Tι μηνύματα στέλνει ο Ερντογάν στην Αθήνα; Τέσσερις αναλυτές διεθνών σχέσεων απαντούν στην «Π»

Τέσσερις Ελληνες αναλυτές διεθνών σχέσεων και εξωτερικής πολιτικής αναλύουν στην «Πελοπόννησο» αν η τοποθέτηση του Χακάν Φιντάν και του Γιασάρ Γκιουλέρ, ως υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας της Τουρκίας, σηματοδοτεί ύφεση ή όξυνση στα ελληνοτουρκικά.

Ερντογάν

Η τοποθέτηση από τον Ρεζέπ Ταγίπ Ερντογάν των δύο νέων υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας της Τουρκίας έχει ήδη μπει στο μικροσκόπιο της ελληνικής πλευράς, η οποία προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει το μήνυμα που θέλει να στείλει η Αγκυρα για την επόμενη ημέρα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Πάμε για μια νέα αρχή στον ελληνοτουρκικό διάλογο; Ή μήπως πάμε για νέους, μεγαλύτερους μπελάδες;

Ο νέος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν είναι πολύ περισσότερο διπλωμάτης παρά πολιτικός!
Επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΜΙΤ) της Τουρκίας από το 2010 μέχρι σήμερα. Ανθρωπος ειδικών αποστολών, κάποιοι τον θεωρούν πολύ σκληρό εθνικιστή.

Η επιλογή του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, στρατηγού Γιασάρ Γκιουλέρ, στη θέση του υπουργού Αμυνας πιθανόν «δείχνει» μετατόπιση στρατηγικής της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής σε πιο…«στρατιωτικά δεδομένα»!

Η «Πελοπόννησος» μίλησε με 4 πρόσωπα που έχουν εμπειρία και εξειδίκευση στο συγκεκριμένο θέμα. Και τους ζήτησε μια πρώτη ανάγνωση της κίνησης Ερντογάν στα δύο Υπουργεία.

-Πώς κρίνετε τους νέους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας της Τουρκίας;

-Δημιουργεί, εκτιμάτε, νέα δεδομένα για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις η τοποθέτηση τους;

-Θα χρειαστεί και αντίστοιχη κίνηση Μητσοτάκη στις δικές του επιλογές, εφόσον στις 25 Ιουνίου η ΝΔ πάρει την αυτοδυναμία και επανεκλεγεί κυβέρνηση;

Και οι 4 δεν έδειξαν ιδιαίτερα αισιόδοξοι πως κάτι μπορεί ν’ αλλάξει θεαματικά.

ΜΑΡΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΠΟΥΛΟΣ: «Αλλάζει τακτική προσέγγιση, δεν αλλάζει στρατηγική»

Ερντογάν

Ο Δρ. Μάριος-Παναγιώτης Ευθυμιόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Στρατηγικής και Ασφάλειας, πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας, Πολιτικής και Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου και πρόεδρος του Strategy International (SI) Ltd, εξήγησε στην «Π»:
«Τα πρόσωπα άλλαξαν με την νέα τουρκική κυβέρνηση. Ηταν αναμενόμενο ως ένα σημείο. Πάντα σε μια νέα κυβέρνηση χρειάζεται ανανέωση. Ετσι με τα νέα αυτά πρόσωπα, η τακτική προσέγγιση της Τουρκίας σε καίρια θέματα πρόκειται μόνο να αλλάξει. Η στρατηγική, ωστόσο, θα παραμείνει η ίδια. Ιδιος και ο στόχος που επιδιώκουν. Δεν αλλάζει η στρατηγική. Η πολιτική της στάση θα συνεχίσει να είναι αναθεωρητική. Σε επίπεδο συνεργατών, υπάρχει πολιτική σύνδεση μεταξύ των νέων υπουργών, αλλά και αυτών που ολοκλήρωσαν την θητεία τους στην προγενέστερη κυβέρνηση Ερντογάν.

Η Τουρκία θα επιδιώξει με τεχνοκρατικές πρακτικές τις επαναπροσεγγίσεις. Οπου δεν πιάνει, θα συνεχίζει τις ίδιες τακτικές που γνωρίζουμε. Επιχειρησιακά, η Τουρκία μπαίνει σε ένα νέο κεφάλαιο εμπλοκής στα διεθνή δρώμενα, μέσω διεθνών οργανισμών, λόγω οικονομίας. Με περισσότερη διπλωματική διαπραγμάτευση για άμεσα θέματα. Η Ελλάδα οφείλει να αναβαθμίσει τον ρόλο και τις πολιτικές της, όπως και τις πρωτοβουλίες της και απέναντι στην Τουρκία, για να υπάρχει ξεκάθαρη δύναμη και στάση μας σε όποια θέματα προκύψουν».

 

ΑΝΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ: «Εχει αρχίσει ήδη τις προβοκατόρικες ενέργειες»

Ερντογάν

Η Αννα Κωνσταντινίδου, ιστορικός- διεθνολόγος, διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, εξωτερική συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και της Σχολής Εθνικής Αμυνας, τόνισε στην «Π»: «Ο Χακάν Φιντάν και ο Γιασάρ Γκιουλέρ ανέλαβαν τα κρίσιμα χαρτοφυλάκια των υπουργείων Εξωτερικών και Αμυνας, αντίστοιχα. Ως γνωστόν, ο Ερντογάν, εδώ και καιρό όπως τουλάχιστον μας ενημέρωναν τα διεθνή και τουρκικά ειδησεογραφικά δίκτυα, ήθελε την απομάκρυνση του τέως υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου από το συγκεκριμένο θώκο και όσον αφορά τον πρώην υπουργό Εθνικής Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, η τοποθέτησή του ήταν το αντάλλαγμα των “ευδόκιμων υπηρεσιών” που προσέφερε στον Τούρκο πρόεδρο για το υποτιθέμενο πραξικόπημα εναντίον του, το 2016.

Εκ των πραγμάτων θα απομακρυνόταν, μια και το τελευταίο διάστημα άρχιζε να παρουσιάζει συμπεριφορά μανδαρίνου. Από εκεί και ύστερα, το πώς θα κινηθούν οι δύο νέοι υπουργοί έχει ήδη διαφανεί εδώ και μία εβδομάδα από την στιγμή επανεκλογής της κυβέρνησης Ερντογάν, που η τουρκική πλευρά έχει αρχίσει τις προβοκατόρικες ενέργειές της εναντίον της Ελλάδας. Ας μην αυταπατώμαστε, η τουρκική πολιτική είναι συγκεκριμένη και εκφράζεται κάτω από το ίδιο πρίσμα ως προς την εφαρμογή της στα εθνικά ζητήματα από όποιο κόμμα και να ασκεί την εξουσία, πολλώ δε μάλλον από τους υπουργούς που τοποθετεί η εκάστοτε τουρκική κυβέρνηση.

Η Ελλάδα και η Τουρκία είναι δύο κυρίαρχα κράτη, οι επικεφαλής των οποίων κάνουν τις επιλογές τους με γνώμονα το καλύτερο δυνατόν για το συμφέρον των χωρών τους. Η διακυβέρνηση των κρατών δεν είναι ποδοσφαιρικός αγώνας που οι επιλογές τού ενός προπονητή διαμορφώνουν τις επιλογές του άλλου. Ο κ. Μητσοτάκης, που ως φαίνεται θα παραμείνει στο πρωθυπουργικό αξίωμα, θα κινηθεί στη βάση όπως ο ίδιος κρίνει ότι θα διασφαλιστεί με κάθε τρόπο το εθνικό συμφέρον».

 

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ: «Ο Φιντάν είναι το γεράκι των γερακιών».

Ερντογάν

Ο Θεόδωρος Τσακίρης, αναπληρωτής καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, σχολίασε στην «Π»:«Η πλήρης αντικατάσταση των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας της Τουρκίας αλλά και η αλλαγή φρουράς της ΜΙΤ αναδεικνύουν ορισμένες δομικές αλλαγές προσωπικού στο στενό κύκλο του Τούρκου Πρόεδρου. Στον βαθμό που η επιλογή προσώπων είναι δηλωτική των κατευθύνσεων σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής, η ανθρωπογεωγραφία του νέου κύκλου στελεχών πρώτης γραμμής μοιάζει με παράταξη μάχης.

Η αποστρατεία του Τσαβούσογλου μετά από σχεδόν δέκα χρόνια αποτελεί μια λογική κίνηση, αλλά η ανάδειξη του επί 12ετία επικεφαλής της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν που έχει αναπτύξει επί του πεδίου όλο το φάσμα των τουρκικών αναθεωρητικών διεκδικήσεων μετά το 2010, υποδηλώνει μια νέα δήλωση επιθετικότητας καθώς ο Φιντάν είναι το γεράκι των γερακιών και ικανότατος διαπραγματευτής.

Σε στρατιωτικό επίπεδο επελέγη ένας πεπειραμένος επιτελικός που ανήλθε στη θέση του Α/ΓΕΕΘΑ μετά το πραξικόπημα και που οργάνωσε τις επιτυχημένες εισβολές της Τουρκίας στη Συρία και την ελλαδική υφαλοκρηπίδα ενώ επεξέτεινε το στρατιωτικό αποτύπωμα της Τουρκίας στο Βόρειο Ιράκ απωθώντας το ΡΚΚ.
Τέλος ο αρχιμυστικοσύμβουλος του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν, που λειτουργούσε σαν διευθυντής του προεδρικού διπλωματικού γραφείου, αντικαθιστά τον Φιντάν στη ΜΙΤ. Οι Ηρακλειδείς του τουρκικού ιμπεριαλισμού ”τα γεράκια των γερακιών” αναλαμβάνουν καθήκοντα. Αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον η ελληνική απάντηση από τις 26 Ιουνίου».

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΣ: «Ιδιαίτερη προσοχή στον πολύπειρο
και σκοτεινό Φιντάν…»

Ερντογάν

Ο Κωνσταντίνος Λουκόπουλος, γεωστρατηγικός αναλυτής, επικεφαλής στο «Παρατηρητήριο Liberal», καταθέτει τη δική του άποψη στην «Π»:«Η νέα σύνθεση της κυβέρνησης Ερντογάν, μετά από την απομάκρυνση των επιδόξων διαδόχων του, ουδόλως θα επηρεάσει την τουρκική πολιτική απέναντι στην χώρα μας. Ο αναθεωρητισμός είναι βασικός πυλώνας της Τουρκικής Υψηλής Στρατηγικής, ανεξαρτήτως κεμαλιστών ή ερντογανιστών και προσώπων.

Ο νέος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, μέχρι τώρα αρχηγός της ΜΙΤ (το άλλο alter ego του Ερντογάν μετά τον Καλίν), και ο ΥΠΑΜ Γιασάρ Γκιουλέρ μέχρι τώρα ΑΓΓΕΘΑ, ιδιαίτερα ο πρώτος, θα ενδυναμώσουν το ερντογανικό ύφος στην νέα κυβέρνηση χωρίς όμως δομικές αλλαγές. Ιδιαίτερη προσοχή στον πολύπειρο και σκοτεινό Φιντάν, ο οποίος είναι για τουλάχιστον 13 χρόνια μέσα και πίσω από κάθε μεγάλη και μικρή κίνηση της Τουρκίας στα θέματα εξωτερικών και ασφάλειας.

Ενας έμπειρος διπλωμάτης, όπως π.χ. ο υπηρεσιακός ΥΠΕΞ κ. Κασκαρέλης, μαζί με ομάδα άξιων διπλωματών που ήδη διαθέτουμε, θα αποτελούσε κατά την γνώμη μου το κατάλληλο αντίβαρο, ιδιαίτερα αν είχαμε εμπεδωμένη Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας που όμως δεν έχουμε…».