Nάνσυ Χριστοπούλου: «Οι γυναίκες δεν είμαστε ούτε υποδεέστερες ούτε αδύναμες»
Η μεγάλη της αγάπη είναι το θέατρο. Να, όμως, που τώρα αποκαλύπτει ένα ακόμα της ταλέντο: Το γράψιμο. Το πρώτο της βιβλίο «Κι όμως το ποτάμι γυρίζει πίσω» (εκδ. «Το Δόντι»), κυκλοφόρησε πρόσφατα και μας εξέπληξε πολύ ευχάριστα. Η Νάνσυ Χριστοπούλου μιλάει στην «ΠτΚ».
Από πότε θυμάσαι τον εαυτό σου να γράφει;
Το πρώτο μου κείμενο ήταν στη δευτέρα λυκείου, μια σειρά, σε τετράδια Πανελληνίων. Στα δεκαεφτά έγραψα το πρώτο μου θεατρικό. Υστερα το άφησα, γιατί στο σχολείο δεν διάβαζα, και δη εξωσχολικά, οπότε πίστεψα πως δεν μπορούσα να γράψω χωρίς μια βάση – «συγγραφική βιβλιοθήκη»- στο μυαλό μου. Στην πορεία με ξαναβρήκε, το ξαναβρήκα, ξαναβρεθήκαμε…
Πότε και πώς «γεννήθηκε» αυτό το πρώτο σου μυθιστόρημα;
Στα είκοσι. Κινητήριος δύναμη ο έρωτας, όπως στο βιβλίο, όπως παντού. Η έμπνευσή ήρθε από αυτόν. Στη συνέχεια εξελίχθηκε, διαφορετικές πορείες, ιδιόμορφες καταστάσεις, ιδιάζοντες χαρακτήρες που με εξέπλητταν και με παρακινούσαν να τους γνωρίσω.
Διαδραματίζεται σε Παρίσι, Βερολίνο και τα περίχωρά τους. Τι σε κεντρίζει στις πόλεις του εξωτερικού και δη στις συγκεκριμένες;
Εχω μια αγάπη για το εξωτερικό. Με γοητεύει η ομορφιά των κτιρίων -της φύσης που μπερδεύεται με το αστικό τοπίο. Να ξυπνάς το πρωί κι απέναντί σου να βλέπεις ένα νεοκλασικό, να περπατάς και να βρίσκεσαι σε ένα καταπράσινο πάρκο με λίμνη ή μικρό καταρράκτη.
Το Παρίσι το λατρεύω -λίγο η πόλη του φωτός, του έρωτα, λίγο η γλώσσα… Το Βερολίνο το αγάπησα στην πορεία. Μόλις η αδερφή μου μετακόμισε εκεί, πήγαινα με κάθε ευκαιρία κι έμενα όσο περισσότερο μπορούσα. Εγινε κομμάτι μου. Μητρόπολη του θεάτρου… είδα πολλές παραστάσεις κι έδεσε. Δεν μπορούσε να λείπει απ’ το βιβλίο.
Η ιστορία σου εκτυλίσσεται τον Μάη του ‘68, αλλά και παλαιότερα, μέσω φλας μπακ, με την παράθεση, μάλιστα, ιστορικών στοιχείων. Σε ελκύει το παρελθόν;
Αφάνταστα. Το παρελθόν έχει μια γοητεία -το έτοιμο του χρόνου τοπίο, το αναγνωρισμένο- εμείς πρέπει να φτιάξουμε το δικό μας αβέβαιο τώρα, να το πλάσουμε ελπίζοντας σε ό,τι αποζητάμε.
Η Ιστορία με ιντριγκάρει. Είναι σαν να μπαίνω σε ένα σκοτεινό χώρο με ένα κερί και σε κάθε γωνιά να ξετρυπώνω σκηνές που οδηγούν η μια στην άλλη. Ξετυλίγονται μπροστά μου, ενώνοντας τα κομμάτια μιας τεράστιας εικόνας.
Πολυπρόσωπο το μυθιστόρημά σου, άρα απαιτητικό ως προς τη δημιουργία των χαρακτήρων. Ποιες οι προκλήσεις ενόσω τους έπλαθες;
Αρχικά υπήρχε το κεντρικό ζευγάρι, έπρεπε όμως να επαληθευτεί από έναν ολόκληρο μικρόκοσμο που θα το περιέβαλλε. Ετσι άρχισαν να γεννιόνται πρόσωπα που παρείχαν τα απαραίτητα για να εμποδίζουν ή να βοηθούν. Αρχισαν να διεκδικούν, να αποκτούν υπόσταση ως ολοκληρωμένοι χαρακτήρες με τη δική τους ιστορία. Διαφορετικά, μου φαίνονταν πιόνια που εξυπηρετούσαν έναν σκοπό. Πολύ αδύναμο και άδικο.
Μια φίλη μου, μου είπε πως για να γράψεις πρέπει να έχεις το ιστορικό υπόβαθρο καθενός. Αυτό προέκυψε. Καθώς έγραφα δημιουργούσα ένα ημερολόγιο με ημερομηνίες και τις κομβικές στιγμές της ζωής καθενός, ένα ημερολόγιο που τους ένωνε στο παρελθόν κι ένα στο τώρα τους.
Η ιστορία σου καταδεικνύει ότι ο Ερωτας είναι ικανός για τα πάντα. Μάλιστα, μία εκ των ηρωίδων σου γίνεται σχεδόν τραγικό πρόσωπο… Θα μας πεις;
Δεν ήταν εξαρχής επιθυμία μου να γίνει τραγικό πρόσωπο. Το βιβλίο γραφόταν σταδιακά, ξετυλιγόταν συνεχώς μπροστά μου.
Ο Ερωτας έχει τεράστια δύναμη. Μπορεί να σε εξυψώσει στα ουράνια και την επόμενη στιγμή να σε κατακρημνίσει στα πιο σκοτεινά βάθη. Απ’ το Ζενίθ στο Ναδίρ. Τον τρέφουμε, όμως. Αυτός ο μικρός φτερωτός θεός ρίχνει τα βέλη του, η επίδραση διαρκεί όσο είναι να διαρκέσει, το πόσο ταΐζουμε τον πόθο είναι δικό μας θέμα και προς ποια κατεύθυνση τον θεριεύουμε. Οι επιπτώσεις ποικίλλουν -μπορεί να τρέξεις χιλιόμετρα μέχρι να βρεις τον άνθρωπό σου ή ακόμα να κάνεις πράγματα που ποτέ δε φανταζόσουν και να σε στοιχειώνουν για πάντα.
Θίγεις, επίσης, το θέμα των γυναικείων δικαιωμάτων. Τι σε έκανε να το επιλέξεις;
Οι γυναίκες! Δεν είμαστε ούτε υποδεέστερες ούτε αδύναμες. Στην αρχή των χρόνων, οι κοινωνίες ήταν μητριαρχικές, η γυναίκα ήταν κέντρο και πηγή ζωής. Οι αμαζόνες πάλευαν για τα πιστεύω και την ελευθερία τους -ακόμα και σήμερα μένουν χαραγμένες στη μνήμη μας. Στην πορεία χαθήκαμε, περάσαμε στην πατριαρχία, τον υποβιβασμό, την υποδούλωση της γυναίκας, που οδήγησε στο κυνήγι των μαγισσών -όχι από φόβο αφανισμού του κόσμου μέσω σκοτεινών τεχνών- αλλά για να μην πάρουν, με χρήση βοτάνων-αλχημείας κι επιζήτηση ελευθερίας, τη θέση των ανδρών. Τις ονόμαζαν μάγισσες και τις σκότωναν. Από φόβο! Δεν έχει επέλθει ισορροπία. Αναφερόμαστε σε ισότητα φύλων, αλλά δεν είναι ισότητα. Από τα οικιακά, τον μισθό, την αναγνώριση μέχρι την κακοποίηση, τους βιασμούς, τις γυναικοκτονίες.
Αναφέρθηκες, προηγουμένως, στην κακοποίηση. Ανήκοντας στον χώρο του θεάτρου, πώς σου ακούστηκαν όσα αποτρόπαια αποκαλύφθηκαν;
Αδιανόητα! Δεν μπορώ ούτε να κατανοήσω, ούτε να δεχτώ πως ένας άνθρωπος σηκώνει χέρι, παρενοχλεί λεκτικά, σωματικά, φτάνει μέχρι τον βιασμό. Πόσο μικροί είμαστε όταν χρησιμοποιούμε το «κύρος», το «όνομα», την «εξουσία», τη «δύναμη», σωματική και μη, για να επιβληθούμε, να επιβεβαιωθούμε και να καλύψουμε το μικρό μας εγώ;
Εχεις παίξει στη σκηνή, έχεις μεταφράσει διασκευάσει τον «Ιππότη με τη σκουριασμένη πανοπλία», έχεις γράψει «Το γιοφύρι της Αρτας». Πώς βλέπεις τον εαυτό σου στο θεατρικό «σύμπαν»; Ποια απ’ όλες τις καλλιτεχνικές σου πτυχές σε εκφράζει περισσότερο;
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήθελα να γίνω ηθοποιός. Στο Βερολίνο έκανα κάποια τα μαθήματα σκηνοθεσίας. Θέλω να έχω μια συνολική εικόνα όταν βρίσκομαι στη σκηνή. Κάθε έργο είναι ένας κόσμος ολόκληρος που θέλω να τον ανακαλύψω. Μαθαίνω συνεχώς… από το κείμενο, τον σκηνοθέτη, τους συναδέλφους μου. Αντιλαμβανόμενη κάθε πλευρά, πατάω καλύτερα και δρω επί σκηνής. Με το βιβλίο κατάλαβα πως όλα συνυπάρχουν. Κάθε τι που έγραφα συνέβαινε μπροστά μου. Συνειδητοποιούσα τι έπρεπε να κρύψω, τι ν’ αφήσω να φανεί, πώς να αντιδράσει ο κάθε ήρωας. Η δραματουργία είναι τεράστιο κομμάτι. Πρώτα θέλω να είμαι στη σκηνή. Επειτα δεν ξέρω με ποιον τρόπο, αλλά σίγουρα θέλω να υπάρχει το θέατρο στη ζωή μου και να υπάρχω κι εγώ σ’ αυτό.
Σε λίγες μέρες μπαίνουμε στη νέα χρονιά. Τι θα ήθελες να σου και μας φέρει;
Πάνω από όλα υγεία. Παλιότερα το θεωρούσα τετριμμένο, το έλεγα για να το πω. Εδώ και κάποια χρόνια έχω καταλάβει πόσο σημαντικό είναι. Ειδικά τα τελευταία δύο, το έχω νιώσει απόλυτα.Να ζούμε όσο περισσότερο μπορούμε με ανθρώπους που αγαπάμε, να είμαστε ευτυχισμένοι, να χαμογελάμε, γιατί ότι μένει είναι οι στιγμές μας. Να επιβληθούμε στους φόβους μας, να μην τους αφήνουμε να μας κυριεύουν, να τους αντιμετωπίσουμε. Και τι άλλο; Ερωτα σε όλο τον κόσμο! Ομορφο –γιατί η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο, όπως γράφει ο Ντοστογιέφσκι!- και αληθινό Ερωτα.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News