Financial Times: Ο Μητσοτάκης ζήτησε την μόνιμη επιστροφή της Ζωφόρου του Παρθενώνα
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Financial Times, «Προς το παρόν υπάρχει ένα σταθερό «no deal» από τον Μητσοτάκη. Σε μια δεύτερη συνάντηση που έγινε στο ίδιο στο ξενοδοχείο στα τέλη του 2022, είπε στον Όσμπορν ότι θέλει να επιστρέψει μόνιμα η Ζωφόρος, στην Ελλάδα και όχι δανεική ούτε τμηματικά.
H εφημερίδα Financial Times δημοσιεύει ρεπορτάζ για τις μυστικές συναντήσεις που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν , σημειώνοντας από την αρχή του δημοσιεύματος ότι οι δύο άνδρες είχαν αμέσως «καλή επαφή», γεγονός που προκαλεί θετικές προοπτικές.
«Δύο αιώνες αφότου αφαιρέθηκαν από τα ερείπια του ναού του Παρθενώνα, τα Γλυπτά του Παρθενώνα, είναι από τους μεγαλύτερους στο Βρετανικό Μουσείο. Στεγασμένα σε μια ειδική αίθουσα, τα γλυπτά των Ολύμπιων θεών, Κενταύρων και πολεμιστών, είναι απαράμιλλα δείγματα της τέχνης, της Αθήνας του πέμπτου αιώνα π.Χ.», γράφει η βρετανική εφημερίδα και συνεχίζει:
«Η Ζωφόρος, είναι το μαρμάρινο ανάγλυφο διακοσμημένο με άνδρες και γυναίκες σε μια μεγαλοπρεπή πομπή, που διέτρεχε την εσωτερική κιονοστοιχία μήκους 160 μέτρων του Παρθενώνα. Ο Λόρδος Έλγιν έφερε 75 μέτρα από αυτό στο Λονδίνο, το μεγαλύτερο σωζόμενο τμήμα. Η Ελλάδα το θέλει πίσω. «Είναι το πάθος μου», είπε ο Μητσοτάκης στους Financial Times, καθώς συλλογιζόταν εκείνη την πρώτη συνάντηση με τον Osborne στο ξενοδοχείο Berkeley τον Νοέμβριο του 2021», γράφει η εφημερίδα και συνεχίζει με την δήλωση που έκανε ο Έλληνας πρωθυπουργός:
«Το ήθελα πολύ από την πρώτη φορά που είδα τη Ζωφόρο όταν ήμουν περίπου 18 χρονών και επισκέφτηκα το Βρετανικό Μουσείο. Αυτό που με συγκλόνισε και με εξόργισε ήταν ότι το μνημείο έσπασε. Είναι σαν να πήρες τη Μόνα Λίζα και να την έκοψες στη μέση», είπε.
Η εφημερίδα γράφει ότι «ο Όσμπορν άκουγε με προσήλωση καθώς ο Μητσοτάκης εξέθετε τα επιχειρήματά του. Δεν είχε σκεφτεί σχεδόν καθόλου τα Γλυπτά του Παρθενώνα κατά τη διάρκεια της καριέρας του στη βρετανική πολιτική. Είναι περισσότερο γνωστός για τον ρόλο του ως «καγκελάριος λιτότητας» της Βρετανίας, μετά το παγκόσμιο οικονομικό κραχ.
Όμως, πρόσφατα τοποθετήθηκε πρόεδρος του παλαιότερου δημόσιου μουσείου στον κόσμο, κι έτσι ο Osborne είδε την ευκαιρία να δείξει ότι διευθύνει ένα πεφωτισμένο ίδρυμα, έτοιμο να συμμετάσχει στη συζήτηση για τον επαναπατρισμό των αντικειμένων. Είδε επίσης απέναντί του στο τραπέζι έναν άνδρα με τον οποίο μπορούσε να κάνει δουλειές.»
Ο Όσμπορν
Σύμφωνα με την εφημερίδα ο Όσμπορν εκτίμησε τις προσπάθειες του Έλληνα πρωθυπουργού. «Ο Λόρδος Ed Vaizey, πρώην υπουργός Πολιτισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος ηγείται μιας εκστρατείας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ακρόπολη, λέει για το σχέδιο του Osborne: «Νομίζω ότι το κλίμα είναι καλύτερο από ό,τι ήταν εδώ και 200 χρόνια για να λυθεί αυτό».
Σε μια εποχή που οι δυτικές χώρες παλεύουν με το αποικιακό παρελθόν τους, οι διαπραγματεύσεις που προέκυψαν από εκείνη την πρώτη συνάντηση είναι σίγουρο ότι θα τραβήξουν την προσοχή», γράφει και εκτιμά ότι ο Όσμπορν θεωρεί ότι αυτή η υπόθεση «είναι μια σημαντική στρατηγική πρόκληση για το Βρετανικό Μουσείο. Ο κόσμος θα παρακολουθεί».
Ο Μητσοτάκης
Αναφερόμενη στον Έλληνα πρωθυπουργό, η Fnancial Times γράφει ότι «ο Μητσοτάκης είπε στους συναδέλφους στη συνέχεια ότι υπήρχε «εμπιστοσύνη και σεβασμός», ενώ ο Όσμπορν είδε τον Έλληνα πρωθυπουργό ως αποτελεσματικό τεχνοκράτη. Αστειευόμενος σε συναδέλφους είπε ότι ο Μητσοτάκης, ένας Αγγλόφιλος, ήταν «ο Ρίσι Σουνάκ της Ελλάδας».
Γράφει ακόμα ότι «ο Όσμπορν αρνήθηκε να μιλήσει δημόσια για τις συνομιλίες του με τον Μητσοτάκη, φοβούμενος ότι οτιδήποτε λέει θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον του πρωθυπουργού, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με εκλογές τους επόμενους μήνες. Αλλά συνάδελφοί του, είπαν ότι (ο Όσμπορν) πίστευε αμέσως ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία.
«Ουσιαστικά, είχες δύο λογικούς ανθρώπους σε ένα δωμάτιο χωρίς αποσκευές ή ιστορία», είπε ένας από τους ανθρώπους του Βρετανικού Μουσείου. «Θα πρέπει να μπορούμε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία όπου κάποια από τα μάρμαρα ανά πάσα στιγμή θα βρίσκονται στο Λονδίνο και μερικά από αυτά στην Αθήνα».
«Η Ελλάδα πιστεύει ότι τα μάρμαρα κλάπηκαν από τον Έλγιν, ανήκουν στον ελληνικό λαό και πρέπει να επιστραφούν αμέσως στο υπέροχο νέο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα. Ο Όσμπορν, εν τω μεταξύ, περιορίζεται από μια Πράξη του 1963 του Κοινοβουλίου, η οποία εμποδίζει το Βρετανικό Μουσείο να παραδώσει οριστικά τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν πρόκειται να αλλάξει το νόμο, παρά τις εκκλήσεις να το πράξει από μια επιτροπή της Unesco το 2021. Η αποτυχία εξεύρεσης συμφωνίας είναι μια πολύ πραγματική πιθανότητα.
Η πρόταση του Osborne χρησιμοποιεί μια σειρά από στρατηγικές για να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των πλευρών, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής εκδοχής μιας ανταλλαγής. Σύμφωνα με άτομα που ενημερώθηκαν για το σχέδιο, θα έβλεπε μια σειρά δανειακών συμφωνιών που θα αφορούσαν τα μάρμαρα. Οι συμφωνίες σταδιακά θα χτίσουν εμπιστοσύνη.
Η Ελλάδα δεν θα απαρνηθεί την αξίωσή της — θα ήταν μεγάλο πρόβλημα για τον Μητσοτάκη να δεχτεί ένα «δάνειο» αυτού που θεωρεί ως ελληνική περιουσία — αλλά το Βρετανικό Μουσείο θα συμφωνούσε να στείλει στην Αθήνα το ένα τρίτο ή περισσότερα από τα μάρμαρα για καθορισμένο χρονικό διάστημα, όπως 10 χρόνια. Υπάρχει προηγούμενο. Ένα από τα μάρμαρα – ο θεός του ποταμού Ιλισός – είχε δανειστεί πριν, στον Βλαντιμίρ Πούτιν, για να εκτεθεί στο μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης το 2014», γράφει η εφημερίδα.
Τι φοβούνται οι Βρετανοί
Σύμφωνα με το βρετανικό δημοσίευμα, η βρετανική πλευρά φοβάται και το ενδεχόμενο η Ελλάδα να μην εφαρμόσει ενδεχόμενη συμφωνία ανταλλαγής ή δανεισμού και να μην επιστρέψει τα γλυπτά που θα της δοθούν. Η εφημερίδα φέρει τον Όσμπορν να έχει προτείνει στην Αθήνα να δάνειζε κάποιους από τους ελληνικούς θησαυρούς στο Λονδίνο. «Οι εντυπωσιακές τοιχογραφίες της Σαντορίνης, που χρονολογούνται από το 1700 π.Χ., έχουν αναφερθεί στην Αθήνα ως μεταξύ των πιθανών υποψηφίων για μια τέτοια ανταλλαγή», γράφει η Financial Times,
«Αν η συμφωνία προχωρήσει ομαλά, η εμπιστοσύνη ανάμεσα στα δύο μέρη θα θα αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου και θα μπορούσε να καθιερωθεί ένας μηχανισμός έτσι ώστε όλο και περισσότερα τμήμα να αποστέλλονται σταδιακά. Ορισμένοι διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου οραματίζονται μια κατάσταση όπου τα μισά Γλυπτά του Παρθενώνα θα μπορούσαν να βρίσκονται στο Λονδίνο και τα άλλα μισά στην Αθήνα.
Συνομιλίες βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη για μια νομική συμφωνία σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα, θα προχωρούσε σε σύναψη σύμβασης με το Βρετανικό Μουσείο, η οποία δεν θα την ανάγκαζε να αποδεχθεί κατ’ αρχήν την ιδιοκτησία του Βρετανικού Μουσείου στα μάρμαρα», γράφει η βρετανική εφημερίδα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της, «Προς το παρόν υπάρχει ένα σταθερό «no deal» από τον Μητσοτάκη. Σε μια δεύτερη συνάντηση που έγινε στο ίδιο στο ξενοδοχείο στα τέλη του 2022, είπε στον Όσμπορν ότι θέλει να επιστρέψει μόνιμα η Ζωφόρος, στην Ελλάδα και όχι δανεική ούτε τμηματικά.
Ωστόσο και οι δύο εξακολουθούν να πιστεύουν ότι μια συμφωνία είναι δυνατή. Ο Μητσοτάκης είπε τον Ιανουάριο ότι ήλπιζε να επαναπατρίσει σύντομα τα μάρμαρα: “Αν ο ελληνικός λαός μας εμπιστευτεί ξανά, πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να πετύχουμε αυτόν τον στόχο μετά τις εκλογές”».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
