Σε μεταπανδημικούς θεατρικούς καιρούς
Της Χριστίνας Κόκκοτα, φιλόλογος-θεατρολόγος
Αν υπάρχουν κάποιες παράμετροι που διαφοροποιούν το προ και μετά την πανδημία θέατρο δεν είναι το πλήθος των παραστάσεων δυσανάλογα πολλών προς τα πληθυσμιακά δεδομένα ούτε η έξαρση της δημιουργίας νέων θεατρικών ομάδων. Και τα δύο φαινόμενα προϋπήρχαν της υγειονομικής κρίσης. Είναι η αυξημένη προσέλευση του κόσμου στις αίθουσες, τα απανωτά sold-out και κυρίως η τροφοδοσία του θεάτρου με νέο καλλιτεχνικό αίμα.
Η αθρόα προσέλευση θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια έκφραση εκτόνωσης και δίψας του κοινού για μια τέχνη συλλογικής εμπειρίας, που στερήθηκε για πολύ καιρό, με τα θέατρα κλειστά, τις θέσεις περιορισμένες, την τήρηση αποστάσεων υποχρεωτική, τις αλλεπάλληλες αναβολές και ματαιώσεις παραστάσεων, ακόμα και στην περίπτωση ασθένειας ενός μόνον ηθοποιού.
Το νέο όμως καλλιτεχνικό δυναμικό, που εισέρρευσε, άλλαξε τα δεδομένα του θεάτρου, εισφέροντας με θετικό αλλά και με αρνητικό τρόπο στη θεατρική τέχνη. Αν και η πανδημία βρήκε τη νέα γενιά ηθοποιών να σπουδάζει σε κάποια δραματική σχολή ή να ανοίγει μόλις τα φτερά της, βιώνοντας διπλή επισφάλεια, όχι μόνο λόγω της φύσης του επαγγέλματος αλλά και εξαιτίας της αβεβαιότητας που η κρίση δημιουργούσε, επέμεινε να κυνηγήσει τα όνειρά της σε αγαστή σύμπλευση με τις νέες ευνοϊκές συνθήκες που είχαν αρχίσει να διαμορφώνονται.
Και εύνοια για το νέο καλλιτεχνικό αίμα είναι το γεγονός ότι στη μεταπανδημική εποχή μας άρχισε να λειτουργεί η προσέγγιση του κυρίαρχου θεατρικού ρεύματος με τις πειραματικές σκηνές και το χάσμα ανάμεσα στο main-stream και το underground να γεφυρώνεται. Οι επικεφαλής μεγάλων θεατρικών οργανισμών από το Εθνικό Θέατρο και το Φεστιβάλ Αθηνών έως τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών επιδεικνύουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους για συνεργασία με τη γενιά των νέων ηθοποιών και σκηνοθετών, τους ενσωματώνουν στις παραστάσεις τους και επενδύουν σ’ αυτούς όχι μόνο εντός αλλά και εκτός των ελληνικών ορίων.
Είτε ως ηθοποιοί μπροστά από τα φώτα, είτε πίσω από αυτά ως σκηνοθέτες, μουσικοί και ενδυματολόγοι, οι νέοι ηθοποιοί είναι στις προτεραιότητες και τις επιλογές των παλιότερων αναγνωρισμένων ανθρώπων του θεάτρου. Στην αυξανόμενη εμπλοκή τους στο θέατρο, σημαίνοντα ρόλο φαίνεται να διαδραματίζει και η ανάπτυξη της τηλεοπτικής μυθοπλασίας με γρήγορους ρυθμούς, γεγονός που παρέχει την ευχέρεια σε πρωτόβγαλτους ακόμα ηθοποιούς να βιοπορίζονται από τη μικρή οθόνη και να επενδύουν στη σκηνή.
Σε μια χώρα με πληθωριστικές τάσεις στην παραγωγή ηθοποιών, το άνοιγμα στο νέο αίμα αλλά και η αφ’ εαυτής τόλμη και δημιουργικότητα των νέων επαγγελματιών του θεάτρου προσφέρει θετικά στην εργασιακή τους επιβίωση σε ένα χώρο ασταθή και ανασφαλή. Ενέχει όμως και κινδύνους. Σε μια εποχή απόλυτης μιντιοκρατίας, κριτήριο για την ανέλιξη ενός ηθοποιού και την ανάληψη ρόλων να γίνεται η τηλεοπτική αναγνωρισιμότητά του και η σοσιαλμιντιακή επιδραστικότητά του, να χρίζεται μάλιστα πρωταγωνιστής «εν μια νυκτί» ακόμα και σε παραστάσεις αρχαίου δράματος. Κριτήρια εξωθεατρικά και εξωκαλλιτεχνικά, που τροφοδοτούν ανεπαισθήτως ένα υφέρποντα ηλικιακό ρατσισμό, που ευνοεί και πριμοδοτεί τη νέα γενιά ηθοποιών, παροπλίζει όμως τους παλιότερους, αφήνοντάς τους στο περιθώριο της σκηνής και μερικές φορές στα αζήτητα.
Στο μεταπανδημικό θεατρικό τοπίο ούτε η δραματουργία μένει ανεπηρέαστη. Στον κυκεώνα των παραστάσεων πληθαίνουν εκείνες, που παρουσιάζουν νέα έργα σύγχρονης θεματολογίας, που συχνά γράφονται από τα ίδια τα μέλη θεατρικών ομάδων και αφορούν τους νέους σήμερα, με αισθητική που αντιστοιχεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και βρίσκεται σε πλήρη ανταπόκριση με την ψηφιακή εποχή μας.
Το νέο προάγεται και προωθείται στις μέρες μας. Επιβάλλεται όμως να αναζητηθούν οι αναγκαίες ισορροπίες, που θα διασφαλίσουν τη συνύπαρξη και τη συμπόρευση των δύο πλευρών.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
