Αμβλώσεις «στα κρυφά»: Πώς γυναίκες στην Ονδούρα μπορούν να… παρακάμψουν την απαγόρευση 

Η Ονδούρα δεν επιβάλλει την απαγόρευσή της τόσο αυστηρά όσο οι γείτονές της, αλλά η πιθανή τιμωρία της φυλάκισης έως και έξι ετών είναι μια συνεχής απειλή.

Αμβλώσεις

Μέσα στο μικρό, ξύλινο σπίτι, μέσα στο δάσος από πεύκα και βελανιδιές, στις πλαγιές των βουνών όπου καλλιεργείται ο καφές, μία γυναίκα ανοίγει ένα μικρό πακέτο με χάπια, το οποίο της παραδόθηκε σε μία κοντινή πόλη. Δεν το ξέρει, αλλά τα χάπια που περιέχει, πιθανότατα έχουν εισέλθει στη χώρα παράνομα κρυμμένα στη βαλίτσα ενός ακτιβιστή, από το Μεξικό.

Η 27χρονη γυναίκα ήταν σίγουρη για την απόφασή της να κάνει άμβλωση. Τη στιγμή που πήρε τα χάπια στα χέρια της, πανικοβλήθηκε. Ήξερε ότι παραβιάζει τη νομοθεσία για καθολική απαγόρευση των αμβλώσεων και θα μπορούσε να διωχθεί γι’ αυτό ποινικά..

Ακόμα περισσότερο, φοβόταν τις πιθανές παρενέργειες ή ότι, με κάποιο τρόπο, θα μάθαινε γι’ αυτό η βαθιά θρησκευόμενη οικογένειά της. Λίγες ημέρες νωρίτερα ένας ανώνυμος οδηγός της είχε ζητήσει έναν υπέρηχο- τον έστειλε μέσω κρυπτογραφημένου μηνύματος. Στο μονόχωρο σπίτι της, άδειο και ήσυχο, μελετά της οδηγίες για το πώς θα πάρει τα χάπια – πρώτα τη μιφεπριστόνη, αργότερα τη μισοπροστόλη. Κατάπιε το πρώτο.

Σε ολόκληρη την Ονδούρα, από τα απομακρυσμένα ορεινά χωριά στις αστικές γειτονιές κατά μήκος της ακτής της Καραϊβικής, οι γυναίκες τερματίζουν τις κυήσεις τους, με τη βοήθεια παράνομων δικτύων που προσπαθούν να κάνουν τη διαδικασία όσο το δυνατόν πιο ασφαλή, παρά την εθνική απαγόρευση των αμβλώσεων υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και εν μέσω ασφυκτικών κοινωνικών και θρησκευτικών αντιδράσεων.

Οι ακτιβιστές των εν λόγω δικτύων χρησιμοποιούν κωδικοποιημένες λέξεις, ψευδώνυμα, κρυπτογραφημένα μηνύματα και τηλέφωνα μίας χρήσης. Οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους δε γνωρίζουν ο ένας τον άλλο. Ούτε λεπτομέρειες γνωρίζουν ο ένας για τον άλλο, πέρα από τον ρόλο του καθενός στην αλυσίδα που τελικά παρέχει πληροφορίες και τα χάπια άμβλωσης που εγκρίνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και χρησιμοποιούνται με ασφάλεια και νομιμότητα σε δεκάδες άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο.

Μία από τις αυστηρότερες νομοθεσίες στον κόσμο

Η Ονδούρα έχει μία από τις αυστηρότερες νομοθεσίες κατά των αμβλώσεων στον κόσμο. Ακόμα και στις περιπτώσεις που η κύηση προέκυψε από βιασμό, η διακοπή της απαγορεύεται – και μάλιστα από το Σύνταγμα της χώρας. Παρόμοιες καθολικές απαγορεύσεις έχουν το γειτονικό Ελ Σαλβαδόρ και η Νικαράγουα. Μέχρι τον περασμένο Μάρτιο, η Ονδούρα ήταν η μόνο χώρα στην περιοχή που απαγόρευε επίσης και την επείγουσα αντισύλληψη – το γνωστό χάπι της επόμενης μέρας.

Ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής – όπως οι Αργεντινή, Κολομβία, Μεξικό – διευρύνουν την πρόσβαση στην άμβλωση, ενώ πολλές πολιτείες των ΗΠΑ την περιορίζουν. Η Ονδούρα δεν επιβάλλει την απαγόρευσή της τόσο αυστηρά όσο οι γείτονές της, αλλά η πιθανή τιμωρία της φυλάκισης έως και έξι ετών είναι μια συνεχής απειλή.

Σύμφωνα με υποστηρικτές της νομοθεσίας, γυναίκα από την Ονδούρα δε φυλακίζεται σήμερα με κατηγορίες που σχετίζονται με την άμβλωση. Τα επίσημα στοιχεία, ωστόσο, είναι ελλιπή. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Guttmacher, που υποστηρίζει το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση, στη χώρα πραγματοποιούνται ετησίως πάνω από 50.000 αμβλώσεις. Δεν είναι σαφές, πόσες από αυτές είναι φαρμακευτικές – στις ΗΠΑ, μιλάμε για πάνω από το ήμισυ των αμβλώσεων. Οι επιπλοκές είναι σπάνιες.

Οι υποστηρικτές των δικτύων υποστηρίζουν ότι, οι «κρυφές», παράνομες αμβλώσεις δημιουργούν εγγενώς μεγαλύτερο κίνδυνο, ο οποίος όμως μετριάζεται όταν οι γυναίκες λαμβάνουν τις κατάλληλες οδηγίες. Για αυτό τον λόγο και οι οδηγοί των δικτύων στην Ονδούρα λένε ότι είναι αφοσιωμένοι στο να βοηθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.

Το Associated Press ταξίδεψε σε όλη την Ονδούρα, πήρε συνεντεύξεις από περισσότερες από δώδεκα γυναίκες που έδωσαν ή έλαβαν βοήθεια μέσω των δικτύων ακτιβιστών και κατέγραψε χώρους όπου πραγματοποιούνται αμβλώσεις εν μέσω της απαγόρευσης και της κοινωνικής ντροπής: από ετοιμόρροπες τουαλέτες σε συνωστισμένα σπίτια και χώρους που περιβάλλονται από βία και φτώχεια, μέχρι άνετα σπίτια και ακόμη και περιστασιακά ξενοδοχεία.