσα τη διαδικασία
Τα καφέ, μαραμένα έλατα είναι σε περιοχές των Καλαβρύτων πιο πολλά από τα πράσινα 
Με μία ομόφωνη απόφαση υψηλής θεσμικής και περιβαλλοντικής σημασίας, το διοικητικό συμβούλιο της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) αποδέχθηκε στη συνεδρίαση της περασμένης Τετάρτης την πρόταση της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων (ΠΕΔ) Δυτικής Ελλάδας για την κήρυξη έκτακτης ανάγκης στις πληγείσες από τη μαζική ξήρανση ελάτων περιοχές της χώρας. Και η μπαγκέτα περνάει πλέον στην κυβέρνηση. Αυτή οφείλει να επωμιστεί, με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία, το βάρος της αποκατάστασης.
Των ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ και ΧΡΗΣΤΟΥ ΒΕΡΓΑΝΕΛΑΚΗ
Η πρόταση για κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατατέθηκε με εισήγηση του προέδρου της ΠΕΔ και δημάρχου Καλαβρύτων, Θανάση Παπαδόπουλου, ως απάντηση στην ταχύτατα επιδεινούμενη οικολογική κρίση που εξαπλώνεται στα ελατοδάση της νότιας και κεντρικής Ελλάδας.
Η μείωση των βροχών και των χιονοπτώσεων κάνει τα έλατα ευάλωτα σε έντομα που ανοίγουν τρύπες στον φλοιό για να γεννήσουν τα αβγά τους.
Και αυτό οδηγεί σε νέκρωση των δέντρων. Στα Καλάβρυτα, στον Χελμό για την ακρίβεια, τα «νεκρωμένα» έλατα είναι πλέον πάρα πολλά. Στην περιοχή, η οποία είναι γνωστή για τα δάση κεφαλληνιακής ελάτης (Abies cephalonica), το φαινόμενο της μαζικής ξήρανσης ελατών έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις.
Και στο Παναχαϊκό Ορος και σε δάση της ορεινής Αιτωλοακαρνανίας η κατάσταση των προσβεβλημένων από την ξηρασία και την «αρρώστια» ελάτων είναι σε οριακό επίπεδο. Δεν είναι απλώς περιβαλλοντικό το θέμα. Οσο πιο μεγάλος ο αριθμός των ξεραμένων ελάτων, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος και για πυρκαγιές, αλλά και για ανεξέλεγκτες πλημμύρες το φθινόπωρο και τον χειμώνα.
Η αιτία της καταστροφής αποδίδεται σε έναν συνδυασμό κλιματικής αλλαγής και εξάπλωσης παθογόνων εντόμων, με αποτέλεσμα ολόκληρες δασικές συστάδες να καταρρέουν.
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Δυτικής Ελλάδας, Θανάσης Παπαδόπουλος, μιλώντας στην εφημερίδα «Πελοπόννησος», υπογράμμισε πως η εξέλιξη αυτή συνιστά περιβαλλοντική κρίση εθνικής εμβέλειας, με δραματικές συνέπειες για τη βιοποικιλότητα, τη δασική οικονομία, την ασφάλεια των ορεινών περιοχών και τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών: «Χρειαζόμαστε άμεση κρατική παρέμβαση. Οχι αύριο, αλλά σήμερα. Η ΚΕΔΕ, ανταποκρινόμενη στο αίτημα της ΠΕΔ, απευθύνει έκκληση για συντονισμό σε κεντρικό επίπεδο και τη δημιουργία ειδικής ομάδας έργου (Task Force), που θα αναλάβει τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος παρέμβασης στις πληγείσες περιοχές. Παράλληλα, ζητείται η διεύρυνση του προγράμματος “Antinero”, με νέα μέτρα που περιλαμβάνουν την απομάκρυνση νεκρής βιομάζας, την παραγωγή δενδρυλλίων, έργα ορεινής υδρονομής και τη συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου».
ΚΕΔΕ, ΠΕΔ, δήμοι, περιφέρειες και φορείς πρέπει να ενώσουν δυνάμεις και να πιέσουν συντονισμένα και έντονα, γιατί το εγχείρημα απαιτεί μεγάλο κόστος. Δεν είναι κάτι απλό.
Οι προτάσεις της ΠΕΔ Δυτικής Ελλάδας περιλαμβάνουν σειρά άμεσων και θεσμικών μέτρων, όπως:
– Ανάληψη πρωτοβουλίας από τους αρμόδιους υπουργούς (Περιβάλλοντος, Κλιματικής Κρίσης, Οικονομίας, Εσωτερικών) με στόχο τον συντονισμό δράσεων και την έκτακτη ενίσχυση των ΟΤΑ.
– Νομοθετικές ρυθμίσεις για την επιτάχυνση διαδικασιών υλοτόμησης των ξηραμένων δέντρων και επιστημονικής τεκμηρίωσης των παρεμβάσεων.
– Αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων: Copernicus EMS, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας (UCPM), προγράμματα ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης.
– Σύσταση Task Force, με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, ερευνητικών ινστιτούτων και της Πυροσβεστικής.
– Χαρτογράφηση της ζημιάς, εκτίμηση κινδύνων και συστηματική ενημέρωση των ΟΤΑ και της Πολιτείας.
* Μιλώντας, πάντως, με ειδικούς επί του θέματος, η λύση είναι η κοπή των «άρρωστων» δέντρων. Αυτό, όμως, είναι δύσκολο και δαπανηρό, γιατί οι κλίσεις στις πλαγιές όπου βρίσκονται τα έλατα είναι πολύ μεγάλες, δεν υπάρχει δηλαδή δρόμος όπου μπορούν να περάσουν φορτηγά. Οπότε χρειάζονται και μεγάλες χρηματοδοτήσεις για ένα τέτοιο έργο. Μία άλλη λύση θα ήταν ο καθαρισμός του φλοιού των κορμών που έχουν ξεραθεί, κάτι, όμως, που επίσης είναι δαπανηρό και χρονοβόρο.
Κατερίνα Κολλύρου (Καλάβρυτα): «Επείγει η καταγραφή…»
Η δασάρχης Καλαβρύτων
Η δασάρχης Καλαβρύτων Κατερίνα Κολλύρου τόνισε στην «Π»: «Δεν γνωρίζουμε ακόμα την ακριβή και πλήρη έκταση του προβλήματος. Εννοώ, δεν είμαστε σε θέση να πούμε πόσα έλατα έχουν υποστεί ξήρανση και σε ποιες ακριβώς περιοχές.
Απλώς θα σας δώσω ένα γενικό περίγραμμα: Τα έλατα που έχουν πρόβλημα είναι κυρίως από το Μέγα Σπήλαιο έως τη Βελιά. Στο Βραχνί, στο Σούβαρδο. Υπάρχουν και στη Βλασία και σε άλλες περιοχές, αλλά το φαινόμενο είναι πολύ εμφανές στο σημείο που προανέφερα, όπου περνάει και ο δρόμος και είναι εύκολα προσβάσιμο.
Στο παρελθόν βλέπαμε λίγα νεκρά δέντρα διάσπαρτα ανάμεσα στα υγιή. Δυστυχώς τώρα προσπαθούμε να εντοπίσουμε τα λιγοστά ζωντανά έλατα ανάμεσα στα νεκρά.
Το βασικό από ‘δω και πέρα είναι να γίνει μια πλήρη καταγραφή της έκτασης, ώστε να ξέρουμε σε 5-10 χρόνια τι πρέπει να έχει γίνει.
Αυτό πρέπει να γίνει με ειδική διαδικασία, με φωτοερμηνεία και τηλεπισκόπηση (ΣΣ ανάλυση εικόνων από αεροφωτογραφίες και δορυφορικές εικόνες για την εξαγωγή πληροφοριών για τη γη και το περιβάλλον. Η φωτοερμηνεία εστιάζει στην ερμηνεία των εικόνων, ενώ η τηλεπισκόπηση περιλαμβάνει τη συλλογή και την επεξεργασία των δεδομένων από απόσταση)».
Σταύρος Βαρβατσούλης (Πάτρα): «Περιορισμένο στην περιοχή μας»
Ο δασάρχης Πάτρας
O δασάρχης Πάτρας Σταύρος Βαρβατσούλης εξήγησε στην «Π» ότι στην περιοχή ευθύνης του το πρόβλημα δεν είναι τόσο έντονο όσο στα Καλάβρυτα.
«Δεν είναι τόσο εκτεταμένο το πρόβλημα στην περιοχή της Πάτρας. Υπάρχουν και εδώ, στο Παναχαϊκό, έλατα που έχουν υποστεί ξήρανση, αλλά σε πιο περιορισμένο βαθμό σε σχέση με τα Καλάβρυτα. Πρόβλημα υπάρχει στο Ανω Σούλι, στην περιοχή της Θάνας. Υπάρχουν ξηράνσεις πολλών ελάτων και μάλιστα πριν δύο χρόνια είχαμε κάνει έρευνα μαζί με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών. Αλλά σας είπα, όχι τόσο πολύ έντονο. Πρόβλημα, πάντως, δεν υπάρχει μόνο στα έλατα, αλλά και στα αείφυλλα και πλατύφυλλα. Δείτε για παράδειγμα, στη βάση της Αχάια Κλάους, εκεί που είναι τα κυπαρίσσια, και θα δείτε ότι αρκετά δέντρα είναι ξηρά.
Εντονο πρόβλημα ξήρανσης με αείφυλλα και πλατύφυλλα δέντρα έχουμε και στα ορεινά του Δήμου Δυτικής Αχαΐας.
Ο βασικός παράγοντας του προβλήματος είναι η κλιματική αλλαγή και η μείωση των βροχών. Η ανομβρία του καλοκαιριού, οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και οι διαρκώς μικρότερες ποσότητες βροχών ανά έτος δημιουργούν αυτό το πρόβλημα».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
