Δεκέμβριος: Καλό μήνα σε όλους από τον Αξιώτη Παράσχο

Τα Μονοπάτια των Γεύσεων

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ σε όλους μας…………. μένουν ακόμη 24 ημέρες για τα Χριστούγεννα.

Τον λένε Χριστουγεννιάτη ή Γιορτάρη ή Βρουμάλη από την αρχαία βυζαντινή γιορτή που ξεκινούσε στις 24 του Δεκέμβρη και κάθε μέρα γιόρταζε όποιος το όνομά του ξεκινούσε από το Α, την επόμενη από το Β κι έφταναν το μέτρημα μέχρι τις 17 του Γενάρη.

Τον λένε επίσης Γιορτινό λόγω των πολλών θρησκευτικών γιορτών του , Αι Νικολιάτη , Παππού Νικόλα ή Κυρ Λευτέρη.
Σε άλλες περιοχές τον φωνάζουν Άσπρο ή Ασπρομηνά ή και Χιονιά για το πυκνό του χιόνι, αλλά και Χριστινιάρη ή Χριστουγεννά.

Το τελευταίο δεκαήμερο του Δεκέμβρη είναι και το πιο σημαντικό. Είναι χαραγμένο στις ψυχές όλων μας από την παιδική μας ηλικία σαν το πιο γιορτινό όλου του χρόνου.

Είναι γεμάτο έθιμα, παραδόσεις και δοξασίες που θα τα αναφέρουμε καθ΄όλη την διάρκεια αυτού του μήνα.
Ωστόσο μένουμε λίγο στο Δωδεκαήμερο που ξεκινά την παραμονή των Χριστουγέννων και είναι συνδεδεμένο με την εμφάνιση των καλικαντζάρων ως και την ημέρα των Φώτων. Είναι εκείνα τα μαύρα, τριχωτά και κοκκινομάτικα πλάσματα, τα παγανά, που ζουν κάτω από τη γη κι όλο το χρόνο προσπαθούν με τα τσεκούρια τους να κόψουν το δέντρο που τη στηρίζει, όμως καθώς πλησιάζει η στιγμή που θα το κόψουν τελείως γεννάται ο Χριστός και το δέντρο ξαναγίνεται.

Οργισμένα και αυτά ορμούν πάνω στη γη και πειράζουν τους ανθρώπους. Εκείνοι πάλι ανάβουν φωτιές στα τζάκια τους ή τοποθετούν κόσκινα μπροστά στην πόρτα του σπιτιού ώστε μέχρι να μετρήσουν τις τρύπες τους λαλεί ο πετεινός και τρέχουν να εξαφανιστούν μιας και δεν κυκλοφορούν στο φως της μέρας.

Αξιώτη Παράσχο

Τα Χριστούγεννα στις 25 του Δεκέμβρη είναι πια η πιο μεγάλη γιορτή. Συνδεδεμένη με τη γέννηση του Χριστού και με αμέτρητα έθιμα με κυριότερα εκείνο του δέντρου ή του καραβιού στολισμένων με λαμπιόνια, των κουραμπιέδων, του μελομακάρονου και των ξεροτήγανων. Των καλάντων που λέγονται την παραμονή, του χοίρου που πρέπει να είναι το κατεξοχήν κρέας των Χριστουγέννων, έθιμο που έχει τις ρίζες του στα αρχαία ακόμη χρόνια.

Για το έθιμο αυτό έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Μια από αυτές θέλει την Παναγία και τον Ιωσήφ να πηγαίνουν στην Αίγυπτο με το Θείο Βρέφος για να μην το βρει ο Ηρώδης και τα γουρούνια που ακολουθούσαν πίσω από το γαϊδουράκι να χαλούν τον κόσμο με τις φωνές και τα χνάρια τους. Σαν τιμωρία λοιπόν από τότε κάθε τέτοια μέρα τα σφάζουν.

Άλλη παράδοση λέει πως όταν ο Ηρώδης έσφαξε τα παιδιά στη Βηθλεέμ , τα γουρούνια μούγκριζαν σαν παιδιά που σφάζονταν και κάποιοι από τους δήμιους δεν πλησίαζαν σε κείνες τις περιοχές. Έτσι σώθηκαν κάποια παιδιά και γι αυτό κράτησαν το έθιμο να είναι το πρώτο κρέας που τρώγεται την ημέρα των Χριστουγέννων κι ύστερα από την μεγάλη σαρακοστή.

Κι ο Δεκέμβριος κλείνει με την περίφημη παραμονή της πρωτοχρονιάς με την κοπή της Βασιλόπιτας που ετοιμάζεται από νωρίς είτε σαν ψωμί είτε σαν ζυμωτό γλύκισμα. Και στις δύο περιπτώσεις το τελετουργικό κόψιμό της, το βράδυ της παραμονής , αποτελεί συμβολική πράξη μετάβασης από τον παλιό χρόνο στον καινούργιο. Στις αγροτικές κοινωνίες, το βράδυ αυτό ταΐζουν πιο φροντισμένα τα ζώα τους, στο στάβλο ή στο μαντρί γιατί πιστεύουν πως θα περάσει τη νύχτα ο Αι Βασίλης να τα ρωτήσει.

Αξιώτη Παράσχο

Τα Χριστούγεννα, έτσι όπως τα ξέρουμε σήμερα, εξελίχθηκαν φυσικά με την πάροδο του χρόνου:
Το χριστουγεννιάτικο δέντρο έκανε την εμφάνισή του για πρώτη φορά μόλις τον 16ο αιώνα. «Το θεωρούσαν το δέντρο του Παραδείσου». Διαδόθηκε και καθιερώθηκε μάλιστα περίπου 300 χρόνια αργότερα – μαζί με την παράδοση των δώρων.

Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί στολίζουμε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μας με αυτόν τον τρόπο;
Τι συμβολίζει αυτό και τα στολίδια του και γιατί είναι έτσι;

Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και όλοι μας σπεύδουμε να στολίσουμε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μας και να προετοιμάσουμε μία όμορφη γιορτινή ατμόσφαιρα! Τα στολίδια επάνω στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο συμβολίζουν κι αυτά διάφορα σχετικά με τη γέννηση του Χριστού. Βάζουμε λαμπάκια (και παλιά που δεν υπήρχε ηλεκτρισμός βάζανε κεριά) για να συμβολίσουμε ότι ο Χριστός είναι το Φως της ζωής.

Χριστούγεννα στην Ελλάδα: Ημέρες χαράς και γιορτής. Τα σπίτια και οι πόλεις φορούν τα γιορτινά τους, αποκτώντας φως και χρώμα, ενώ οι κουζίνες πλημμυρίζουν από αρώματα παραδοσιακών εδεσμάτων. Πολλά από τα έθιμα αντικατοπτρίζουν τις αγωνίες των ανθρώπων της υπαίθρου, των γεωργών και των κτηνοτρόφων.

Το «καλές γιορτές» και το «χρόνια πολλά» αντηχούν σε κάθε σημείο συνάντησης, ενώ οι ήχοι από τα τρίγωνα και τα κάλαντα των παιδιών δονούν με χαρούμενες νότες την ατμόσφαιρα. Με δεκάδες έθιμα, που παντρεύουν τις χριστιανικές παραδόσεις με τα αρχαιοελληνικά ήθη, οι κάτοικοι της χώρας τιμούν μια από τις σημαντικότερες θρησκευτικές γιορτές, λίγες ημέρες πριν από την έλευση της νέας χρονιάς. Μάλιστα πολλά από αυτά τα έθιμα αντικατοπτρίζουν τις αγωνίες των ανθρώπων της υπαίθρου, των γεωργών και των κτηνοτρόφων.

Εσείς και εγώ μαζί καθημερινά όλο το μήνα Δεκέμβριο μέσα από την εφημερίδα Πελοπόννησος, θα φτιάχνουμε δύο συνταγές εκτός από το νόστιμο και εύκολο φαγητό μας θα σας έχω και μια Χριστουγεννιάτικη συνταγή.

Τέλος στο εορταστικό ένθετο που θα έχει για τις γιορτές η εφημερίδα, θα βρείτε πολλές συνταγές και συμβουλές για το γιορτινό σας τραπέζι.

Ξεκινάμε από σήμερα με…………… ΄΄Αγκινάρες με ντομάτα΄΄ και ΄΄Χριστουγεννιάτικη πουτίγκα΄΄

Παράσχος Αξιώτης
Executive Consultant Chef
Τα Μονοπάτια των Γεύσεων