Πάτρα: Ανασφάλεια πάνω από τα κεφάλια μας – Το 85% των κτιρίων κατασκευάστηκαν πριν το 1985
Ενα απλό βλέμμα σε παλιές πολυκατοικίες αποκαλύπτει εικόνες εγκατάλειψης: σαθροί σοβάδες, μπαλκόνια με εμφανή σημάδια υγρασίας, μεγάλες ρωγμές, κομμάτια μαρμάρου που είναι ετοιμόρροπα.
Σοκαρισμένοι είναι οι Πατρινοί από τον θάνατο 59χρονου άνδρα, έπειτα από πτώση μαρμάρων πολυκατοικίας στο κέντρο, το βράδυ της Πέμπτης.
Το τραγικό περιστατικό είναι ο τελευταίος κρίκος μίας αλυσίδας παρόμοιων περιστατικών που συμβαίνουν τακτικά στην πόλη, μόνο που αυτήν την φορά στο παζλ ήρθε να προστεθεί ένα ανθρώπινο θύμα, που αναδεικνύει μία σκληρή αλήθεια: Η Πάτρα, όπως πολλές πόλεις, κρύβει σοβαρούς κινδύνους -κυριολεκτικά- πάνω από τα κεφάλια μας.
Ενα απλό βλέμμα σε παλιές πολυκατοικίες αποκαλύπτει εικόνες εγκατάλειψης: σαθροί σοβάδες, μπαλκόνια με εμφανή σημάδια υγρασίας, μεγάλες ρωγμές, κομμάτια μαρμάρου που είναι ετοιμόρροπα.
Η εικόνα του κτιριακού αποθέματος στο κέντρο της Πάτρας παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα γήρανσης, εγκατάλειψης και έλλειψης συντήρησης. Ουσιαστικά, μεγάλο ποσοστό κτιρίων χρονολογείται από τις αρχές έως τα μέσα του 20ού αιώνα και συγκεκριμένα:
@ Πριν το 1955, το 40% των κτιρίων: Πολλά από αυτά είναι διατηρητέα ή νεοκλασικά, αλλά πολλά παραμένουν εγκαταλελειμμένα.
@ Από 1955 ως το 1985, το 45% των κτιρίων: Η μεγάλη οικοδομική έκρηξη οδήγησε σε μαζική κατασκευή πολυκατοικιών με κατώτερες στατικές και ενεργειακές προδιαγραφές.
@ Μετά το 1985, το 15% των κτιρίων: Νεότερες κατασκευές, κυρίως εκτός ιστορικού κέντρου ή σε αντικαταστάσεις παλαιών κτισμάτων.
Τα κύρια προβλήματα που παρουσιάζουν τα παλιά κτίρια είναι φθαρμένα κελύφη με εκτεθειμένους σοβάδες, σκουριασμένα σίδερα, διάβρωση υλικών.
Μία ειδική κατηγορία κτιρίων είναι τα ασυντήρητα νεοκλασικά. Πολλά κτίρια δεν έχουν ιδιοκτήτες που να ενδιαφέρονται ή να μπορούν οικονομικά να τα συντηρήσουν.
Ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας είναι η σεισμική τρωτότητα. Η πλειοψηφία των κτιρίων στο κέντρο της Πάτρας έχει ανεγερθεί πριν τον αντισεισμικό κανονισμό του 1985. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με την εγκατάλειψη και την απουσία συντήρησης, δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους αποκόλλησης δομικών στοιχείων.
Η Ανω Πόλη και περιοχές γύρω από τις οδούς Μαιζώνος, Κορίνθου, Γούναρη και Αγίου Νικολάου έχουν πολλά νεοκλασικά και πρώιμα πολυώροφα με ορατά σημάδια εγκατάλειψης. Σε περιοχές όπως η Τριών Ναυάρχων, πολλά καταστήματα στο ισόγειο παραμένουν κλειστά, ενώ τα άνωθεν διαμερίσματα είναι ασυντήρητα ή ακατοίκητα.
Η ανάγκη για πρόγραμμα ανακαίνισης, ενίσχυσης ή κατεδάφισης, όπου απαιτείται, είναι άμεση – τόσο για λόγους ασφάλειας όσο και για την αναβάθμιση της αισθητικής και της ποιότητας ζωής στην πόλη.
SOS οι αρχιτέκτονες
Το φαινόμενο της φθοράς των παλαιών κτιρίων στην Πάτρα προκαλεί έντονη ανησυχία, όπως τόνισε η Ολυμπία Λόη, πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Αχαΐας. Τα συχνά περιστατικά αποκολλήσεων σοβάδων, καταρρεύσεων και επικίνδυνων μπαλκονιών καθιστούν επιτακτική την ανάγκη πρόληψης και ανάληψης ευθύνης από τους ιδιοκτήτες. Το μεγαλύτερο μέρος του οικοδομικού αποθέματος χρονολογείται από τη δεκαετία του ’60 έως ’80 και η ελλιπής συντήρηση επιδεινώνει την κατάστασή του. Επιπλέον, η Πάτρα αντιμετωπίζει έντονη σεισμικότητα και καιρικές μεταβολές, γεγονός που ενισχύει τις φθορές. Η κυρία Λόη υπογραμμίζει τη σημασία τακτικών ελέγχων από μηχανικούς και τη χρήση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, επισημαίνοντας ότι τα κρατικά προγράμματα δεν απαιτούν έλεγχο στατικής επάρκειας. Καλεί σε αλλαγή νοοτροπίας και υπευθυνότητα, τονίζοντας πως η συντήρηση των κτιρίων είναι καθήκον όλων και δεν πρέπει να επαφίεται μόνο στο κράτος, καθώς το διακύβευμα είναι η ίδια η ανθρώπινη ζωή.
Τακτική συντήρηση
Η συντριπτική πλειονότητα των κτιρίων στην Πάτρα όπως και σε όλη την Ελλάδα, περίπου 80-85%, έχει ανεγερθεί πριν από το 1985 και σήμερα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω έλλειψης συντήρησης, όπως ρηγματώσεις, αποκολλήσεις σοβάδων και αποκάλυψη οπλισμού, σύμφωνα με τον Αρη Γκατζόγια, πρόεδρο του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών.
Η κατάσταση αυτή αποτελεί άμεση απειλή για την ασφάλεια των πολιτών, με το πρόσφατο ατύχημα στην Πάτρα να αναδεικνύει με τραγικό τρόπο την αναγκαιότητα λήψης μέτρων. Ο κ. Γκατζόγιας τονίζει την ανάγκη πρόληψης μέσω τακτικής συντήρησης και ζητά γενναία κίνητρα από την πολιτεία, ιδιαίτερα για τα παλαιά κτίρια στο ιστορικό κέντρο.
Επιπλέον, προτείνει τον συνδυασμό προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης με ελέγχους στατικής επάρκειας, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα θα πρέπει να διεκδικήσει ευρωπαϊκά κονδύλια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, όπως κάνουν και άλλες χώρες της ΕΕ. Η οικονομική αδυναμία των ιδιοκτητών αποτελεί σημαντικό εμπόδιο, καθιστώντας απαραίτητη τη θεσμική και οικονομική υποστήριξη από το κράτος.
Σοβαρές ευθύνες
Σύμφωνα με την πρόεδρο της Ενωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων, Κυριακή Αθανασιάδη, το περιστατικό φέρνει στο προσκήνιο τις σοβαρές ευθύνες που συνεπάγεται η αμέλεια συντήρησης κοινόχρηστων χώρων.
Η αποκόλληση φαίνεται να προήλθε από το στηθαίο της ταράτσας, έναν χώρο που θεωρείται κοινόκτητος και κοινόχρηστος. Κατά συνέπεια, την ευθύνη φέρουν όλοι οι ιδιοκτήτες της πολυκατοικίας -και ενδεχομένως- και ο διαχειριστής, ανάλογα με τις αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί.
Η κ. Αθανασιάδη υπενθύμισε ότι στο παρελθόν έχουν σημειωθεί περιστατικά τραυματισμών από παρόμοιες καταρρεύσεις, όμως, αυτό είναι το πρώτο θανατηφόρο συμβάν που καταγράφεται στην Πάτρα τα τελευταία χρόνια.
Ακόμα, στάθηκε ιδιαίτερα στη γενικευμένη δυσλειτουργία των πολυκατοικιών τα τελευταία χρόνια, την οποία αποδίδει σε δύο βασικούς παράγοντες: την οικονομική κρίση, που έχει πλήξει σοβαρά τα ελληνικά νοικοκυριά και την αυξανόμενη άρνηση πολλών ιδιοκτητών να καταβάλλουν κοινόχρηστα ή να συμμετέχουν σε αναγκαίες εργασίες επισκευής. «Είτε από αμέλεια είτε από άρνηση, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: θρηνούμε έναν άνθρωπο» υπογράμμισε.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
