Θεοδώρα Παπαναστασοπούλου: «Οραμά μου ένα καταφύγιο για τις μητέρες»

Κρίστυ Κουνινιώτη

Φύση καλλιτεχνική, σπούδασε νηπιαγωγός, ενώ μια απόρριψη ήταν το «κλειδί» που της άνοιξε έναν άγνωστο, αλλά ελκυστικό κόσμο, για τον οποίο χτυπά η καρδιά της και τη γεμίζει χαρά: Εικαστική Θεραπεία. Η Θεοδώρα Παπαναστασοπούλου μάς ξεναγεί στους «σταθμούς» της προσωπικής και επαγγελματικής της πορείας, και μοιράζεται μαζί μας το όμορφο όνειρό της.

Οι εντονότερες μνήμες από τα παιδικά σας χρόνια;
Η ασυνείδητη επαφή μου με κάθε μορφή τέχνης! Αρχισα το πιάνο στα 9, τη ζωγραφική στα 11, τη χορωδία στα 12, στα 15 ήθελα να γίνω ηθοποιός και από τότε δεν έχει σταματήσει η ενασχόλησή μου με την τέχνη.

Σπουδάσατε νηπιαγωγός επειδή…
Σπούδασα στο Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης και Αγωγής του Πανεπιστημίου Πατρών, ύστερα από αρκετή αναζήτηση στα προγράμματα σπουδών κάθε σχετικής σχολής. Το μόνο που με έβαλε στη διαδικασία να σκεφτώ πως μέσα από αυτή τη σχολή θα μου ανοιχτούν κι άλλοι δρόμοι, ήταν σε αυτό το Τμήμα, όπου τα καλλιτεχνικά μαθήματα εδρεύουν..!

Ακολούθησαν οι Βρυξέλλες και έπειτα η Αρλ. Τι δρόμοι σάς ανοίχτηκαν εκεί;
Στις Βρυξέλλες κατέληξα ύστερα από απόρριψη εισαγωγής μου σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Ελβετία, πάνω στην Τέχνη στην Εκπαίδευση. Παρέμεινα για αναζήτηση μεταπτυχιακού. Εργαζόμουν σε ένα ατελιέ ζωγραφικής και μιλώντας με τον υπεύθυνο για τη συνέχιση της ακαδημαϊκής μου πορείας, μου είπε «Γιατί όχι την Art Therapy;». Ηταν η πρώτη φορά που άκουγα τον όρο. Ερευνώντας το αντικείμενο, συνειδητοποίησα πως δεν ήταν όνειρό μου να ζωγραφίζω όντας καλλιτέχνης ή να είμαι νηπιαγωγός. Αλλά η Εικαστική Θεραπεία μπορούσε να μου ανοίξει έναν δρόμο συνδυαστικό: Να βοηθάω παιδιά μέσα από τις τέχνες! Ετσι, με τον αρραβωνιαστικό μου προσγειωθήκαμε στην Arles Γαλλίας, όπου σπούδασα το επάγγελμα της εικαστικής θεραπεύτριας. Ημουν τυχερή που οι γονείς μου, μου έδωσαν όλα τα απαραίτητα εφόδια για να πάρω μια τόσο σημαντική απόφαση ζωής, στην τότε μικρή μου ηλικία. Εμαθα πολλά μέσα από την πρακτική και τη δουλειά μου σε δομές ψυχικής υγείας και από τη διαμονή μου στη Γαλλία.

Πότε επιστρέψατε στην Πάτρα και πώς σας φάνηκε η αλλαγή;
Επιστρέψαμε με τον σύζυγό μου πλέον, όταν αποφασίσαμε να χτίσουμε μια οικογένεια και μια επαγγελματική πορεία στην Ελλάδα, και όχι στη Γαλλία. Είχα λάβει αρκετές γνώσεις και εμπειρίες, και ήμουν έτοιμη να αντιμετωπίσω κάθε δυσκολία. Δεν μετανιώνω ποτέ για την επιλογή αυτή, απλά το επάγγελμα των εικαστικών θεραπευτών στη Γαλλία είναι αναγνωρισμένο και η εργασία εκεί είναι δεδομένη.

Εικαστική Θεραπεία. Θα μας βάλετε λίγο στον -άγνωστο σε πολλούς- «κόσμο» της.
Η εικαστική θεραπεία δεν είναι μόνο «θεραπεία» ή μόνο «τέχνη». Με κόπο χρόνων, κατάφερα να πείσω ένα μικρό κομμάτι ανθρώπων για τα οφέλη της. Είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας, που χρησιμοποιεί τα εικαστικά μέσα προκειμένου ο άνθρωπος να εκφράσει με λέξεις, όσα δεν μπορεί να πει με την απλή σκέψη, όσα είναι βαθιά κρυμμένα μέσα του και δεν έχουν βρει το μονοπάτι προς την επιφάνεια-τη συνείδηση. Η εικόνα αναδύει συναισθήματα, μνήμες. Κάνει τον άνθρωπο να δει τον εσωτερικό του κόσμο και μετά να τον καταλάβει. Αν μπεις στη διαδικασία να βιώσεις την εικαστική θεραπεία, θα δεις πως είναι για εσένα, για εμένα, για τον ηλικιωμένο, για τον ψυχικά ασθενή, για το παιδί σου. Ολοι έχουμε να πούμε κάτι παραπάνω, που το συσσωρεύουμε μέσα μας και διογκώνεται και, μετά, σαν φούσκα, σκάει σε άγχος, κρίσεις πανικού, κατάθλιψη, επιθετική συμπεριφορά κ.τ.λ.

Πότε πήρατε την απόφαση να ιδρύσετε το AΡΤerraπί και σε ποιες ηλικίες απευθύνεται;
Το εργαστήρι ARTerraπί έχει τις βάσεις του από τότε που τελείωσα τη σχολή στη Γαλλία, το 2014. Στην αρχή, συνεργάστηκα με χώρους που μου διέθεσαν την αίθουσά τους για να ξεκινήσει το «κάλεσμα» προς την εικαστική θεραπεία, και ευχαριστώ πολύ την Cantelena και το Σπίτι της Καρδιάς. Στη συνέχεια έκανα τα δύο μου παιδιά, και μετά το πρώτο λοκντάουν, τον Σεπτέμβριο του 2020, δημιούργησα το ΑRTerraπί. Το όνομά του είναι από τη γαλλική λέξη art-thérapie και με λογοπαίγνιο συμπεριέλαβα στη λέξη αυτή την τέχνη και τον πηλό. Δύο μήνες δούλεψα με εργαστήρια για μητέρα-μωρό και με ατομικές συνεδρίες, μέχρι που το δεύτερο λοκντάουν δυσκόλεψε τη λειτουργία του. Το καλοκαίρι πραγματοποίησα το 1ο Baby Retreat: 3 ώρες για τα μωράκια και τα νήπια μαζί με τη μαμά τους, γεμάτες messy play, yoga για παιδιά, healthy snacks και χαλάρωση. Αυτή την περίοδο δεν έχω ξεκινήσει ακόμα τα εργαστήρια. Η κατάσταση που ζούμε είναι περίπλοκη, και δε θέλω να φέρω σε κίνδυνο τις ζωές των παιδιών που παρακολουθούν τα εργαστήριά μας.

Σύζυγος και μητέρα δύο μικρών παιδιών 4 και 2 ετών. Πώς τα βγάζετε πέρα; -βοηθάει η εμπειρία σας;
Ευτυχώςμ η μία εγκυμοσύνη μετά την άλλη και οι καραντίνες με έκαναν να μην εργαστώ πολύ, και να είμαι σπίτι με τα παιδιά μου! Η εμπειρία μου σίγουρα με έχει βοηθήσει στο πώς να τους συμπεριφέρομαι, τι αξίες και ιδανικά θέλω να τους μεταδώσω, αλλά παραμένω μια νέα μητέρα, με τα άγχη και τις έγνοιές της, και εγχειρίδιο στη μητρότητα δεν υπάρχει.

Ονειρεύεστε να…
Το όνειρό μου είναι ο χώρος αυτός να γίνει το κάτι διαφορετικό στην πόλη που αγαπώ. Τα εργαστήρια για μωρά, μαμάδες και νήπια, παιδιά με ειδικές ανάγκες, ενήλικες που αναζητούν τον εαυτό τους, να βρουν έναν χώρο που να νιώθουν εμπιστοσύνη και ασφάλεια. Ονειρεύομαι τα Baby Retreats να γίνουν θεσμός και να κάνουμε κάτι όμορφο, αγνό και μοναδικό στην πόλη μας.
Αλλά πάνω από όλα, ονειρεύομαι να γίνει ένας χώρος όπου μέλλουσες και νέες μητέρες θα μπορούν να βρουν ένα καταφύγιο στις δύσκολες στιγμές της μητρότητάς τους, συναισθηματικής υποστήριξης και συμβουλευτικής, γιατί απλά το έχουν ανάγκη, όπως το είχα και εγώ όταν πρωτοέγινα μητέρα.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News