Ακόμα ρωτάμε

Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος»,

Tο ερώτημα «τι άνθρωποι υπάρχουν;» προκύπτει αυθόρμητα όταν η επικαιρότητα
αμαυρώνεται από βαριές ποινικές ιστορίες, ακραίας βίας, ανηθικότητας, εκμετάλλευσης, αδικίας, μπαγαμποντιάς, παραλογισμού. Συνήθως συνοδεύεται με ένα «μα» που δηλώνει σάστισμα ή αγανάκτηση. Μα, τι άνθρωποι υπάρχουν; Μα, πώς γίνεται ακόμα να σαστίζεις; Ολων των ειδών και των αποκλίσεων και των αποχρώσεων άνθρωποι υπάρχουν. Δεν περιμέναμε αυτούς τους φρικαλέους ποντικούς του σεξ για να το διαπιστώσουμε.

Απόφθεγμα γενικής ισχύος: Ο άνθρωπος είναι ικανός για το καλύτερο και για το χειρότερο. Αμφίσημη διατύπωση. Εννοούμε γενικά το ανθρώπινο είδος ή τον ένα και συγκεκριμένο άνθρωπο της διπλανής πόρτας; Η δεύτερη εκδοχή έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από την πρώτη, η οποία αποτελεί μια κοινοτοπία. Η μέση εμπειρία διδάσκει πώς έχουν υπάρξουν άνθρωποι που έδωσαν τη ζωή τους για να σώσουν συνανθρώπους σε κίνδυνο, και άνθρωποι που την ίδια στιγμή έκλεβαν τα πορτοφόλια των νεκρών του δυστυχήματος. Αλλά τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει τον ίδιο, συγκεκριμένο άνθρωπο ικανό να πεθαίνει για την πατρίδα αλλά και να ασελγεί σε κοριτσόπουλα, εκμεταλλευόμενος χαλαρές οικογενειακές δομές και αλλοτρίωση ευαίσθητων συνειδήσεων.

«Τι άνθρωποι υπάρχουν;» Όταν αντιδράμε με τον τρόπο αυτόν, δηλώνουμε πως θεωρούμε πως η περίπτωσή μας ανήκει αυτοδικαίως στους υγιείς, τους «κανονικούς», τους στρωτούς και ομαλούς, έστω και αν αποσυνάγωγοι συγγραφείς, αιρετικοί ποιητές, καλπάζοντες σκηνοθέτες και τολμηροί ψυχολόγοι εντοπίζουν και αναδεικνύουν ανομολόγητες στρώσεις του ερωτισμού και του ψυχισμού μας που μπογιατίζουν τα όνειρά μας και τη ματιά της ψυχής μας απέναντι στον κόσμο.

Αν αφήναμε τα «μα» κατά μέρος και τις – συχνά ιησουϊτικές, επικαλύψεις άλλων πομπών- δηλώσεις αηδίας και αποστροφής, και διερευνούσαμε πιο διεισδυτικά (και οργανωμένα) το φαινόμενο του εαυτού μας, θα ήταν περισσότερο κατανοήσιμη αλλά ίσως και ανιχνεύσιμη η ακρότητα, η νοσηρότητα, η ποταπότητα που αναβλύζει από σκοτεινές πηγές του παρακείμενου κοινωνικού χώρου και που μας καταπλήσσει, ενώ η καταγωγή τους επικοινωνεί με την αρχέγονη φύση του ανθρώπου και καταγράφεται σε κεφάλαια ολόκληρα της Βίβλου, σε μια προσπάθεια να χαλιναγωγήσει το άτομο (και η κοινότητα ολόκληρη) τις έξεις του, χάριν της ηθικής- μιας αρχής μεταγενέστερης του πόθου- ή έστω από τον φόβο της τιμωρίας.

Τι άνθρωποι υπάρχουν; Μια παράξενη ερώτηση. Υπάρχουν άνθρωποι που θα
καννιβαλίσουν, θα σκοτώσουν, θα κάψουν, θα βιάσουν, θα εξαπατήσουν, θα
εξανδραποδίσουν, θα γδάρουν, θα βεβηλώσουν, θα ανατινάξουν, θα αποκεφαλίσουν, θα ψευστούν, θα εκμεταλλευθούν, θα βασανίσουν, θα απαγχονίσουν, θα κάνουν χρήση πυρηνικών, θα επιδοθούν σε βιολογικό πόλεμο.

Κι ακόμα ρωτάμε.