Ουκρανική Κρίση: Θα επέμβει η Ευρώπη ή απλώς θα παρακολουθεί; – Αχαιοί πολιτικοί και αναλυτές απαντούν στην «Π»

Μυρωδιά πολέμου από χθες τα ξημερώματα σ’ όλο τον πλανήτη…
Η έμπρακτη, πλέον, κλιμάκωση της πολύχρονης σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει πυροδοτήσει τη μεγαλύτερη κρίση ασφαλείας στην Ευρώπη από τον Ψυχρό Πόλεμο! Κανείς δεν μπορεί, για την ώρα, να προδικάσει πόσο μακριά θα φτάσει η «πολεμική» βαλίτσα…

Εμείς, άραγε, ως Ελλάδα, πρέπει ν’ ανησυχούμε;

Μήπως υπάρχουν κι άλλες, πιο έμμεσες αλλά εξίσου επικίνδυνες, προεκτάσεις στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία;

Η εφημερίδα «Πελοπόννησος» μίλησε με τρεις πολιτικούς ζητώντας τους μια πρώτη ανάγνωση του γεγονότος.

Με τον υφυπουργό Εξωτερικών, βουλευτή Αχαΐας της ΝΔ Ανδρέα Κατσανιώτη (τον εντοπίσαμε στο Ντουμπάι), με την πρώην αν. υπουργό Εξωτερικών Σία Αναγνωστοπούλου και με τον Τομεάρχη Εξωτερικών του ΚΙΝΑΛ Ανδρέα Λοβέρδο.

Και πήρε δύο ακόμα απόψεις, πιο εξειδικευμένες, από έναν καθηγητή Πανεπιστημίου και έναν πρώην πρέσβη επί τιμή.

ΚΑΤΣΑΝΙΩΤΗΣ: «Υπάρχουν πολλά πράγματα
που θα πρέπει να μας ανησυχούν»

«Eίμαστε στα τηλέφωνα, σε συνεχή επικοινωνία με τους ομογενείς μας στην Ουκρανία, που δοκιμάζονται, καταδικάζοντας απερίφραστα αυτό που κάνει η Ρωσία εκεί. Αναμέναμε αλλά απευχόμασταν την πολεμική εξέλιξη και παραταύτα προετοιμαζόμασταν.

Το απευκταίο υλοποιείται με ευθύνη της Ρωσίας. Ενισχύσαμε το Γενικό μας Προξενείο στην Μαριούπολη, εκεί που ζει η μεγαλύτερη κοινότητα των Ελλήνων, την ώρα που άλλες χώρες απέσυραν διπλωμάτες, θέλοντας να δώσουμε αίσθημα ασφάλειας. Περί τους 100, με σχέδιο, έφυγαν με πομπή για Ρουμανία κι από εκεί στην πατρίδα, κάνοντας ένα βήμα πιο μπροστά από την υπόλοιπη ΕΕ.

Ο αναθεωρητισμός της Ρωσίας δεν μπορεί να περάσει. Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες της Δύσης πρέπει να δώσουν τη μάχη για ελεύθερα σύνορα και λαούς.

Αυτό που συμβαίνει είναι πρωτόγνωρο. Πόλεμο έχουμε να δούμε από τον Β΄Παγκόσμιο. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα πρέπει να μας ανησυχούν. Το πρώτο είναι μία ευρύτερη οικονομική κρίση, που θα προστεθεί στα προβλήματα που ήδη υπάρχουν. Επίσης, η ενεργειακή κρίση, ανάλογα με το πόσο θα κρατήσει η σύρραξη.

Παράλληλα, έχουμε μια αναθεωρητική δύναμη ως γείτονα και γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρχει σαφής καταδίκη, στο να επιβάλλουν δεδομένα.

Οποιες ορέξεις κι αν ανοίγουν, από αναθεωρητικές δυνάμεις, με κοινό ότι εδράζονται στο παρελθόν (η μεν στην Σοβιετική Ενωση, η δε στη Οθωμανική Αυτοκρατία) εμάς το βλέμμα μας θα πρέπει να ‘ναι στο μέλλον».

ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Στην καρδιά μιας Ευρώπης αδύναμης ή αδιάφορης…

Αυτό που απευχόμασταν ήδη ξεκίνησε. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι γεγονός, ένα δραματικό γεγονός που δυναμιτίζει την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή. Ο πρόεδρος Πούτιν, πέρα από κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, έκανε εισβολή στο ουκρανικό έδαφος, την οποία προσπαθεί να «νομιμοποιήσει» στο όνομα του ουκρανικού λαού («η Ρωσία δεν έχει στόχο την κατοχή. Οι Ουκρανοί θα αποφασίσουν ελεύθερα ποιοι θα τους κυβερνούν»).

Με τα όπλα και τις οβίδες κανένας λαός και ποτέ στην Ιστορία δεν αποφάσισε ελεύθερα. Αυτή η εισβολή, αυτές οι στρατιωτικές επιχειρήσεις είναι ιμπεριαλιστικής έμπνευσης (όπως στο Ιράκ, τη Λιβύη, αλλά και πιο παλιά), με θύματα πάντα τον άμαχο πληθυσμό.

Με πόνο, θάνατο, προσφυγιά και φτώχεια. Και όλα αυτά γίνονται στην καρδιά μιας Ευρώπης αδύναμης να διατηρήσει την ειρήνη στο έδαφός της. Αδύναμης (ή αδιάφορης) να αναπτύξει μια πολιτική ειρήνης και ασφάλειας ενάντια στα σχέδια για μια «νέα, γεωπολιτική και ενεργειακή γεωγραφία» που διαμορφώνεται από τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και Ρωσία.

Η χώρα μας δεν είναι μακριά από την Ουκρανία. Δεν αναφέρομαι μόνο στις ορατές επιπτώσεις στην παγκόσμια κυκλοφορία του φυσικού αερίου, αλλά και ευρύτερα στη γεωπολιτική ισορροπία που μας αφορά άμεσα. Στο πνεύμα αυτό, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι θέλουμε την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί στην επίλυση περιφερειακών συγκρούσεων και διακρατικών περιπλοκών. Αυτή είναι η δύναμή μας. Και τώρα που η ειρήνη δοκιμάζεται, που οι ηγεσίες παίζουν με την τύχη των λαών, είναι η κρίσιμη στιγμή να ακουστεί η φωνή των λαών της Ευρώπης. Να σταματήσει η εισβολή και να επανέλθει στο προσκήνιο η ειρηνευτική πρωτοβουλία. Είναι η κρίσιμη στιγμή για ένα πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο φιλειρηνικό κίνημα. Σε ό,τι αφορά ειδικά την Ελλάδα, δεν πρέπει να εμπλακεί με κανέναν τρόπο (αμερικανικές βάσεις που βρίσκονται στη χώρα) στον πόλεμο.

ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Πρόκειται για μία χώρα που ποτέ δεν λειτούργησε δημοκρατικά

«Ο πρόεδρος Πούτιν είναι ένας δικτάτορας. Σε αυτό πρέπει να είμαστε σαφείς, αλλιώς θα πέφτουμε συνεχώς όλοι έξω, από τα υπουργεία έως τους αναλυτές.

Η επίθεση στην Ουκρανία, με βάση την έως τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές ενημέρωση, αναδεικνύει μια νέα μέρα στο ουκρανικό, που βρίσκει τον δικτάτορα Πούτιν να έχει επιτεθεί κάνοντας ένα ακόμη βήμα που δεν γνωρίζουμε πόσο μεγάλο είναι, και την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ να μην έχουν καταφέρει να τον αποτρέψουν. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τη σπουδή του Ερντογάν για δηλώσεις ώστε να μην επιβληθούν κυρώσεις, αλλά και την εκ μέρους του καταδίκη της επίθεσης στη συνέχεια.

Τι έχει μεσολαβήσει και τί συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο πεδίο των πολεμικών επιχειρήσεων κανένας σοβαρός παρατηρητής δεν μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα. Πάντως πρέπει να επισημανθεί ότι η συμπεριφορά της Ρωσίας, κυρίως προς τις περιοχές που βρίσκονται νότια της, είναι ίδια από τον 16ο αιώνα ακόμη. Τουλάχιστον έως εκεί φτάνουν οι γνώσεις μου. Αρα, αισθανόταν να απειλείται είτε επί Τσάρων, είτε επί Σοβιετικών, είτε επί Πούτιν. Άλλωστε πρόκειται για μία χώρα που ποτέ δεν λειτούργησε δημοκρατικά και που σήμερα έχει ως ηγέτη κάποιον που εξοντώνει τους αντιπάλους του ακόμη και με φυσικό θάνατο.

Σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις, πρόκειται για ένα πολύ σύνθετο ζήτημα. Μια φράση που με εκφράζει είναι πως «βλέπουμε τα ζητήματα της άμυνας με βάση τους εξοπλισμούς και παραβλέπουμε ότι το ισχυρότερο όπλο σήμερα είναι η ενέργεια». Μέσα στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ υπάρχουν κράτη-μέλη που εξαρτώνται ακόμη και 100% από τη Ρωσία, πχ οι χώρες της Βαλτικής. Επίσης, η απόπειρα για «όχι πόλεμο αλλά και όχι πιο πολύ ΝΑΤΟ» στην περιοχή νότια της Ρωσίας ήταν μια απόπειρα που φαινόταν πως θα καταλήξει επιτυχώς αλλά τελικά απέτυχε.

ΧΡΥΣΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ: Πήγαινε γυρεύοντας η Δύση κι έτσι φτάσαμε σπον πόλεμο

Τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 1990, Γερμανία, ΗΠΑ και Γαλλία διαβεβαίωναν τη Σοβιετική Ενωση ότι αν συμφωνούσε στην επανένωση της Γερμανίας, δεν θα υπάρξει επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς. Στα πρακτικά των συνομιλιών μεταξύ του Γκορμπατσόφ και του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μπάκερ, που έγιναν στις 9.2.1990, ο τελευταίος είπε: «Κατανοούμε την ανάγκη διασφαλίσεων στα κράτη της Ανατολής. Αν διατηρήσουμε μια παρουσία στη Γερμανία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, δεν θα υπάρξει επέκταση του ΝΑΤΟ ούτε ένα πόντο προς Ανατολάς».

Η Γερμανία επανενώθηκε και το ΝΑΤΟ επεκτάθηκε προς Ανατολάς, τις Βαλτικές Χώρες και τα Βαλκάνια. Η Δύση παραβίασε τις διαβεβαιώσεις που είχε παράσχει στη Μόσχα.

Στις 17 Δεκεμβρίου, το ΥΠΕΞ της Ρωσίας υπέβαλε δυο σχέδια συμφωνίας, που αφορούσαν μέτρα εξασφάλισης της Ασφάλειας της Ρωσίας, προς τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ και προς τις ΗΠΑ. Με τις προτάσεις αυτές η Μόσχα ζητούσε την υλοποίηση των υποσχέσεων της Δύσης του 1990, με μία μεγάλη υποχώρηση. Δέχεται πλέον να παραμείνουν στο ΝΑΤΟ τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης αλλά επιμένει ότι δεν θα πρέπει να επεκταθεί το ΝΑΤΟ ακόμα περισσότερο.

Η Δύση απέρριψε τις προτάσεις αυτές αρνούμενη να τις συζητήσει. Ταυτόχρονα οι ΗΠΑ δημιούργησαν μια πολεμική ατμόσφαιρα που δύσκολα μπορούσε να συγκρατηθεί.
Κι έτσι, με τις ψευδείς διαβεβαιώσεις της Δύσης, φτάσαμε στον πόλεμο, που θα τελειώσει όταν η Μόσχα καλύψει στρατιωτικά τα δύο ανεξάρτητα κράτη του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ.

ΡΟΥΣΣΟΣ: «Οι κλητήρες των τραπεζών δεν διαμορφώνουν στρατηγικές για τον κόσμο…»

Ηταν τόσο σημαντική η Ουκρανία για την ασφάλεια της Δύσης ή ακόμη και της Ανατ. Ευρώπης; Προφανώς όχι. Είναι η Ρωσία βασική αντίπαλος των ΗΠΑ στο διεθνές σύστημα; Προφανώς όχι. Η Κίνα αποτελεί την μεγαλύτερη δυνητική απειλή για την αμερικανική ηγεμονία ενώ η Ρωσία είναι απλά μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη.

Δεν ήταν κατανοητό στους Αμερικανούς διαμορφωτές εξωτερικής πολιτικής ότι η Ρωσία δεν θα δεχόταν ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ; Ακόμη και μεταπτυχιακοί φοιτητές ευρωπαϊκής ιστορίας και πολιτικής θα αντιλαμβάνονταν ότι η Ρωσία δεν θα ήταν διατεθειμένη να αποδεχθεί να περιοριστεί στα σύνορα που ίσχυαν τον 17ο αιώνα, πριν τον Μεγάλο Πέτρο. Και τελικά μια ανάλυση της συμπεριφοράς του Πούτιν έκανε σαφές ότι θέλει να μείνει στην ιστορία ως Μεγάλος Πέτρος και όχι ως Γέλτσιν.

Αφού η Ε.Ε. και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες θα είναι αυτές που θα «πληρώσουν το μάρμαρο» για την ουκρανική κρίση και τον πόλεμο, γιατί δεν είχαν δική τους θέση για το ουκρανικό και σύρονται από τις ΗΠΑ που δεν θίγονται ΚΑΘΟΛΟΥ από την κρίση αυτή; Γιατί οι κλητήρες των τραπεζών δεν μπορούν να διαμορφώσουν στρατηγικές για τον κόσμο.

Το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς κανόνες αφορούν κυρίως μεσαίες και μικρές δυνάμεις ενώ οι μεγάλες δυνάμεις αυτά τα έχουν γραμμένα στα υποδήματα της ισχύος τους, όπως δείχνουν τα παραδείγματα του Ιράκ, του Κοσόβου, της Κριμαίας κ.ά.

 

 

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News