ΑΑΔΕ αντί ΟΠΕΚΕΠΕ: Επιτάχυνση μεταρρύθμισης με το βλέμμα στις Βρυξέλλες και τις σκιές του παρελθόντος
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το σχέδιο μετάβασης των αρμοδιοτήτων του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, με την ελληνική κυβέρνηση να επιδιώκει την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του συστήματος πληρωμών ενισχύσεων και τη συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά κριτήρια. Το παρελθόν, όμως, βαραίνει, με ελέγχους και πορίσματα να αποκαλύπτουν σοβαρές δυσλειτουργίες στον Οργανισμό.
Με έγγραφο που διαβιβάστηκε στη Βουλή στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης ενημέρωσε πως οι ελληνικές αρχές συνεργάζονται στενά με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του Συστήματος Καταβολής των Ενισχύσεων, εντός των προβλεπόμενων χρονοδιαγραμμάτων.
Η ενημέρωση δόθηκε ως απάντηση σε ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε στη συνάντηση που είχε στις 26 Ιουνίου με τον Επίτροπο Γεωργίας και Τροφίμων Κριστόφ Χάνσεν, με θέμα την αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών στις διαδικασίες πληρωμής ενισχύσεων στο πλαίσιο της ΚΑΠ, και την πρόοδο της μεταφοράς αρμοδιοτήτων στην ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ελληνική πλευρά παρουσίασε τη βούληση της κυβέρνησης για τερματισμό αθέμιτων πρακτικών και δέσμευση για γρήγορη, αξιόπιστη και απόλυτα σύννομη με το ενωσιακό δίκαιο μετάβαση στην ΑΑΔΕ. Επιπλέον, επισημάνθηκε η ανάγκη πλήρους συμμόρφωσης με τα ευρωπαϊκά κριτήρια διαπίστευσης Οργανισμών Πληρωμών, όπως αυτά προβλέπονται από τους Κανονισμούς (ΕΕ) 2021/2116 και 2022/127.
Η κυβέρνηση θέτει ως προτεραιότητα την πλήρη τεχνική και λειτουργική ετοιμότητα της ΑΑΔΕ, με αξιοποίηση της θεσμικής της ανεξαρτησίας, των μηχανισμών ελέγχου, της τεχνογνωσίας και των πληροφοριακών της υποδομών, ενώ παράλληλα το υπάρχον πλάνο δράσης για την ανάκτηση της διαπίστευσης του ΟΠΕΚΕΠΕ θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και να επικαιροποιείται όπου χρειάζεται.
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκονται και τα ερωτήματα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι ζητούν απαντήσεις σχετικά με το αν συζητήθηκαν με τον κ. Χάνσεν τα αίτια της κατάρρευσης του ΟΠΕΚΕΠΕ, η καταλληλότητα της ΑΑΔΕ ως φορέα διαχείρισης αγροτικών επιδοτήσεων, η νομική συμβατότητα της αλλαγής με το ενωσιακό πλαίσιο, καθώς και η πρόοδος στην εφαρμογή του συμφωνηθέντος action plan.
Το πόρισμα της ΕΑΔ: Δυσλειτουργίες και παθογένειες
Την ίδια στιγμή, πορίσματα που διαβιβάστηκαν στη Βουλή, στο πλαίσιο απάντησης σε σχετική ερώτηση του ΠΑΣΟΚ, αποτυπώνουν το μέγεθος της παθογένειας στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο έλεγχος της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας χαρακτηρίστηκε συστημικός και αποκάλυψε εκτεταμένες δυσλειτουργίες σε όλα τα επίπεδα: από την απουσία καταγραφής και διαχείρισης καταγγελιών μέχρι προβληματικές τοποθετήσεις στελεχών και σοβαρές καθυστερήσεις στην ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ενισχύσεων.
Μεταξύ άλλων, η ΕΑΔ εντόπισε:
Ανυπαρξία ειδικού πληροφοριακού συστήματος για την καταγραφή καταγγελιών
Απουσία κεντρικού μηχανισμού αξιολόγησης των καταγγελιών
Κατακερματισμένη διαχείριση ελέγχων από διάφορες υπηρεσίες
Ανεπαρκή τήρηση των σχετικών αρχείων
Ελλιπή τεκμηρίωση της έναρξης των ειδικών ελέγχων
Παρατυπίες στις διαδικασίες επιλογής προϊσταμένων, με συμμετοχή υποψηφίων στο αρμόδιο όργανο
Ελλείψεις στην εφαρμογή διαδικασιών συμψηφισμού μεταξύ των Ταμείων Ε.Γ.Τ.Ε. και Ε.Γ.Τ.Α.Α.
Το οικονομικό αποτύπωμα των προβλημάτων ήταν επίσης σοβαρό: μόνο για το 2022 ανακτήθηκαν πάνω από 18 εκατ. ευρώ, ενώ τα προς ανάκτηση ποσά άγγιζαν τα 100 εκατ. ευρώ συνολικά για την προγραμματική περίοδο 2007–2020.
Η πολιτική αντιπαράθεση και η απάντηση της ΕΑΔ
Απαντώντας σε αιχμές του ΠΑΣΟΚ για «απραξία» της, η ΕΑΔ υπερασπίστηκε τη δράση της, τονίζοντας πως ενήργησε εντός των αρμοδιοτήτων της, διατηρώντας την ανεξαρτησία της και συντονίζοντας τις ενέργειές της με άλλες Αρχές, όπως η Οικονομική Αστυνομία. Μάλιστα, κάλεσε τους βουλευτές να αναζητούν πρώτα ενημέρωση πριν προβαίνουν σε δημόσιες αιτιάσεις.
Με φόντο τα παραπάνω, η μετάβαση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ δεν αποτελεί απλώς διοικητική πράξη, αλλά μια περίπλοκη επιχείρηση αποκατάστασης εμπιστοσύνης, τόσο σε επίπεδο αγροτικής παραγωγής όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την κυβέρνηση να παίζει σε διπλό ταμπλό: εντός και εκτός συνόρων.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
