ΗΠΑ: Φεύγει ο Τραμπ ή μήπως όχι;

Το κομφούζιο στις ΗΠΑ συνεχίζεται… Και μαζί η ανησυχία για την επόμενη μέρα. Μία εβδομάδα πριν αποχωρήσει από την προεδρία, ο Ντόναλντ Τραμπ έγινε ο πρώτος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ που για δεύτερη φορά στην 4ετή θητεία του παραπέμπεται σε διαδικασία καθαίρεσης. Η Βουλή των Αντιπροσώπων τον παρέπεμψε στη Γερουσία (με την κατηγορία της υποκίνησης σε εξέγερση, με αφορμή τα επεισόδια στο Καπιτώλιο) με το ερώτημα της καθαίρεσης και επί ποινή τον διά παντός αποκλεισμό του από το δικαίωμα να διεκδικήσει οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα.

Βάζουμε την κουβέντα πιο βαθιά, την πάμε πιο μακριά:

-Τι κινδύνους δημιουργεί και επωάζει η στάση Τραμπ;

-Μήπως αυτή η…τακτική γίνει παράδειγμα και από άλλους ηγέτες που θα χάσουν εκλογές στο μέλλον;

-Μήπως, παρότι τυπικά αποχωρεί ο Τραμπ, ανοίγει ένας πολύ επικίνδυνος ασκός του Αιόλου;

«Το επίσημο τέλος της θητείας του Προέδρου Τραμπ έρχεται. Η αλλαγή πολιτικής σκυτάλης θα επισημοποιήσει και θα ολοκληρώσει μέσω ορκωμοσίας Προέδρου και Αντιπροέδρου τον επόμενο ηγέτη των ΗΠΑ. Για όσους έχουν ζήσει στις ΗΠΑ, η μέρα αυτή είναι μέρα που αναδεικνύεται το αίσθημα ενότητας μεταξύ των Αμερικανών πολιτών. Ωστόσο, η φετινή αλλαγή πολιτικής ηγεσίας και η ορκωμοσία του νέου προέδρου, είναι ιστορικά καθοριστικής σημασίας. Πέραν της Πανδημίας του Κορονοϊού-19 που ακόμα δεν έχει υποχωρήσει, η παρούσα ορκωμοσία μπροστά στο Αμερικανικό Καπιτώλιο είναι η βασική απάντηση σε όσους πρόσφατα για προσωπικούς και πολιτικούς λόγους, υπονόμευσαν ή σταδιακά υποδαύλιζαν την Αμερικανική Δημοκρατία και τα στοιχεία αυτής. Η στάση του Τράμπ πλέον δεν ανησυχεί βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα, απέδειξε έστω και την τελευταία στιγμή πόσο ασταθής μπορεί να είναι. Οτι ενώ ως γνωστόν είναι επιχειρηματίας, πόσο σημαντικό είναι να διατηρείται καθοριστικά ζωντανό το πνεύμα πολιτικής και κοινωνικής ηθικής τάξης. Πόσο σημαντικό είναι ένας ηγέτης να είναι ενωτικός αλλά να μπορεί εξίσου να φέρνει λύσεις. Ανησυχητικό είναι ότι γνωρίζουμε πως η παραδοχή και αποδοχή πλέον του Προέδρου Τράμπ για ειρηνική μεταβίβαση εξουσίας στο σύνολο (μεταξύ άλλων περί των γνωστών ως κωδικών πυρηνικών κεφαλών), γίνεται μετά από 4 θανάτους εντός και στα πέριξ του Καπιτωλίου. Οχι βάσει λογικής αποδοχής μιας πολιτικής ήττας. Δεν έχει αποδεχτεί την ήττα ακόμα. Αν δώσει συγχωροχάρτι πιθανώς στον εαυτόν του, η αντίδραση θα συνεχίσει. Γι’ αυτό και η πίεση από τη Νάνσι Πελόσι για να τον καθαιρέσουν, έστω και την ύστατη ώρα».

«Τα δραματικά γεγονότα τριτοκοσμικού ύφους της 6 Ιανουαρίου στην Ουάσιγκτον ουδόλως αντιπροσωπεύουν την Αμερική. Αντιπροσωπεύουν όμως ένα αθέατο ”πρόσωπο”, που δεν εμφανίστηκε ξαφνικά. Ο λεγόμενος ”τραμπισμός” ως αντισυστημικό ρεύμα προϋπήρχε του ιδίου του πάμπλουτου συστημικού Τραμπ και πάνω σε αυτό στηρίχθηκε η εκλογή του το 2016. Κρίση αξιών και λαϊκή δυσαρέσκεια λόγω σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών διαφοροποιήσεων συνετέλεσαν στην δημιουργία του. Μετά όμως από τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης Τραμπ, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι ο ”τραμπισμός” ως πολιτικο-κοινωνική τάση έχει εδραιωθεί. Με το παγκόσμιο κύρος της Αμερικής να έχει τραυματιστεί και με αυταρχικούς ηγέτες ”καχεκτικών” δημοκρατιών όπως ο Ερντογάν και ο Πούτιν να ”κάνουν μάθημα” δημοκρατικότητας, το ερώτημα είναι πώς και πότε θα μπορέσουν οι ΗΠΑ να αποκαταστήσουν την παγκόσμια ηγετική εικόνα τους και να…”εξάγουν” θεσμούς. Οταν από την μία ο Πρόεδρος δεν αποδέχεται τη δημοκρατική του ήττα ενθαρρύνοντας με εμπρηστική ρητορική τους οπαδούς του σε εξέγερση και από την άλλη οι κρατικές υπηρεσίες δεν μπορούν να εμποδίσουν τη βία και την αιματοχυσία μέσα στον ναό της Δημοκρατίας τους, στο Καπιτώλιο. Ισως όλο αυτό το…”πακέτο” θα μπορούσε να υιοθετηθεί και να χρησιμοποιηθεί από ηγέτες παρόμοιας νοοτροπίας και… ύφους. Ο νέος Πρόεδρος αλλά και όλο το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ με εχέφρονες Ρεπουμπλικάνους όπως ο Πενς, ο Πομπέο και ο Μακόνελ θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να επουλώσουν το ”τραύμα”. Τόσο στο εξωτερικό, σχετικά με τις βασικές αξίες της Δημοκρατίας, όσο και στο εσωτερικό, με μία νέα πολιτική που να αναιρεί τις κοινωνικές και οικονομικες αιτίες που εξέθρεψαν το φαινόμενο του ”τραμπισμού”.

«Τα πρωτοφανή γεγονότα στις ΗΠΑ έχουν αλλάξει απότομα το κλίμα στην πολιτική σκηνή. Η αρχική εικόνα μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου ήταν πως ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί μεν να μην κατάφερε να επανεκλεγεί, αλλά πήγε πολύ καλύτερα από ό,τι αναμενόταν και θα μπορούσε να είναι και πάλι υποψήφιος το 2024. Στη συνέχεια, η αδιέξοδη επιμονή του να αμφισβητεί το αποτέλεσμα των εκλογών άρχισε να δημιουργεί ρήγμα στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Με την οργή που ξέσπασε μετά την επίθεση στο Καπιτώλιο, οι αντιθέσεις μέσα στο κόμμα φτάνουν πλέον στο διχασμό. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι, παραδόξως, το 69% των Ρεπουμπλικάνων ψηφοφόρων θεωρούν πως ο Τραμπ δεν ευθύνεται για τα γεγονότα. Αυτό δίνει κίνητρο σε αρκετούς πολιτικούς να συνεχίζουν να τον στηρίζουν παρά τη γενική κατακραυγή, προσβλέποντας σε οφέλη στις επόμενες εκλογές. Ετσι έρχονται σε αντίθεση με τον πανίσχυρο επικεφαλής της ομάδας του κόμματος στη Γερουσία, Μιτς Μακόνελ. Οι Δημοκρατικοί ζήτησαν από τον αντιπρόεδρο Πενς και την κυβέρνηση να κηρύξουν τον Τραμπ ανίκανο να κυβερνήσει, μέσω της 25ης τροποποίησης του Συντάγματος. Παράλληλα ψήφισαν παραπομπή του Τραμπ με την κατηγορία της υποκίνησης εξέγερσης. Στη συνέχεια όμως θα πρέπει να γίνει δίκη στη Γερουσία, όπου δύσκολα θα βρεθεί η απαραίτητη πλειοψηφία των 2/3 για καταδίκη, αφού πρέπει να συμφωνήσουν και 17 από τους 50 Ρεπουμπλικάνους. Αν πετύχει αυτό πάντως, μια πιθανή ποινή είναι και ο αποκλεισμός από μελλοντική υποψηφιότητα του Τραμπ για την Προεδρία. Ο Τραμπ θα προσπαθήσει να αλώσει το κόμμα εκ των έσω, αξιοποιώντας τη συνεχιζόμενη δημοτικότητά του και προετοιμάζοντας δικούς του υποψήφιους για το Κογκρέσο στις εκλογές του 2022. Ακόμα, όμως, κι αν προσπαθήσει κάποια νέα αναταραχή, δεν μπορεί να πιάσει δεύτερη φορά στον ύπνο τη Δημοκρατία».