Αποκάλυψη Reuters: Ρωσική εταιρεία απέκτησε οπλικά συστήματα από τη Siemens, παρακάμπτοντας τις δυτικές κυρώσεις

Τα κατάφερε ανοίγοντας νέα καρτέλα από έναν μεσάζοντα που εισάγει τεχνολογία από την Κίνα

Αποκάλυψη Reuters: Ρωσική εταιρεία απέκτησε οπλικά συστήματα από τη Siemens, παρακάμπτοντας τις δυτικές κυρώσεις

Ενώ από την πλευρά της  η Ρωσία προσπαθούσε να αυξήσει την στρατιωτική παραγωγή για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ένας κρατικός της κατασκευαστής εκρηκτικών παράκαμψε τις δυτικές κυρώσεις αγοράζοντας εξοπλισμό της γερμανικής Siemens, ανοίγοντας νέα καρτέλα από έναν μεσάζοντα που εισάγει τεχνολογία από την Κίνα.

Συνάντηση απεσταλμένου Τραμπ με τον πρωθυπουργό του Κατάρ για Γάζα και Ισραηλινούς ομήρους

Η απόκτηση του εξοπλισμού της Siemens που απαιτούνταν για την αυτοματοποίηση των μηχανημάτων στο εργοστάσιο Biysk Oleum Factory (BOZ), στη νότια Σιβηρία, πραγματοποιήθηκε μέσω ενός μεσάζοντα από τη Ρωσία που προμηθεύεται βιομηχανική τεχνολογία από κινεζικούς χονδρεμπόρους και μεταπωλητές, σύμφωνα με τελωνειακά στοιχεία και αρχεία κρατικών προμηθειών που εξέτασε το Reuters.

Η απόκτηση του εξοπλισμού δείχνει πώς οι ρωσικές στρατιωτικές εταιρείες κατάφεραν να αποφύγουν εύκολα τις δυτικές κυρώσεις για να αυξήσουν την παραγωγή τους. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε δώσει στη Μόσχα προθεσμία μέχρι την Παρασκευή (07.08.2025) για να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, αλλιώς θα αντιμετωπίσει επιπλέον κυρώσεις.

Η μητρική εταιρεία της BOZ, η ομοσπονδιακή κρατική επιχείρηση Ya. M. Sverdlov Plant, υπόκειται ήδη σε κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ για τη συνδρομή της στη ρωσική πολεμική επιχείρηση.

Η BOZ υπέγραψε συμφωνία τον Οκτώβριο του 2022 για την απόκτηση του εξοπλισμού της Siemens από τον ρωσικό μεσάζοντα, την Techpribor, όπως δείχνουν τα αρχεία προμηθειών. Λίγο πριν από τη λήξη της προθεσμίας των 140 ημερών για την παράδοση του εξοπλισμού, η Techpribor έλαβε μια αποστολή από έναν κινεζικό προμηθευτή βιομηχανικού εξοπλισμού με την επωνυμία Huizhou Funn Tek, με έδρα την επαρχία Γκουανγκντόνγκ, όπως δείχνουν τα τελωνειακά στοιχεία.

Συγκρίνοντας τους κωδικούς προϊόντων της Siemens με τους τελωνειακούς κωδικούς και εξετάζοντας τις περιγραφές στα έγγραφα, το Reuters διαπίστωσε ότι δύο συσκευές ρύθμισης ισχύος της Siemens που προμήθευσε η Huizhou Funn Tek ήταν πανομοιότυπες με τα μοντέλα που παρήγγειλε η BOZ.

Το Reuters δεν βρήκε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η Siemens γνώριζε ότι ο εξοπλισμός της πωλήθηκε στον ρωσικό κατασκευαστή εκρηκτικών.
Ένας εκπρόσωπος της γερμανικής πολυεθνικής εταιρείας μηχανικής δήλωσε ότι η εταιρεία συμμορφώνεται αυστηρά με τις διεθνείς κυρώσεις και απαιτεί το ίδιο από τους πελάτες της, αλλά πρόσθεσε ότι ορισμένα προϊόντα ενδέχεται να φτάνουν στη Ρωσία χωρίς να το γνωρίζει.

Αν και είναι καλά τεκμηριωμένο ότι οι ρωσικοί κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού προμηθεύονται δυτική τεχνολογία από την Κίνα, η έκθεση του Reuters ανατρέχει στην πορεία του εξοπλισμού για να δείξει πώς μια ρωσική αμυντική εταιρεία μπορεί να αποκτήσει δυτικό εξοπλισμό χωρίς δυσκολία.

Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, το εργοστάσιο BOZ, στην πόλη Μπιίσκ της νότιας Σιβηρίας, βρίσκεται σε φάση επέκτασης. Σύμφωνα με έρευνα του Reuters, το εργοστάσιο κατασκευάζει νέες εγκαταστάσεις για την παραγωγή ενός άλλου τύπου εκρηκτικού υψηλής ισχύος, του RDX.

Η απόκτηση αυτοματοποιημένων εργαλειομηχανών είναι ζωτικής σημασίας για την προσπάθεια του ρωσικού αμυντικού τομέα να παράγει περισσότερα πυρομαχικά. Επιτρέπουν υψηλότερη παραγωγικότητα με λιγότερους εργαζόμενους, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας δεδομένου ότι ο τομέας αντιμετωπίζει έλλειψη εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με μια έκθεση του Οκτωβρίου 2024, ανοίγει νέα καρτέλα από τον βρετανικό αμυντικό think tank RUSI και το Open Source Centre, έναν οργανισμό που χρησιμοποιεί ανοιχτά δεδομένα για να μελετήσει τις συγκρούσεις, τη διαφθορά και το έγκλημα.
Η Ρωσία έχει περιορισμένο ιστορικό στην παραγωγή δικών της αυτοματοποιημένων εργαλειομηχανών και οι κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού συχνά αναγκάζονται να τις εισάγουν.

Ο Konrad Muzyka, διευθυντής της στρατιωτικής συμβουλευτικής εταιρείας Rochan στην Πολωνία, δήλωσε ότι η συνεχιζόμενη παράδοση μηχανημάτων δυτικής κατασκευής στη Ρωσία παρατείνει τον πόλεμο, τροφοδοτώντας την προσπάθεια επανεξοπλισμού της Μόσχας.

«Αυτά τα εξαρτήματα υψηλής ακρίβειας είναι συχνά αναντικατάστατα σε προηγμένες διαδικασίες κατασκευής, όπως η παραγωγή πυραύλων, η συναρμολόγηση drones και η ανακαίνιση τάνκερ», είπε. «Χωρίς αυτά, η ικανότητα της Ρωσίας να διατηρήσει ή να επεκτείνει τις πολεμικές της προσπάθειες θα ήταν πιο χρονοβόρα, δαπανηρή και θα επιβάρυνε περισσότερο την αγορά εργασίας».

Ο Ρώσος μεσολαβητής
Τα έγγραφα του διαγωνισμού που βρίσκονται στη βάση δεδομένων των κρατικών προμηθειών έδειξαν ότι το 2022 και το 2023, η μητρική εταιρεία της BOZ αγόρασε τρία σετ βιομηχανικού εξοπλισμού αυτοματισμού της Siemens και διευκρίνισε ότι προορίζονταν για το εργοστάσιο στο Μπιίσκ. Οι ηλεκτρονικές συσκευές, που φέρουν την υποκατηγορία Siemens Simatic, μπορούν να συνδεθούν με βιομηχανικά μηχανήματα, επιτρέποντας την αυτοματοποίηση και την απομακρυσμένη παρακολούθησή τους.

Τα έγγραφα του διαγωνισμού προσδιόρισαν την εταιρεία που κέρδισε το συμβόλαιο για την προμήθεια μέρους του εξοπλισμού: Tην Techpribor Company LLC, η οποία είναι εγγεγραμμένη στη ρωσική περιφέρεια του Καλίνινγκραντ, που βρίσκεται μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας. Το Reuters εξέτασε εμπιστευτικά στοιχεία της φορολογικής υπηρεσίας που επιβεβαιώνουν ότι η εταιρεία είχε συναλλαγές με τη μητρική εταιρεία της BOZ.

Εξετάζοντας τα στοιχεία των ρωσικών τελωνείων, το Reuters διαπίστωσε ότι η Techpribor, μεταξύ Φεβρουαρίου και Νοεμβρίου 2023, εισήγαγε αποστολές εξοπλισμού Siemens από εταιρείες στην Κίνα.

Η Techpribor αγόρασε αρκετές αποστολές την ίδια ημερομηνία από την Huizhou Funn Tek, η οποία περιγράφει τον εαυτό της ως έμπορο βιομηχανικού εξοπλισμού αυτοματισμού. Οι αποστολές περιλάμβαναν τους δύο ρυθμιστές ισχύος της Siemens που αντιστοιχούσαν στην παραγγελία της BOZ.

Τα στοιχεία που εξέτασε το Reuters δεν περιέχουν αρκετές πληροφορίες για να αποδείξουν ότι οι ρυθμιστές ισχύος στα τελωνειακά έγγραφα ήταν αυτοί που παραδόθηκαν στην BOZ. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι το ίδιο μοντέλο εξοπλισμού της Siemens. Στην ιστοσελίδα της, η Huizhou Funn Tek αναφέρει τη Siemens ως «εταιρεία-εταίρο».

Μια εκπρόσωπος της Huizhou Funn Tek, δήλωσε ότι η εταιρεία μπόρεσε να αγοράσει απευθείας από τη Siemens. «Δεν ρωτούν ποιος είναι ο τελικός χρήστης», είπε. Αν και η Huizhou Funn Tek έχει πολλούς Ρώσους πελάτες, δεν θα έστελνε εμπορεύματα σε επιχειρήσεις που θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν για στρατιωτικούς σκοπούς, είπε η εκπρόσωπος.

Παράλειψη των κυρώσεων
Αργότερα το 2023, η Techpribor εισήγαγε περισσότερες αποστολές εξοπλισμού της Siemens από έναν διαφορετικό κινεζικό προμηθευτή, την New Source Automation Co., Ltd., με έδρα το Xiamen, στη νοτιοανατολική Κίνα. Ο εξοπλισμός σε αυτές τις αποστολές ανήκε στην ίδια κατηγορία προϊόντων με τις συσκευές που προμήθευσε η BOZ, αλλά δεν υπήρχαν αρκετά στοιχεία για να γίνει ακριβής αντιστοίχιση.

Ένας διευθυντής της New Source Automation, επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία του προμήθευσε εξοπλισμό στην Techpribor. Είπε επίσης ότι η εταιρεία του μπορεί να προμηθεύεται όσα προϊόντα της Siemens χρειάζεται και ότι η Siemens δεν ρωτά ποιος είναι ο τελικός χρήστης.

Ούτε η Huizhou Funn Tek ούτε η New Source Automation απάντησαν στα γραπτά αιτήματα του Reuters για σχόλια. Ο εκπρόσωπος της Siemens δήλωσε ότι ζητά από όλους τους πελάτες της να συμμορφώνονται με τις δυτικές κυρώσεις, αλλά δεν απάντησε άμεσα σε ερώτηση σχετικά με το αν η Huizhou είναι συνεργαζόμενη εταιρεία. Η Siemens θα διερευνήσει αμέσως οποιαδήποτε ένδειξη παραβίασης των κυρώσεων και θα ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές, είπε.

Η προμήθεια εξοπλισμού της Siemens από την Κίνα στη Ρωσία υπογραμμίζει αυτό που οι ευρωπαίοι πολιτικοί χαρακτηρίζουν ως σημαντικό κενό που βοηθά τη Ρωσία να συνεχίσει τον πόλεμο της κατά της Ουκρανίας.

Οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ απαγορεύουν στις εταιρείες που εδρεύουν στις εν λόγω δικαιοδοσίες να προμηθεύουν αγαθά ή υπηρεσίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη Ρωσία στον πόλεμο. Οι ρωσικοί κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού κατάφεραν να αποφύγουν αυτό το εμπόδιο προμηθεύοντας εξοπλισμό δυτικής κατασκευής από χονδρεμπόρους και μεταπωλητές στην Κίνα.

Οι ηγέτες της ΕΕ έλαβαν μέτρα για να κλείσουν αυτό το κενό. Τον Δεκέμβριο του 2024, η Ένωση επέβαλε για πρώτη φορά πλήρεις κυρώσεις σε κινεζικές επιχειρήσεις για την προμήθεια εξαρτημάτων σε ρωσικές εταιρείες αμυντικού εξοπλισμού. Στις 18 Ιουλίου, άλλες 7 εταιρείες από την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ προστέθηκαν στον κατάλογο των κυρώσεων. Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ένωσης, Κάγια Κάλλας, δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι οι εξαγωγές αγαθών από την Κίνα τροφοδοτούσαν τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και κάλεσε το Πεκίνο να τις σταματήσει.

Το ρωσικό Υπουργείο Βιομηχανίας και Εμπορίου δεν απάντησε σε αίτημα της Reuters για σχόλιο. Το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με το έργο που επιτελεί το εργοστάσιο BOZ για το στρατό. Το κινεζικό Υπουργείο Εμπορίου επίσης δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.

Εκρηκτικά για ρωσικές βόμβες
Η BOZ κατασκευάζει τα εκρηκτικά TNT και HMX, σύμφωνα με ένα βίντεο μάρκετινγκ που κυκλοφόρησε το εργοστάσιο. Αν και τα εκρηκτικά αυτά έχουν και μη στρατιωτικές χρήσεις, η μητρική εταιρεία της BOZ είναι ένας κατασκευαστής αμυντικού εξοπλισμού που ανήκει στο ρωσικό κράτος, και η BOZ εκτελεί παραγγελίες για το υπουργείο Άμυνας, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της περιφερειακής διοίκησης.

Η επέκταση του εργοστασίου της BOZ ήταν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας του ρωσικού αμυντικού τομέα να αυξήσει την παραγωγή εκρηκτικών.
Η έλλειψη υλικών είναι ένα από τα εμπόδια που επιβραδύνουν τη ρωσική παραγωγή πυρομαχικών, οβίδων και βομβών που ρίχνονται από αέρος, αναγκάζοντάς την να προμηθεύεται πυρομαχικά από τους συμμάχους της, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, σύμφωνα με αξιωματούχους των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών και δυτικούς αναλυτές αμυντικών θεμάτων.