Πάτρα: Το αρχείο επισκεπτών της Αχάια Κλάους – ΦΩΤΟ

Αφωνοι στην Αχάια Κλάους

Ηταν ένα ύψωμα, έξω από τον κάμπο της Πάτρας, που τότε μόλις είχε αρχίσει να οικοδομείται και να αναπτύσσεται εκτός Κάστρου, που προσέλκυσε το ενδιαφέρον ενός Γερμανού «επενδυτή».

Ο σταφιδέμπορας Γουσταύος Κλάους προχωρά στην επένδυσή του και αγοράζει ένα κτήμα στο τέρμα του Ρηγανόκαμπου, δίπλα στον Ομπλό. Είναι το 1859 και η ιστορία της Αχάια Κλάους μόλις έχει ξεκινήσει.

Λίγα χρόνια μετά καθιερώνεται το «Βιβλίο Επισκεπτών» εκεί δηλαδή όπου σε ένα λευκο χαρτί, οι επισκέπτες του χώρου αποτυπώνουν τις εντυπώσεις τους.

Το συγκεκριμένο αρχείο (με 98 βιβλία!) τηρείται μέχρι σήμερα ανελλιπώς και είναι η ζωντανή ιστορία της Αχάια Κλάους, ένα μοναδικός θησαυρός, ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας για την πόλη.

Οι «Επιλογές» τρύπωσαν στις ανήλιαγες αποθήκες της Αχάια Κλάους, βρήκαν τα βιβλία επισκεπτών και τα ξεφύλλισαν. Κι έμειναν άφωνες με όσα διάβασαν και τα οποία μοιράζονται μαζί σας στις σελίδες που ακολουθούν!

 

Κι ένας ακόμα θησαυρός

Δεν είναι μόνο οι υπογραφές των χιλιάδων επισκεπτών που συγκροτούν τον μύθο και θησαυρό της Αχάια Κλάους, αλλά τόσα ακόμα.

Επιλέξαμε ένα από αυτά, αφορά τις κτιριακές εγκαταστάσεις. Για να ακριβολογούμε την Αγία Αννα.

Το μικρό αυτό εκκλησάκι που κρύβει μέσα ένα μοναδικό θησαυρό, μια παμπάλαιη εικόνα!

 

Οι χιλιάδες επισκέπτες

Χιλιάδες κόσμου έχει επισκεφτεί την Αχάια Κλάους και έχει υπογράψει στο βιβλίο εντυπώσεων. Αυτοκράτορες, βασιλιάδες, πρωθυπουργοί, ηθοποιοί, απλοί πολίτες σχολιάσαν τα όσα είδαν.

Η «Π» σας ξεναγεί στα άδυτα της ιστορικής οινοβιομηχανίας

 

O Xανς Ερενστρώλε στην Αχάια Κλάους

Ο Σουηδός θεολόγος Χανς Ερενστρώλε ήλθε στην Ελλάδα στις 7 Φεβρουαρίου 1944. Ήταν εκπρόσωπος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού στην Επιτροπή Διαχειρίσεως για την Ελλάδα, με έδρα την Πάτρα. Λόγω της πολυσχιδούς δράσης και προσφοράς του, οι κάτοικοι των Πατρών τον αποκαλούσαν “Λευκό Άγγελο”. Αναχώρησε για τη Σουηδία στις 15 Δεκεμβρίου 1944. Εκεί δημοσίευσε το 1945 το βιβλίο του με τίτλο «FREDSMAKLARE I GREKLAND» (Μεσολαβητής στην Ελλάδα) στο οποίο και αναφέρεται στα γεγονότα και τις εμπειρίες που έζησε κατά το χρονικό διάστημα της παραμονής του στην Ελ- λάδα, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην Καλαβρυτινή τραγωδία. Ο Χανς Ερενστρώλε έζησε στην Αγγλία και η Ε.Σ.Δ.Ι.Α. (Εταιρεία Συλλογής και Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων Ν. Αχαΐας) βρισκόταν σε συχνή επαφή μαζί του με τη βοήθεια κοινών φίλων.

Επισκέφτηκε δύο φορές την Αχάια Κλάους, η πρώτη όταν πρωτόλθε στην Πάτρα, στα τελειώματα του Β’ παγκοσμίου Πολέμου και η δεύτερη προ δεκαετίας, μαζί με την κόρη του, και ήταν η τελευταία φορά.

 

Ολυμπιακό κρασί

Μία από τις αναρίθμητες επιστολές της Αχάια Κλάους της 31ης Ιουλίου 1962.

Η αλληλογραφία είναι με την Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων και αφορά την μεσολάβηση της Αχάια Κλάους στην συγκομιδή και μεταφορά σταφιδοκάρπου από κτήμα της ΕΟΑ στην Αρχαία Ολυμπία.

 

Ολα ξεκίνησαν το 1859

Ενα μικρό ιστορικό για να γίνει πιο κατανοητός ο μύθος και οι θρύλοι της Αχάια Κλάους…

Βρισκόμαστε στο 1859 και ο Γουσταύος Κλάους, αντιπρόσωπος της εταιρείας Φελς και Σια, προβαίνει στην αγορά μια έκτασης 60 στρεμμάτων στα 500 μέτρα υψόμετρο, στην περιοχή του Ριγανόκαμπου από τον κτηματία Γεώργιο Κωστάκη. Εκεί έχτισε την θερινή κατοικία του, στην οποία φρόντισε να φυτέψει αμπέλια.

Το 1861 ιδρύει την οινοποιητική εταιρεία Αχάια Κλάους. Στην αρχή διαχειριζόταν το κτήμα του με την εταιρεία “Γιάκομπ Κλίπφελ”. Τα πρώτα χρόνια της Αχάια Κλάους ήταν πραγματικά δύσκολα, αφου επιθέσεις των συμμοριών της περιοχής ήταν καθημερινό φαινόμενο. Παρόλα αυτά κατάφερε να επιβιώσει και να εδραιωθεί στην περιοχή χάρη στους δεσμούς του με την κεντρική εξουσία.

Το 1872 οι ιδιοκτήτες της Φελς και Σια, ο Θεόδωρος Αμβουργερ και ο Γουσταύος Κλάους αποφάσισαν να ιδρύσουν την εταιρεία “Αχάϊα Ανώνυμη Εταιρεία Οινοποιΐας”. Από το 1873 έως το 1881 την διεύθυνση της εταιρείας ανέλαβε ο Αιμίλιος Βερλ. Από το 1883, οπότε και ανέλαβε την διεύθυνση της εταιρείας ο Γουσταύος Κλάους, έως το 1908 η εταιρεία επικεντρώθηκε στην παραγωγή ευγενών κρασιών, όπως η “Μαυροδάφνη”, καθώς και, σε μικρότερο βαθμό, στην παραγωγή “Δεμέστιχας”.

Μετά τον θάνατο του Κλάους η εταιρεία πέρασε στα χέρια του Γκούντερντ αλλα με το ξέσπασμα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου αναγκάστηκε να πουλήσει την εταιρεία και να καταφύγει στο εξωτερικό. Μέχρι το 1920, οπότε και η εταιρεία πέρασε στα χέρια του Βλάσση Αντωνόπουλου, η Αχάια Κλάους είχε μειώσει αισθητά την παραγωγή της. Από το 1920, με ένα μικρό διάλειμμα την περίοδο της Κατοχής, η εταιρεία αναπτύχθηκε ραγδαία. Το αποκορύφωμα έφτασε το 1955 όταν την επιχείρηση ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, ο οποίος εφοδίασε με νέα μηχανήματα το οινοποιείο ενώ φρόντισε και για την πρόσληψη ειδικών επιστημόνων. Το 1983 η εταιρεία έθεσε σε λειτουργία το νέο εμφιαλωτήριο. Το 1997 την θέση του προέδρου και του διευθύνοντα συμβούλου ανέλαβε ο Νίκος Καραπάνος.

Το οινοποιείο έχει πολλούς αποθηκευτικούς χώρους, στους οποίους χωράνε έως 7.500 τόνοι. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι: η αποθήκη με τις παλιές Μαυροδάφνες, η αποθήκη επιτραπέζιων οίνων, οι υπόγειες δεξαμενές καθώς και η αποθήκη Δανιηλίδας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το “αυτοκρατορικό κελάρι”, του οποίου όλα τα βαρέλια είναι αναμνηστικά επισκέψεων Ελλήνων και ξένων Βασιλέων. Στο συγκεκριμένο χώρο φυλάσσεται και το παλαιότερο κρασί της Ελλάδας, η παλιά μαυροδάφνη του 1873. Το πιο αξιοπερίεργο μέρος των εγκαταστάσεων είναι το μπαρ του. Τα τραπέζια και οι καρέκλες εχουν σχήμα βαρελιού ενώ τα πολύφωτα είναι φτιαγμένα από πράσινες μπουκάλες και οι κουρτίνες από φελούς. Επίσης αξιοσημείωτο είναι ότι στο οινοποιείο λειτουργεί μονάδα βιολογικού καθαρισμού.

Όλα αυτά τα χρόνια η Αχάια Κλάους έχει γνωρίσει μεγάλες δόξες. Μερικές σημαντικές προσωπικότητες που επισκέφτηκαν το οινοποιείο: ο Όττο φον Μπίσμαρκ, ο Φραντς Λιστ, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, η Μελίνα Μερκούρη, η αυτοκράτειρα Σίσσυ της Αυστρίας, ο στρατηγός Μοντγκόμερι, ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Παύλος Κουντουριώτης, ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο Ομάρ Σαρίφ καθώς και οι Βασιλείς Γουσταύος Αδόλφος της Σουηδίας, Γεώργιος Α΄, Κωνσταντίνος Α΄, Γεώργιος Β΄ και οι βασίλισσες Αλεξάνδρα της Μεγάλης Βρετανίας, Λουίζα της Σουηδίας και οι βασίλισσες Όλγα και Σοφία της Ελλάδας καθώς και η πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη.

Η Μαυροδάφνη είναι το διασημότερο κρασί που παράγει η Αχάια Κλάους. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Κλάους ονόμασε έτσι αυτή την ποικιλία του κρασιού προς τιμήν της αρραβωνιαστικιάς του Δάφνης, μιας μελαχροινής όμορφης Ελληνίδας με μαύρα μάτια, η οποία πέθανε σε νεαρή ηλικία. Το κρασί παράγεται από μια ποικιλία κόκκινων σταφυλιών και στο τέλος της ωρίμανσής τους[2] αποκτάνε ιδιαίτερα αρώματα όπως κερασιού, βανίλιας αλλά και αποξηραμένων φρούτων (κυρίως σταφίδας αλλά και σοκολάτας) και αποτελούν ιδανικούς επιδόρπιους οίνους. Η μαυροδάφνη είναι ιδιαίτερα γλυκό κρασί και κατά συνέπεια μπορεί εύκολα να προκαλέσει μέθη. Καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού της Πάτρας

Tα θρυλικά βαρέλια

Το εικονιζόμενο βαρέλι είναι το ένα εκ των δυο μεγαλύτερων βαρελιών που υπάρχουν στην Ελλάδα με χωρητικότητα 13.195 λίτρα! Η ιστορία του πάει πίσω στο 1882, τότε που ο Βαυαρός Γουσταύος Κλάους αγόρασε στην Τεργέστη τα δύο αυτά δρύινα βαρέλια όπου και περιέχουν μαυροδάφνη από το 1898. Τα βαρέλια αυτά αφιερώθηκαν στην επίσκεψη του Βασιλιά Γεωργίου Α’ και της Βασίλισσας Όλγας. Μάλιστα, η Βασίλισσα Όλγα ξαναεπισκέφθηκε τους χώρους μαζί με την κουνιάδα της, Βασίλισσα Αλεξάνδρα της Ουαλίας, η οποία δύσπιστη ζήτησε από τον Κλάους να της φέρει μια σκάλα, σκαρφάλωσε στο βαρέλι, έβγαλε την τάπα, έβαλε το δάχτυλο της και διαπίστωσε ότι το βαρέλι ήταν γεμάτο. Αυτό το περιστατικό είναι γραμμένο στα Γερμανικά, πάνω στο βαρέλι ως εξής: «Πάνω σε αυτό το βαρέλι σκαρφάλωσε η αυτή Υψηλότης, πριγκίπισσα της Ουαλίας».

Μια συλλεκτική φιάλη από αυτή τη Μαυροδάφνη διατίθεται προς πώληση, από πατρινή κυρία που την κληρονόμησε από εργαζόμενο εκείνης της εποχής στους αμπελώνες της Αχάϊα Κλάους. Η φιάλη είναι σφραγισμένη με βουλοκέρι και φέρει την σφραγίδα AWP (Achaia Wine Patras).

 

To μοναδικό αυτοκρατορικό κελάρι

Το κελλάρι υπ’ αριθμόν 10, είναι από τα παλαιότερα κτίσματα της ACHAIA CLAUSS και βρίσκεται στο κέντρο περίπου του οικισμού. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι κάποια από τα βαρέλια που περιέχει, γεμάτα με Μαυροδάφνη, είναι αφιερωμένα από τον Γουσταύο Κλάους και τους διαδόχους του σε σημαίνουσες προσωπικότητες της εκκλησιαστικής, πολιτικής, καλλιτεχνικής, αθλητικής και πνευματικής ζωής που έχουν επισκεφθεί το Οινοποιείο. Αφετηρία της παράδοσης αυτής, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, υπήρξε η επίσκεψη στη Gutland της αυτοκράτειρας της Αυστροουγγαρίας Ελισάβετ, το 1885, προς τιμήν της οποίας ο Γουσταύος Κλάους ονόμασε το κελλάρι αυτό “Imperial Cellar”, δηλαδή “Αυτοκρατορικό Κελάρι”.

Με την αύρα της αυτοπρόσωπης αυτοκρατορικής παρουσίας της εντός του, το “Imperial Cellar” θάλπει συνολικά 167 βαρέλια Μαυροδάφνης, τα 30 από τα οποία είναι αφιερωματικά και τα 4 έχουν παραστάσεις από την Ελληνική Μυθολογία.

 

Μοναδικό αρχείο πολιτισμού

Απλές ευχαριστίες ολίγων λέξεων έως περιγραφικά κείμενα δύο και τριών σελίδων. Κείμενα στα ελληνικά, στα αγγλικά, στα γερμανικά και σε τόσες άλλες γλώσσες του κόσμου. Κείμενα γραμμένα το 1892 αλλά και το 2017. Πεζά κείμενα αλλά και ποιήματα, ότι τελικά μπορεί φανταστεί κανείς υπάρχει γραμμένο στα περίπου εκατό βιβλία που συναποτελούν το «Αρχείο εντυπώσεων» της Αχάια Κλάους.

Χιλιάδες ενυπόγραφες εντυπώσεις ανθρώπων που, είτε, απλά πέρναγαν από το Πετρωτό και ανέβηκαν στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, είτε έκαναν ένα υπερατλαντικό ταξίδι αποκλειστικά και μόνο για να επισκεφθούν την Αχάια Κλάους.

Οι «Ε» με την μοναδική μέριμνα και φροντίδα των ανθρώπων της Αχάια Κλάους, που φημίζεται εξίσου τόσο για την υπέροχη μαυροδάφνη όσο και για την θαλπωρή και ζέση με την οποία υπηρετεί τις αρχές της φιλοξενίας, παρουσιάζουν σήμερα μερικές υπογραφές από το «Αρχείο Εντυπώσεων».

Είναι χωρίς καμιά υπερβολή ή γλωσσικό φτιασίδι, ένα μοναδικής αξίας και σημασίας αρχείο πολιτισμού της Πάτρας.

 

*Από τις “Επιλογές” της “Π” το Σάββατο 1 Ιουλίου 2017

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News