Σπίτια φιλικά προς το παιδί

Της Μαρίας Τσιβγενίδη, Φοιτήτρια Ψυχολογίας.

«Σοκάρει η περιγραφή για τον εφιάλτη που έζησε επί 120 μέρες η δωδεκάχρονη στην πρώτη της κατάθεση, στις 8 Σεπτεμβρίου, στον 8ο όροφο της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων» ακούμε και διαβάζουμε στα Μέσα Ενημέρωσης για την υπόθεση που έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης εδώ και αρκετές μέρες.

Ενας αγώνας δρόμου λαμβάνει χώρα δημοσίως για το ποιος τηλεπαρουσιαστής, ποια εκπομπή, ποιος ιστότοπος θα βγάλει στο φως της δημοσιότητας τις περισσότερες λεπτομέρειες από την, μυστική υπό κανονικές συνθήκες, κατάθεση της δωδεκάχρονης, ποιος γνώριζε ή δεν γνώριζε την τραγική κατάσταση, ποια θα είναι η ποινή των θυτών. Ομως, η πλειοψηφία αυτών που ασχολούνται και σχολιάζουν ανελλιπώς την υπόθεση σε καθημερινή βάση δεν δίνουν έμφαση σε αυτόν τον δεύτερο «βιασμό» που υφίστανται αυτή τη στιγμή το μικρό κορίτσι από το σύστημα. Γιατί δεν έχει αναρωτηθεί κανείς τι κάνει ένα δωδεκάχρονο παιδί, γιατί για παιδί πρόκειται, στο «ειδικό δωμάτιο με το νούμερο 8, στον 8ο όροφο της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων» στη ΓΑΔΑ; Γιατί κανείς δεν εξοργίζεται με τη δευτερογενή θυματοποίηση που υφίστανται μπροστά στα μάτια όλης της χώρας αυτό το μικρό κορίτσι;

Το 2010 το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέδωσε τις «Κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για μια φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη», ώστε να διασφαλίσει τα δικαιώματα των παιδιών στο πλαίσιο δικαστικών και εξωδικαστικών διαδικασιών. Η Σύμβαση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που κυρώθηκε με Ν. 2101/1992 (ΦΕΚ 192 Α’/2-12-92) κατοχυρώνει το δικαίωμα του παιδιού σε προστασία από κάθε μορφή βίας, κακοποίησης ή εκμετάλλευσης και θεσπίζει την υποχρέωση των Συμβαλλόμενων Κρατών να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα για την προστασία των παιδιών αλλά και τη φροντίδα των θυμάτων.

Με βάση αυτόν τον νόμο, έχουν θεσμοθετηθεί εξειδικευμένες δομές για την εξέταση των ανήλικων θυμάτων κακοποίησης, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η αξιοπιστία της δικανικής εξέτασης, αλλά ταυτόχρονα να επιβαρύνονται όσο το δυνατόν λιγότερο οι ανήλικοι από τη διαδικασία της κατάθεσης. Οι δομές αυτές ονομάζονται «Τα Σπίτια του Παιδιού» (Child Advocacy Centers), και είναι πράγματι σπίτια με δωμάτια, κουζίνα, σαλόνι, χώροι δηλαδή φιλικοί προς το παιδί, διαμορφωμένοι για τη δικανική συνέντευξη. Η εν λόγω συνέντευξη πραγματοποιείται από εξειδικευμένους επαγγελματίες, καταρτισμένους και πολύ καλά εκπαιδευμένους, σε σωστές συνθήκες, με την κατάλληλη χρήση τεχνολογίας, αλλά και ταυτόχρονη χρήση πρωτοκόλλων για τη διασφάλιση της εγκυρότητας της όλης διαδικασίας.

Στην Ελλάδα υπάρχουν τέσσερις τέτοιες δομές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο. Παρ’ όλα αυτά, το μικρό δωδεκάχρονο κορίτσι κατέθεσε πάνω από μία φορά στο «ειδικό δωμάτιο με το νούμερο 8, στον 8ο όροφο της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκου». Ενα χώρο ειδικά διαμορφωμένο, με πολύχρωμες ζωγραφιές κολλημένες στους τοίχους και διάσπαρτα παιχνίδια, που όμως δεν παύει να στεγάζεται στο κτίριο της ΓΑΔΑ.

Την κατάθεση την πήραν αστυνομικοί κι όχι πολύ καλά εκπαιδευμένοι με εξειδικευμένες γνώσεις επαγγελματίες. Ποιος ξέρει τι ένιωσε αυτό το κορίτσι φτάνοντας σε αυτό το επιβλητικό κτίριο με τα δρακόντεια μέτρα ασφάλειας κατά την είσοδο; Ποιος ξέρει τι είδαν τα μάτια του μέχρι να φτάσει σε εκείνο το δωμάτιο; Ποιος θα προστατέψει αυτό το παιδί από τον επανατραυματισμό; Ας μην εθελοτυφλούμε , λοιπόν, κι ας υπερασπιστούμε το παιδί, γιατί «αν γλυτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα»…