Υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο: Γραφειοκρατία, ΣτΕ και τοπικές αντιδράσεις – Οι «εξετάσεις» της Πολιτείας
H Ελλάδα μπροστά σε μια κρίσιμη δοκιμή αξιοπιστίας – Από τις εξεγγελίες στην πράξη τι κρίνεται στο Block 2
Η συμφωνία που ανακοινώθηκε προ ημερών για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση υδρογονανθράκων στο Block 2 του Ιονίου (Κέρκυρα) παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση ως ιστορική τομή. Μια μεγάλη αμερικανική εταιρεία, η ExxonMobil, εισέρχεται σε ελληνική παραχώρηση μετά από δεκαετίες απουσίας υπεράκτιων γεωτρήσεων. Μαζί με την Energean και τη HelleniQ Energy συγκροτούν μια κοινοπραξία που φιλοδοξεί να φέρει την Ελλάδα στο ενεργειακό προσκήνιο, με στόχο η πρώτη γεώτρηση να γίνει στα τέλη του 2026 ή στις αρχές του 2027.
Η είδηση έχει αναμφίβολα τεράστια οικονομική σημασία με γεωπολιτικό βάρος. Οι ΗΠΑ ενισχύουν την παρουσία τους στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα αποκτά επενδυτικό ενδιαφέρον από έναν από τους ισχυρότερους παίκτες του πλανήτη, ενώ η Ευρώπη εξακολουθεί να αναζητά νέες πηγές φυσικού αερίου. Ωστόσο, πίσω από την επικοινωνιακή εικόνα κρύβεται ένα σύνολο δύσκολων ερωτημάτων για τη συνέχεια – και κυρίως για την ικανότητα της ελληνικής Πολιτείας να στηρίξει στην πράξη το χρονοδιάγραμμα που ανακοίνωσε.
– Πρώτο ζήτημα: τι ακριβώς θα βρεθεί; Η σύμβαση δεν διαχωρίζει φυσικό αέριο και πετρέλαιο· αφορά «υδρογονάνθρακες». Αν λοιπόν μαζί με φυσικό αέριο, εντοπιστεί και πετρέλαιο, η κυβέρνηση θα εκδώσει περιβαλλοντική άδεια για πετρελαϊκή εκμετάλλευση;
Το παράδειγμα του Κατακόλου είναι χαρακτηριστικό: έχουν περάσει έξι χρόνια από το τέλος της δημόσιας διαβούλευσης και η άδεια δεν δόθηκε ποτέ. Αντί γι’ αυτό, η κυβέρνηση ανακοίνωσε χάρτη θαλάσσιων πάρκων που τέμνει και μέρος της παραχώρησης στο Κυπαρισσιακό (Block 10). Το ίδιο συνέβη και με την παραχώρηση στα Ιωάννινα, που τελικά εγκαταλείφθηκε επειδή το Συμβούλιο της Επικρατείας όρισε εκδίκαση προσφυγής… 14 μήνες μετά.
Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου βέβαιο ότι η Πολιτεία μπορεί να εξασφαλίσει τις απαραίτητες άδειες εντός χρονοδιαγράμματος. Ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Αβραάμ Ζεληλίδης μιλώντας στην εφημερίδα «Πελοπόννησος», επισημαίνει ότι τα πιθανά κοιτάσματα -αερίου και πετρελαίου- ίσως είναι πολύ μεγαλύτερα απ’ ό,τι υπολογίζει η κοινή γνώμη. Γι’ αυτό και θεωρεί βέβαιο ότι οι αμερικανικές εταιρείες δεν πρόκειται να αφήσουν αναξιοποίητο οποιοδήποτε πετρελαϊκό κοίτασμα βρεθεί είτε στην Κέρκυρα είτε στην Κρήτη. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση αποφεύγει συστηματικά να αναφερθεί στο ενδεχόμενο πετρελαίου.
Ακόμη και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοφάνης Στεφάτος, μιλώντας στην «Π» παραδέχεται μεν ότι ο Δυτικός Πατραϊκός παραμένει «πρώτης τάξης στόχος», αλλά δεν αποτελεί προτεραιότητα αυτή τη στιγμή – χωρίς όμως να το αποκλείει οριστικά.
– Δεύτερο ζήτημα: η γραφειοκρατία και οι θεσμικές καθυστερήσεις. Η Πολιτεία πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να κινήσει γρήγορα τις διαδικασίες. Μέχρι σήμερα, όμως, τα παραδείγματα δείχνουν το αντίθετο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Οργανισμός Λιμένος Πατρών που περιμένει ενάμιση χρόνο για το Προεδρικό Διάταγμα του master plan, ενώ πριν από αυτό, χρειάστηκε άλλο ενάμιση χρόνο για να εγκριθεί το σχέδιο από την ΕΣ`ΑΛ. Σημειώνουμε ότι η παραχώρηση του Δυτικού Πατραϊκού επιστράφηκε στο Δημόσιο επειδή την συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν υπήρχε λιμάνι ικανό να υποστηρίξει την γεώτρηση. Τι θα γίνει αν εμφανιστούν αντίστοιχα εμπόδια στο Ιόνιο;
– Τρίτο ζήτημα: πώς θα αντιδράσει η τοπική αυτοδιοίκηση και οι τοπικές κοινωνίες; Αν δήμαρχοι όπως ο Κ. Πελετίδης αποφασίσουν να μπλοκάρουν υποστηρικτικές εργασίες, η κυβέρνηση έχει σχέδιο;
– Τέταρτο ζήτημα: το ΣτΕ. Η δικαστική εμπλοκή στις παραχωρήσεις νοτιοδυτικά της Κρήτης έδειξε ότι μια μόνο προσφυγή μπορεί να καθυστερήσει μια ολόκληρη επένδυση για χρόνια. Πόσο καλά θωρακισμένες είναι οι νέες άδειες; Πόσο έτοιμο είναι το κράτος να υποστηρίξει τη νομιμότητα των διαδικασιών;
Η συμφωνία για το Block 2 είναι όντως ιστορική. Αλλά τώρα η Πολιτεία καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να τη στηρίξει στη πράξη, εκεί όπου στο παρελθόν απέτυχε. Αν η Ελλάδα θελήσει να γίνει πραγματικός ενεργειακός παίκτης, οι «εξετάσεις» αυτές δεν μπορούν πια να μείνουν μετεξεταστέες.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
