Σε τεντωμένο σχοινί η πυρηνική συμφωνία ΗΠΑ-Ρωσίας: Προειδοποιήσεις Μόσχας για το τέλος της New START
Ο Ριαμπκόφ κάνει λόγο για «ερείπια» στις διμερείς σχέσεις και βάζει στο στόχαστρο το αμυντικό σχέδιο «Χρυσός Θόλος» του Τραμπ

Σε τροχιά οριστικής κατάρρευσης φαίνεται να βρίσκεται η τελευταία εν ισχύι πυρηνική συμφωνία ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία, με τη Μόσχα να διαμηνύει ότι δεν βλέπει πολλές πιθανότητες διάσωσης της συνθήκης New START, η οποία εκπνέει σε οκτώ μήνες. Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών και ανώτατος διαπραγματευτής για τον πυρηνικό έλεγχο, Σεργκέι Ριαμπκόφ, έδωσε μια ζοφερή εικόνα των διμερών σχέσεων και εξέφρασε ανοιχτά τη δυσπιστία της ρωσικής πλευράς για το ενδεχόμενο επέκτασης ή αντικατάστασης της συμφωνίας.
Σε συνέντευξή του στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, ο Ριαμπκόφ έκανε λόγο για πλήρη αποδιοργάνωση στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Μόσχας, χαρακτηρίζοντάς τις «απλώς ερείπια». «Δεν υπάρχει βάση για πλήρους κλίμακας συνέχιση της New START υπό τις παρούσες συνθήκες. Και δεδομένου ότι η συνθήκη κλείνει τον κύκλο ζωής της σε περίπου οκτώ μήνες, το να μιλάμε για ρεαλισμό ενός τέτοιου σεναρίου χάνει όλο και περισσότερο το νόημά του», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η New START και το φάσμα νέας κούρσας εξοπλισμών
Η συνθήκη New START αποτελεί την τελευταία εναπομείνασα συμφωνία ελέγχου πυρηνικών εξοπλισμών μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, περιορίζοντας τον αριθμό των στρατηγικών πυρηνικών κεφαλών και των φορέων εκτόξευσής τους. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε αναστείλει τη ρωσική συμμετοχή στη συνθήκη το 2023, αποδίδοντας την ευθύνη στις ΗΠΑ για τη στήριξή τους προς την Ουκρανία. Είχε ωστόσο διαμηνύσει ότι η Ρωσία θα τηρούσε τα όρια της συνθήκης όσον αφορά τα στρατηγικά της όπλα.
Η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, ένας διεθνώς αναγνωρισμένος φορέας για τον έλεγχο των εξοπλισμών, προειδοποιεί πως σε περίπτωση πλήρους αποχώρησης της Ρωσίας από τους περιορισμούς της New START, η Μόσχα θα μπορούσε θεωρητικά να αυξήσει το αναπτυγμένο πυρηνικό της οπλοστάσιο έως και 60%, προσθέτοντας εκατοντάδες επιπλέον πυρηνικές κεφαλές.
Ο «Χρυσός Θόλος» και η απειλή της στρατιωτικοποίησης του διαστήματος
Κεντρικό σημείο έντασης μεταξύ των δύο χωρών αποτελεί το νέο σχέδιο αντιπυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ, με την ονομασία «Χρυσός Θόλος», που πρότεινε ο Ντόναλντ Τραμπ και κοστολογείται στα 175 δισεκατομμύρια δολάρια. Σύμφωνα με τον Ριαμπκόφ, πρόκειται για έναν «πολύ αποσταθεροποιητικό παράγοντα» που δημιουργεί «ανυπέρβλητα εμπόδια» στην προοπτική οποιωνδήποτε νέων συμφωνιών ελέγχου των εξοπλισμών.
Το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει την ανάπτυξη ενός εκτεταμένου δικτύου δορυφόρων –μερικών εκατοντάδων– με στόχο την ανίχνευση, παρακολούθηση και ενδεχομένως την αναχαίτιση πυραυλικών επιθέσεων. Ο Τραμπ έχει παρουσιάσει το πρόγραμμα ως ασπίδα απέναντι στις απειλές από την Κίνα και τη Ρωσία.
Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν ότι μια τέτοια πρωτοβουλία ενδέχεται να επιταχύνει τη στρατιωτικοποίηση του διαστήματος, οδηγώντας και άλλες χώρες στην ανάπτυξη αντίστοιχων τεχνολογιών ή ακόμη και στην εξέλιξη πιο προηγμένων πυραυλικών συστημάτων ικανών να διαπερνούν τέτοιες άμυνες.
Ένα επικίνδυνο γεωπολιτικό σταυροδρόμι
Η λήξη της New START χωρίς αντικατάσταση ή ανανέωση δημιουργεί έναν ιδιαίτερα ανησυχητικό ορίζοντα. Σε ένα διεθνές σκηνικό ήδη επιβαρυμένο από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η απουσία συμφωνιών ελέγχου στρατηγικών όπλων θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα κούρσα εξοπλισμών και να αυξήσει τον κίνδυνο μιας πυρηνικής αντιπαράθεσης.
Τanto ο Πούτιν όσο και ο Τραμπ έχουν στο πρόσφατο παρελθόν αναφερθεί ανοιχτά στον κίνδυνο ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου, γεγονός που εντείνει τη σημασία των στρατηγικών συμφωνιών για την αποτροπή του πυρηνικού κινδύνου. Στο μεταξύ, η έλλειψη επικοινωνίας και εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών μειώνει τις πιθανότητες για μια γρήγορη διπλωματική επαναπροσέγγιση.
Η επόμενη περίοδος αναμένεται κρίσιμη. Με τις αμερικανικές εκλογές να πλησιάζουν και τη γεωπολιτική πόλωση να εντείνεται, η τύχη της New START δεν επηρεάζει μόνο τη διμερή σχέση Ρωσίας-ΗΠΑ αλλά και τη συνολική σταθερότητα του πλανήτη.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News