Σαρδέλα πολυτελείας στην Πάτρα – Κατάντησε πιο ακριβή και από τσιπούρα
«Η σαρδέλα ήταν η λύση της εβδομάδας. Τώρα πρέπει να το ξανασκεφτείς…» – Στα… δίχτυα της ακρίβειας και τα τοπικά ιχθυοπωλεία
Ο Γιώργος Γκοτσόπουλος είναι 35 χρόνια ψαράς και δεν έχει ξαναδεί τέτοια άνοδο της σαρδέλας 
Από είδος λαϊκής κατανάλωσης και βασικό «συστατικό» της μεσογειακής διατροφής, η σαρδέλα φαίνεται να μετατρέπεται πλέον σε… είδος πολυτελείας. Στα ιχθυοπωλεία της Πάτρας, η τιμή της φρέσκιας σαρδέλας διπλασιάστηκε και από περίπου 7.80 ευρώ, άγγιξε ακόμα και τα 14,80 ευρώ το κιλό, ξεπερνώντας ακόμα και πιο «επώνυμα» ψάρια, όπως η τσιπούρα ιχθυοκαλλιέργειας, που πωλείται από 12,80 ευρώ.
Οι ποσότητες σαρδέλες που φτάνουν πλέον στην τοπική αγορά είναι περιορισμένες κατά το 1/3, αλλά παρά το υψηλό κόστος εξαντλούνται μέσα σε λίγες ώρες. Οι καταναλωτές, αν και αιφνιδιασμένοι από την αύξηση, συνεχίζουν να δείχνουν προτίμηση στο αγαπημένο «λαϊκό» ψάρι, που παραμένει συνδεδεμένο με τη νηστεία, τη σχάρα και τις καλοκαιρινές εξόδους.
Πού οφείλεται, όμως, αυτή η ξαφνική άνοδος στην τιμή;
Οπως εξηγούν αλιείς και ιχθυοπώλες, οι βασικές αιτίες σχετίζονται με τις κλιματικές αλλαγές, αλλά και με τους περιορισμούς στην αλιεία. Η αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων και οι αλλαγές στα θαλάσσια ρεύματα έχουν επηρεάσει σημαντικά τους πληθυσμούς της σαρδέλας, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται πλέον σε μικρότερες ποσότητες στις παραδοσιακές περιοχές αλιείας, όπως ο Πατραϊκός και ο Κορινθιακός.
Παράλληλα, η εφαρμογή περιοριστικών μέτρων για την προστασία των αποθεμάτων –όπως περίοδοι απαγόρευσης αλιείας και μειωμένες ημερήσιες ποσότητες– έχει οδηγήσει σε μικρότερη προσφορά στην αγορά. «Ψαρεύουμε λιγότερες σαρδέλες, σε πιο δύσκολες συνθήκες. Και όταν φτάσουν στην αγορά, η τιμή ανεβαίνει. Αυτή η κατάσταση έχει ξεκινήσει από τις αρχές του καλοκαιριού» λέει στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» επαγγελματίας αλιέας της Ιχθυόσκαλας.
Η αυξημένη ζήτηση από αγορές του εξωτερικού, ιδιαίτερα την Ιταλία και την Ισπανία, έχει επιτείνει το φαινόμενο. «Η σαρδέλα θεωρείται πλέον εκλεκτός μεζές και στο εξωτερικό. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν και αυτό πιέζει τις τιμές» σχολιάζει ιχθυοπώλης στο κέντρο της Πάτρας.
Η κατάσταση αυτή έχει φέρει τους καταναλωτές σε αμηχανία. «Σαρδέλα τρώγαμε γιατί ήταν φθηνή και υγιεινή. Τώρα βλέπουμε την τιμή και… φεύγουμε» λέει χαρακτηριστικά πελάτισσα σε ιχθυοπωλείο.
Εξαντλημένες οι σαρδέλες από νωρίς, στο κεντρικό ιχθυπωλείο του Μπαλή
Οι τιμές πολλών άλλων ψαριών στην πατρινή αγορά είναι πλέον πολύ ανταγωνιστικές και κάποιες, χαμηλότερες της σαρδέλας:
Ο σαργός πωλείται από 14,80 ευρώ το κιλό, γαύρος από 9,80 ευρώ, λαυράκι από 13,80 ευρώ, κεφάλια από 4,80 ευρώ, μπαρμπούνι από 19,80 ευρώ, φαγκρί από 24,80 ευρώ, μυλοκόπι από 19,80 ευρώ.
Ο Ανδρέας Αβραμόπουλος, πατέρας δύο παιδιών, σημειώνει: «Η σαρδέλα ήταν η λύση της εβδομάδας. Τώρα πρέπει να το ξανασκεφτείς. Και δεν μιλάμε για λαβράκι ή φαγκρί. Μιλάμε για το πιο απλό ψάρι!».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο καπετάν Κώστας, επαγγελματίας ψαράς από την περιοχή της Δυτικής Αχαΐας: «Δεν είναι μόνο ο καιρός. Τα καύσιμα έχουν ανέβει, τα εργαλεία κοστίζουν περισσότερο, και οι νέοι δεν έρχονται πια στο επάγγελμα. Εχουμε λιγότερα καΐκια, λιγότερους αλιείς, περισσότερα έξοδα. Οταν μαζεύεις λίγες σαρδέλες και έχεις τόσα πάγια, είναι λογικό να ζητήσεις παραπάνω».
Στην απέναντι όχθη, οι καταναλωτές παρακολουθούν με απορία και οργή αυτή την ανατίμηση. Η κυρία Ελένη, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, μας λέει: «Ηρθα να αγοράσω σαρδέλες για να τις ψήσω στον φούρνο με ντομάτα και σκόρδο, όπως παλιά. Μόλις είδα την τιμή, έπαθα σοκ. Με αυτά τα λεφτά παίρνεις φιλέτο ψαριού εισαγωγής ή και κοτόπουλο για δύο μέρες».
Από την άλλη, η σαρδέλα δεν ήταν απλώς ένα οικονομικό τρόφιμο. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής και ιδιαίτερα της πατρινής γαστρονομικής κουλτούρας. Τα καλοκαίρια, στις ταβέρνες και στις αυλές, το άρωμα από τις ψητές σαρδέλες που τσιτσιρίζουν στα κάρβουνα συνόδευε συζητήσεις, γλέντια και οικογενειακές μαζώξεις.
Η απότομη αύξηση στην τιμή της απειλεί να απομακρύνει τους Πατρινούς από αυτή την παράδοση, εντείνοντας την αποξένωση του σύγχρονου τρόπου ζωής από τις τοπικές διατροφικές ρίζες. Επιπλέον, οι διατροφολόγοι τονίζουν τη σημασία της σαρδέλας για μια υγιεινή, μεσογειακή διατροφή, καθώς πρόκειται για ένα ψάρι πλούσιο σε ωμέγα-3 λιπαρά, πρωτεΐνες και ασβέστιο.
Η Πάτρα, με τη μακρά ναυτική και γαστρονομική της παράδοση, φαίνεται να παρακολουθεί ανήμπορη τη μεταμόρφωση ενός ψαριού «του φτωχού» σε γκουρμέ προϊόν. Και το ερώτημα παραμένει: θα ξαναδούμε τη σαρδέλα στα λαϊκά τραπέζια ή θα περιοριστεί στα μενού των εκλεκτών εστιατορίων;
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
