Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει στις νέες κληρονομιές: Τι αλλάζει από Σεπτέμβριο, τι ισχύει για συζύγους, αποζημίωση στα παιδιά εκτός διαθήκης
Σημαντικές ανατροπές στο κληρονομικό δίκαιο φέρνει το νέο πλαίσιο που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τον Σεπτέμβριο, με αυξημένα ποσοστά για τον επιζώντα σύζυγο, θεσμοθέτηση κληρονομικών συμβάσεων και αλλαγές στη διαχείριση της νόμιμης μοίρας.
Σαρωτικές αλλαγές στις κληρονομιές δρομολογούνται με βάση το σχέδιο που κατέληξε η αρμόδια επιτροπή υπό τον καθηγητή Απόστολο Γεωργιάδη, το οποίο αναμένεται να εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβριο. Οι νέες ρυθμίσεις φέρνουν ανατροπές στη διανομή περιουσιών, επηρεάζοντας άμεσα συζύγους, παιδιά και κληρονόμους χωρίς διαθήκη.
Η πιο ουσιαστική μεταβολή αφορά την εξ αδιαθέτου διαδοχή – όταν δηλαδή δεν υπάρχει διαθήκη. Το ποσοστό που θα λαμβάνει ο επιζών σύζυγος αυξάνεται από 25% σε 33,3%, με τα δύο τρίτα να παραμένουν στα παιδιά. Η αλλαγή αυτή κρίθηκε απαραίτητη, καθώς σε πολλές περιπτώσεις ο/η σύζυγος, ιδίως μεγαλύτερης ηλικίας, χρειάζεται μεγαλύτερη προστασία. Όταν δεν υπάρχουν παιδιά, το ποσοστό παραμένει στο 50%, το υπόλοιπο μοιράζεται σε γονείς, αδέλφια ή άλλους συγγενείς.
Εκτός κληρονομιάς παραμένουν οι σύντροφοι που δεν έχουν παντρευτεί ή υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης, εκτός εάν υπάρχει διαθήκη. Ωστόσο, εισάγεται πρόβλεψη ώστε να μπορούν να παραμένουν στην κατοικία του εκλιπόντος για ένα μεταβατικό διάστημα, πιθανότατα τριών ετών, μελετώντας επιπλέον προστατευτικές διατάξεις.
Νέο κεφάλαιο ανοίγει και με τις κληρονομικές συμβάσεις, έναν θεσμό που εισάγεται για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο. Δίνει τη δυνατότητα στον διαθέτη, όσο ζει, να συμφωνεί με τους κληρονόμους του τον τρόπο διανομής της περιουσίας, να προβλέπει ανταλλάγματα ή ακόμη και να αποκλείει κάποιους από αυτούς σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να δώσει λύση σε πολύπλοκα οικογενειακά και επιχειρηματικά σχήματα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου περιλαμβάνονται άυλα στοιχεία όπως εμπορικά σήματα ή πνευματικά δικαιώματα.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι αλλαγές στη νόμιμη μοίρα. Σήμερα, οι στενοί συγγενείς (παιδιά, γονείς, σύζυγος) διατηρούν δικαίωμα σε ένα ποσοστό της περιουσίας ακόμη κι αν αποκλειστούν από τη διαθήκη. Με το νέο πλαίσιο, αυτό το δικαίωμα δεν θα αφορά πλέον την ίδια την περιουσία (π.χ. μερίδιο ενός σπιτιού), αλλά την αξία της σε χρήμα. Έτσι αποφεύγεται ο κατακερματισμός ακινήτων και ενισχύεται η ελευθερία του διαθέτη να αποφασίζει πώς θα μοιράσει την περιουσία του.
Ανοιχτό παραμένει το «αγκάθι» των χρεών: σήμερα, όποιος αποδέχεται μια κληρονομιά, ευθύνεται για τα χρέη της και με τη δική του περιουσία. Η πρόταση να παραμένει η κληρονομιά ξεχωριστή περιουσία, από την οποία θα πληρώνονται τα χρέη, δεν έχει κερδίσει ακόμη την αποδοχή της πλειοψηφίας της επιτροπής, καθώς εκφράζονται φόβοι για μη εξόφληση δανειστών και τραπεζών.
Νομικοί και δικαστικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι οι αλλαγές θα περιορίσουν τα «κληρονομικά αδιέξοδα» που συχνά δηλητηριάζουν οικογένειες, δίνοντας παράλληλα περισσότερη ελευθερία στο άτομο να διαθέτει την περιουσία του, όπως συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Το τελικό σχέδιο αναμένεται να κλειδώσει στην επόμενη συνεδρίαση της επιτροπής τον Σεπτέμβριο και αμέσως μετά να εισαχθεί στη Βουλή για ψήφιση.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
