Ελένη Γκίκα: «Κινητήριος δύναμή μου, η αγάπη σε όλο της το φάσμα»

Μεγάλωσε μέσα σ’ ένα σπίτι που ξεχείλιζε από μουσική, οπότε το να τη σπουδάσει ήταν φυσικό επακόλουθο. Οπως σπούδασε και μια άλλη της αγάπη. Τη φιλολογία. Στη συνέχεια, οι αναζητήσεις της την οδήγησαν στο στοιχείο της: Τον χώρο τον εκδόσεων. Παράλληλα, διδάσκει μουσική σε παιδάκια, τραγουδάει σε live, ασχολείται χρόνια με τον εθελοντισμό. Α, και πριν δύο και κάτι χρόνια «έστησε» την PIVOT. Η πολυτάλαντη και υπερδραστήρια Ελένη Γκίκα συστήνεται στην «Π».

Λογοτεχνία ή μουσική; Τι ήταν αυτό που πρωτο-αγάπησες;

Γύρω από τη μουσική περιστρέφονται όλες οι πρώτες αναμνήσεις μου. Και οι δύο γονείς μου ασχολούνταν με τη μουσική, εκείνη είχε αποτελέσει αφορμή της γνωριμίας τους. Στο σπίτι μας μονίμως θα άκουγες να παίζει κάτι στο ραδιόφωνο. Με τα τραγούδια έμαθα να μιλάω. Ισως γι’ αυτό και η μουσική στο μυαλό μου ταυτιζόταν με δημιουργό δύναμη. Το βιβλίο ήρθε αργότερα, ως πιο προσωπικός μου χώρος.

Σπούδασες Φιλολογία, στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Τι σε ώθησε στην επιλογή σου αυτή;

Τελειώνοντας το λύκειο, το 2012, δεν είχα καμία απολύτως εικόνα για το τι θέλω να κάνω στη ζωή μου. Θυμάμαι μάλιστα την επικρατούσα πολιτικο-οικονομική κατάσταση ως τεράστιο βάρος στο στήθος μου στην προσπάθειά μου να επιλέξω σχολή. Η αίσθηση του αδιεξόδου παραλίγο να με κάνει να τα παρατήσω. Για να με γλυτώσω από αυτόν τον τρόπο σκέψης, αποφάσισα απλά να εστιάσω στο αντικείμενο που με ενδιέφερε, χωρίς να σκεφτώ ιδιαίτερα την επαγγελματική αποκατάσταση. Η μουσική ήταν μια πρώτη λύση, επειδή όμως έκανα μαθήματα σε ωδεία από μικρή ηλικία, θέλησα να επενδύσω και σε κάτι άλλο που αγαπούσα. Κατέληξα λοιπόν στη φιλολογία. Η πόλη ήταν μονόδρομος λόγω οικονομικών θεμάτων.

Είδες τον εαυτό σου ως εκπαιδευτικό ή η επιμέλεια βιβλίων, όπου βλέπουμε συχνά την «υπογραφή» σου, ήταν η προτίμησή σου;

Θεωρώ τη δουλειά του εκπαιδευτικού ως μία από τις πιο σημαντικές και τις πιο δύσκολες. Δεν φανταζόμουν ποτέ πως θα αναλάμβανα κάτι τέτοιο, με τρόμαζε το βάρος της ευθύνης. Αρχίζοντας να ψάχνω περισσότερα πράγματα για τον χώρο των εκδόσεων θεώρησα πως βρήκα επιτέλους τον επαγγελματικό μου στόχο. Παρόλα αυτά, για λόγους βιοπορισμού αποφάσισα να ασχοληθώ και με την εκπαίδευση, και δεν το μετάνιωσα ποτέ.

Πες μας για τη συνεργασία σου με τις εκδόσεις και το βιβλιοπωλείο «Το Δόντι».

«Το Δόντι» το γνώρισα τυχαία, σε κάποιον νυκτερινό περίπατο στη Φιλοποίμενος, όπου βρισκόταν τότε το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων. Ηταν την περίοδο που εξερευνούσα τους τοπικούς εκδοτικούς οίκους. Μήνες μετά, αποφάσισα να δοκιμάσω την τύχη μου προσπαθώντας να εξασφαλίσω κάποια απασχόληση στο βιβλιοπωλείο κι ελπίζοντας να καταφέρω να «χωθώ» με αυτόν τον τρόπο και στην εκδοτική διαδικασία. Η ευκαιρία μού δόθηκε πολύ πιο γρήγορα απ’ όσο περίμενα. Κλείνοντας τρία χρόνια συνεργασίας πλέον με τον Ανδρέα Τσιλίρα, έχω γνωρίσει κι επωφεληθεί και η ίδια από την πίστη του στους νεότερους ανθρώπους. Το διστακτικό ξεκίνημα εξελίχθηκε σε βασική απασχόληση και «Το Δόντι» σε δεύτερο σπίτι μου.

Θα μας συστήσεις και την PIVOT σου;

Η PIVOT είναι «παιδί της καραντίνας». Συστάθηκε τον Μάρτιο του 2021. Ασχολείται κυρίως με την αξιοποίηση αρχείων ιστορικής και πολιτιστικής αξίας, με τρόπο τέτοιο ώστε να είναι προσβάσιμα για όλους. Η ιδέα προέκυψε την περίοδο των εγκλεισμών. Οι εξερευνήσεις που πολλοί από εμάς κάναμε σε αποθήκες και παλιά οικογενειακά αρχεία και η εντατική χρήση των ψηφιακών μέσων δημιούργησαν το ιδανικό έδαφος για την ανάπτυξή της.

Μουσική. Τι αγαπάς διδάσκοντάς τη σε παιδάκια στο Parts Patras Arts; Τι γεύση σού αφήνει, κάθε φορά, αυτή η αλληλεπίδραση;

Δεν έχω ξεκαθαρίσει ακόμα μέσα μου εάν στο Parts διδάσκω ή διδάσκομαι. Η Γαβριέλλα Πούπα με ανέλαβε για πρώτη φορά ως μαθήτρια το 2007 κι έκτοτε δεν χωριστήκαμε ποτέ. Τα τελευταία δύο χρόνια μού εμπιστεύθηκε ένα από τα τμήματα του εργαστηρίου και με βοήθησε ν’ ανακαλύψω τη μαγεία της αλληλεπίδρασης με τα παιδιά. Μόνο δίπλα σε έναν πραγματικό παιδαγωγό ελπίζεις πως θα «ξεκλειδώσεις» αυτά τα φοβερά πλάσματα· είμαι ευγνώμων που υπάρχει και αυτό στην καθημερινότητά μου.

Και η συμμετοχή σου σε live, ποια πτυχή σου εκφράζει;

Είναι κάτι με το οποίο ασχολούμαι για να ικανοποιώ μια δική μου προσωπική ανάγκη. Η μουσική ερμηνεία υπάρχει στην καθημερινότητά μου ούτως ή άλλως, όταν όμως βρίσκω και τους κατάλληλους ανθρώπους για να τη μοιραστώ σαν διαδικασία, νιώθω πλήρης.

Παράλληλα με όλα τα παραπάνω, στη ζωή σου υπάρχει και ο εθελοντισμός…

Ο εθελοντισμός μπήκε στη ζωή μου όταν θέλησα να συνδράμω με κάποιον τρόπο σε δράσεις ανθρωπιστικού ή περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Δεν είχα χρήματα να διαθέσω, είχα όμως χρόνο και τις δυνάμεις μου. Ηθελα επίσης να υπάρξω αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας καταστάσεων για τις οποίες συνήθιζα κι εγώ να εκφέρω αβίαστα άποψη, νιώθοντας κάπου μέσα μου τις ενοχές που θα έπρεπε ο καθένας μας να νιώθει όταν μιλάει με σιγουριά και έπαρση για θέματα που μόνο από την ασφάλεια των οθονών του έχει γνωρίσει. Συμμετέχω κυρίως σε δράσεις για την υποστήριξη μεταναστών & προσφύγων ή παιδιών με νεοπλασματικές παθήσεις.

Γεννήθηκες, σπούδασες, εργάζεσαι στην Πάτρα. Θεωρείς ότι το έδαφος της πόλης είναι πρόσφορο για νέους ανθρώπους με όνειρα;

Οσο μεγαλώνω δένομαι όλο και περισσότερο με την πολυπρόσωπη Πάτρα, κι αυτό δυστυχώς είναι οδυνηρό. Οι νέοι άνθρωποι στερούνται της δυνατότητας να ζουν αξιοπρεπώς, με μια στοιχειώδη αυτάρκεια. Συχνά αντιμετωπίζεσαι ως αναλώσιμος ή ως παιδάκι, και κάπως έτσι καταλήγεις να συμπεριφέρεσαι τελικά. Από συνομηλίκους μαθαίνω πως αντίστοιχη κατάσταση επικρατεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν μπορώ όμως να μη θυμώνω λίγο παραπάνω με μια πόλη που φιλοδοξεί να «τρέφεται» από τη ραστώνη των φοιτητών της και όχι από τις δυνατότητες και τα ταλέντα τους.

Κινητήριος δύναμη για να κατακτάς τα δικά σου όνειρα είναι…

Η αγάπη, σε όλο της το φάσμα. Κάπως τετριμμένο ακούγεται, είναι όμως η τελευταία μου ελπίδα.