Οι 68 πανεπιστημιακοί και ο Αμβρόσιος

Του Κώστα Λογαρά*

Και οι δύο οπαδοί φορούν τη μάσκα «των ανθρώπινων δικαιωμάτων». Και οι πανεπιστημιακοί καθηγητές προς υπεράσπιση του Κουφοντίνα, και ο Αμβρόσιος όταν επισκέπτεται στις φυλακές τον περιβόητο Ντερτιλή. Ετσι, δυο εντελώς «διαφορετικές απόψεις» καταφέρνουν να ταυτίζονται απολύτως στην εφαρμογή τους!
Δεν πρόκειται για υπεράσπιση της ανθρώπινης ύπαρξης ως αυταξίας. Τον χώρο τους υπερασπίζονται κι οι δυο. Τις κομματικές τους πεποιθήσεις – κι οι δυο απ’ τη μεριά τους χωριστά. Είναι προάσπιση ομοϊδεατών, δεν τους λες «προασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων». Αλλιώς, αν ενδιαφέρονταν για τη διαφύλαξη «των δικαιωμάτων τού Ανθρώπου», θα έπρεπε με τον ίδιο τρόπο να κόπτονται αμφότεροι όταν καταπατούνται και τα δικαιώματα των ιδεολογικών τους αντιπάλων.
Αμ’ πώς! Οι υπογραφές των πανεπιστημιακών δεν θα έμπαιναν ποτέ αν επρόκειτο για τα δικαιώματα τού πρωτοπαλίκαρου της χούντας Ντερτιλή. Οπως και ο Αμβρόσιος δεν θα ‘δειχνε ποτέ ανθρωπιστικό ενδιαφέρον για τον Κουφοντίνα.
Προάσπιση ανθρώπινων δικαιωμάτων σημαίνει να υπερασπίζει κανείς τον οποιαδήποτε άνθρωπο ως εγγενή αξία. Τον καθένα που καταστρατηγούνται τα δικαιώματά του, ανεξαρτήτως της ιδεολογίας του. Που έχει δίκιο αλλά η φωνή του δεν μπορεί να ακουστεί, τη φιμώνει η εξουσία η οποιαδήποτε εξουσία.
Αυτό προϋποθέτει σκέψη δίχως αγκυλώσεις. Να υπερβαίνεις τον εαυτό σου. Ωστε να βλέπεις στο πρόσωπο του άλλου έναν Ανθρωπο -ούτε ομοϊδεάτη σου ούτε αντίπαλό σου.
Είναι μπορετό αυτό; Πολύ σπάνια. (Υπάρχουν εξαιρέσεις, που επιβεβαιώνουν όμως τον κανόνα). Γιατί ερμηνεύουμε, δυστυχώς, το δίκαιο με τα μάτια της προσωπικής μας ιδεολογίας και οπτικής.
Πώς να τους πιστέψεις, λόγου χάρη, ότι τώρα κόπτονται για τις απάνθρωπες συνθήκες των μεταναστών στο Καρά Τεπέ, όταν τον καιρό της εξουσίας τους σιωπούσαν για τη Μόρια; Ή, πώς να λογαριάσεις τις φωνές του Δεξιού που ωρυόταν για την εξαθλιωμένη Μόρια, όταν ξεχνάει σήμερα τις άθλιες συνθήκες των μεταναστών στο κέντρο κράτησης Καρά Ταπέ; (Υπάρχουν βέβαια εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν, λέω, τον κανόνα ).
Δεν θα διαφωνούσαμε, θαρρώ, ότι η ουμανιστική αντίληψη και η προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι πάνω από κάθε άλλη ιδεολογία. Το ξεχνάμε όμως (όταν οι «δικοί μας» βρίσκονται στην εξουσία) και το θυμόμαστε (όταν το κόμμα έρχεται στην αντιπολίτευση). Αυτή η κομματική παρωπίδα, προσαρμόζοντας στα μέτρα της μια καθολική αξία, τη μετατρέπει σε σημαία ευκαιρίας α λα καρτ.
Πιστευτοί είναι αυτοί που βγαίνουνε κάθε φορά και στηρίζουν με το ίδιο πάθος «τα δικαιώματα του Ανθρώπου» -του οποιουδήποτε ανθρώπου. Τελεία. Εν παντί καιρώ και σε κάθε περίπτωση.
Υπάρχουν άραγε; Κι αφήστε τον Αμβρόσιο, οι καθηγητάδες όμως; Ο ψεύτικος λόγος διαστρεβλώνει τις έννοιες και στραγγαλίζει την πραγματικότητα. Ας πουν λοιπόν: «Διαμαρτυρόμαστε για τον ομοϊδεάτη μας, υπογράφουμε για τον φίλα προσκείμενο, όλοι οι άλλοι δεν μας νοιάζουν. Χώστε τους όσο πιο βαθιά μπορείτε πίσω από κάγκελα».