Επιστροφή των Γλυπτών; Όχι χωρίς μάχη, λένε 34 Βρετανοί – και απειλούν με δικαστήρια

Μια συντονισμένη και αιχμηρή εκστρατεία κατά της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο, με πολιτικούς και προσωπικότητες να βάζουν στο στόχαστρο το Βρετανικό Μουσείο και την κυβέρνηση. Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει απειλές για νομικές κινήσεις και αναταράζει τις ήδη εύθραυστες ισορροπίες στη συζήτηση για το μέλλον των Ελγινείων.

Επιστροφή των Γλυπτών; Όχι χωρίς μάχη, λένε 34 Βρετανοί – και απειλούν με δικαστήρια

Αντίθετο ρεύμα εντός της Βρετανίας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα επιχειρεί να δημιουργήσει ομάδα 34 Βρετανών πολιτικών, ιστορικών και άλλων δημόσιων προσώπων, με αιχμές κατά του Βρετανικού Μουσείου και της κυβέρνησης. Μεταξύ των υπογραφόντων συγκαταλέγονται η πρώην πρωθυπουργός Λιζ Τρας, ο ιστορικός Ντέιβιντ Στάρκι και ο σερ Τζον Ρέντγουντ.

Η επιστολή, την οποία αποκαλύπτει το Sky News, εκφράζει έντονη αντίθεση σε αυτό που χαρακτηρίζεται ως «μυστική και επιταχυνόμενη εκστρατεία» για την επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα. Οι υπογράφοντες απειλούν με προσφυγή στη Δικαιοσύνη, ζητώντας να μπει φρένο σε κάθε παρούσα ή μελλοντική διαπραγμάτευση μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της κυβέρνησης για το θέμα.

Το κείμενο απευθύνεται στον νέο πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, στην υπουργό Πολιτισμού Λίζα Νάντι και στο διοικητικό συμβούλιο του Μουσείου. Περιλαμβάνει προειδοποιήσεις ότι ορισμένοι επίτροποι του Μουσείου θα πρέπει να επανεξετάσουν τη θέση τους, ενώ γίνεται αναφορά σε πιθανή έκδοση διατάγματος που θα σταματά οποιαδήποτε διαπραγμάτευση μέχρι να ενημερωθεί πλήρως το κοινό.

Πίσω από την επιστολή βρίσκεται η δεξιά ομάδα εκστρατείας Great British PAC, με επικεφαλής την ακτιβίστρια Κλερ Μπούλιβαντ και τον πολιτικό Μπεν Χάμπιμπ. Η επιστολή δίνει συνέχεια σε ένα διαρκές παρασκήνιο για την τύχη των Γλυπτών, το οποίο έχει αναζωπυρωθεί τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τις δηλώσεις του πρώην υπουργού Οικονομικών και προέδρου του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν, ο οποίος είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας συμφωνίας με την Ελλάδα.

Η κυβέρνηση διαμηνύει ότι δεν υπάρχει πρόθεση αλλαγής της νομοθεσίας που απαγορεύει τη μόνιμη μεταφορά των Γλυπτών, ενώ υπενθυμίζει ότι οι αποφάσεις ανήκουν στους επιτρόπους του Μουσείου. Ο πρώην υφυπουργός Πολιτισμού Κρις Μπράιαντ είχε δηλώσει τον Μάιο ότι ούτε η μόνιμη επιστροφή ούτε ο αόριστος δανεισμός είναι νομικά δυνατοί.

Την ίδια στιγμή, διεθνείς πιέσεις υπέρ της Ελλάδας συνεχίζονται. Τον Δεκέμβριο του 2024, η Τουρκία, μέσω της εκπροσώπου Ζεϊνέπ Μποζ, έθεσε θέμα εγκυρότητας του οθωμανικού φιρμανιού, δηλώνοντας πως «δεν υπάρχει επίσημη άδεια, παρά μόνο ένα έγγραφο στα ιταλικά». Η θέση αυτή ενίσχυσε το ελληνικό επιχείρημα για την επιστροφή των Γλυπτών.

Ωστόσο, με την παρούσα επιστολή, το στρατόπεδο υπεράσπισης της παραμονής των Γλυπτών στο Λονδίνο αποκτά πιο σκληρή και δημόσια φωνή, δημιουργώντας ένα νέο κεφάλαιο στη μακρόχρονη διεκδίκηση.