Γιώργος Βασιλακόπουλος (ΟΙΚΙΠΑ): Το καμπανάκι κινδύνου έχει ήδη χτυπήσει

Σε μια εποχή κρίσης που βιώνουμε σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας, αρκετοί εθελοντές, μέσω της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας (ΟΙΚΙΠΑ), με διάθεση για προσφορά, πασχίζουν να «μεταλαμπαδεύσουν» στην τοπική κοινωνία της Πάτρας την αγάπη για το περιβάλλον.
Εδώ και τρεις δεκαετίες με στοχευμένες δράσεις η ΟΙΚΙΠΑ εργάζεται για έναν άλλον συλλογικό τρόπο ζωής, προωθώντας κοινωνικές αρχές που έχουν ως κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Τα μέλη της είναι απλοί άνθρωποι με σθένος ακατάβλητο που δικαιώνουν την ύπαρξη τους στην πράξη, λειτουργούν και δείχνουν πώς αντιμετωπίζουν καθημερινά προβλήματα δρώντας παρεμβατικά για ένα περιβάλλον ανθρωπογενές και βιώσιμο. Προσδοκώντας παράλληλα την ενεργοποίηση των πολιτών για την προστασία του οικοσυστήματός μας, διαδίδουν ιδέες, γνώσεις, αμφισβητούν, δημιουργούν και αναδεικνύουν την οικολογική συνείδηση και την ανάπτυξη του οργανωμένου εθελοντισμού. Για όλα αυτά μας μιλά το ιδρυτικό μέλος και ο εκπρόσωπος της ΟΙΚΙΠΑ, Γιώργος Βασιλακόπουλος.
Ποια ήταν η αφορμή για να δείτε με «άλλο μάτι» και να αγαπήσετε τη φύση που ένα μεγάλο μέρος της κατέχει και η οικολογία;
Οι αποδράσεις μου στη φύση ως νέου και «παιδιού της πόλης» ήταν συχνές και ζωογόνες. Από την άλλη τα προβλήματα που ήταν από τότε αισθητά στο περιβάλλον, αποτελούσαν ένα κίνητρο ενασχόλησης μου για περαιτέρω γνώση και διερεύνηση.
Τι είναι για εσάς η οικολογία;
Επιστήμη, γνώση, ευαισθητοποίηση, και κυρίως στάση ζωής. Είναι πολύ σημαντικό να διερευνάμε τις αιτίες των φαινομένων (πολιτική οικολογία) και να ενισχύουμε τα κινήματα που παλεύουν για βιώσιμες κοινωνίες. Το οφείλουμε στα παιδιά μας και στις επόμενες γενιές.
Η ΟΙΚΙΠΑ πώς ξεκίνησε σαν πρωτοβουλία; Με ποιο κριτήριο εξαπλώθηκε και ποιος ο ρόλος της;
Η ΟΙΚΙΠΑ ξεκίνησε με αφορμή το πυρηνικό ατύχημα του Τσέρνομπιλ το 1986, όταν μια ομάδα νέων ανθρώπων, αποφασίσαμε να δραστηριοποιηθούμε στην Πάτρα για το περιβάλλον. Βασικός μας στόχος είναι η ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των συμπολιτών, παίζοντας παράλληλα το ρόλο της «κοινωνικής αντιπολίτευσης» απέναντι στις δομές εξουσίας, με επιβράβευση καλών πρακτικών αλλά και σκληρή κριτική όταν είναι αναγκαίο.
Αν μπορούσαμε να πούμε σε μια πρόταση τι πρεσβεύει η Κίνηση, τι είναι αυτό που θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει περισσότερο;
Η ΟΙΚΙΠΑ εδώ και χρόνια αποτελεί ένα «ανάχωμα» στις όποιες περιβαλλοντικές αυθαιρεσίες. Ο αμεσοδημοκρατικός τρόπος λειτουργίας (χωρίς όργανα και ιεραρχήσεις), η πολιτική και οικονομική μας αυτονομία, οι υπεύθυνες προσεγγίσεις των θεμάτων με πιθανότητα λάθους αλλά όχι ιδιοτέλειας, θεωρούμε ότι συμβάλουν στην καλή εικόνα που έχουμε διαμορφώσει στην τοπική μας κοινωνία.
Η Πάτρα ακολουθεί τους ρυθμούς των μεγαλουπόλεων. Μπαζώματα, οικοπεδοποιήσεις, τσιμέντο παντού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το περιβάλλον. Η πόλη μας μπορεί να γίνει πιο οικολογική ή χρειάζεται μια γενικευμένη αποκέντρωση;
Η Πάτρα είναι μια μεσαία σε μέγεθος πόλη, με καλές πολεοδομικές προδιαγραφές. Ομως, οι διαχρονικές αυθαιρεσίες, η έλλειψη κοινόχρηστων χώρων και ο εξοβελισμός του αστικού πρασίνου έχουν διαμορφώσει μια αρνητική εικόνα. Επί πλέον πεζοδρομήσεις, ενίσχυση του πράσινου, βελτίωση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και βεβαίως αποκέντρωση υπηρεσιών και δραστηριοτήτων είναι απαραίτητες πρακτικές για τη βελτίωσή της.
Πιστεύετε ότι με φιλικότερες προς το περιβάλλον δραστηριότητες θα υπάρξει καλύτερη ποιότητα στον πλανήτη μας και την καθημερινότητά μας;
Είναι προφανές ότι υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι αποτέλεσμα αλόγιστων ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Η αλλαγή των πολιτικών που εφαρμόζονται αλλά και των ατομικών μας πρακτικών, είναι επομένως απαραίτητες συνθήκες για την αναστροφή αυτής της καταστρεπτικής πορείας.
Ποια η σημερινή κοινωνική και περιβαλλοντική κατάσταση αλλά και το μέλλον του πλανήτη αν συνεχίσουμε την ίδια πορεία; Ποια σημεία αγνόησε η ανθρωπότητα για να φτάσει σε αυτήν την κατάσταση ο πλανήτης μας και ποιες οι ευθύνες των εκάστοτε πολιτικών;
Ο πλανήτης μας βρίσκεται σήμερα σε ένα οριακό σημείο με τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα αλλά και οξύτατες κοινωνικές ανισότητες. Η στρέβλωση του αναπτυξιακού μοντέλου ξεκίνησε 200 χρόνια πριν, όταν η βιομηχανική επανάσταση με τις αυξανόμενες εκπομπές άνθρακα πυροδότησε την κλιματική αλλαγή, με τους πολιτικούς παγκοσμίως να άγονται από τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα. Αν δεν αλλάξει άμεσα ο ρους των πραγμάτων, η Γη όπως την ξέρουμε θα ολοκληρώσει τον βιολογικό της κύκλο, πολύ πριν από τα ηλιακά αποθέματα.
Θεωρείτε ότι θα μπορούσε να υπάρχει μια άλλου είδους συλλογικότητα που θα μπορούσε να εισάγει πιο πρακτικές κοινωνικές αλλαγές;
Στην πόλη μας αλλά και γενικότερα λειτουργούν πολλές συλλογικότητες με επιμέρους δραστηριότητες, συγκλίνοντας ωστόσο σε έναν κοινό στόχο, αυτόν των ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ, που αμφισβητούν, δημιουργούν και προτείνουν. Η ΟΙΚΙΠΑ συμμετέχει σε αρκετά συνεργατικά δίκτυα τόσο τοπικά, όσο και πανελλαδικά. Προφανώς υπάρχει χώρος και για νέα σχήματα αφού χρειάζεται «να αφήνουμε όλα τα λουλούδια
να ανθίσουν»!
Συνθήκες καραντίνας για όλους τους πολίτες, αλλά με τον πλανήτη να «αναπνέει», λόγω περιορισμού των δραστηριοτήτων των ανθρώπων. Το περιμένατε αυτό;
Πράγματι «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Η κρίση της πανδημίας και η δραστική μείωση των εκπομπών από τον περιορισμό της κατανάλωσης και των μετακινήσεων, έδωσαν μια «ανάσα» στον πλανήτη την προηγούμενη περίοδο. Το ζήτημα βέβαια πρέπει να επιλυθεί με μόνιμα μέτρα και δεσμεύσεις, στα πλαίσια μιας βιώσιμης πορείας.
Ποια είναι η αίσθησή σας σήμερα για τις εξελίξεις στην επίτευξη της βιωσιμότητας του πλανήτη μας; Πώς μπορεί να επιτευχθεί; Τι θετικά μπορεί να επιφέρει στο σύγχρονο άνθρωπο;
Τα μέτρα που παίρνονται διεθνώς για το Κλίμα και άλλα συναφή ζητήματα, είναι μεν θετικά αλλά υστερούν των αναγκών. Ο αγώνας του οικολογικού κινήματος για συγκράτηση της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασία μέχρι +1,5 βαθμούς κελσίου, ακόμα και αν επιτευχθεί (αισιόδοξο σενάριο) θα επιφέρει αύξηση των πυρκαγιών στη Μεσόγειο κατά 40% κ.ά. Είναι προφανές επίσης ότι ένα βιώσιμο περιβάλλον μειώνει τις κοινωνικές ανισότητες και διαμορφώνει υγιή και ισορροπημένα άτομα.
Είστε αισιόδοξος σχετικά την αφύπνιση αυτής της συνείδησης των ορίων του ανθρώπου;
Είναι γεγονός ότι τα εντεινόμενα περιβαλλοντικά προβλήματα, αφυπνίζουν ολοένα και περισσότερους ανθρώπους σχετικά με τα όρια αυτού του μοντέλου ανάπτυξης. Η δική μου αισιοδοξία πηγάζει από την ολοένα μεγαλύτερη συνειδητοποίηση και συμμετοχή των πολιτών στα οικολογικά κινήματα που αποτελούν την αιχμή του δόρατος σε αυτό τον αγώνα.
Μπορεί σήμερα ο πολίτης να αντιδράσει ή είναι ήδη πολύ αργά;
Το καμπανάκι κινδύνου έχει ήδη χτυπήσει, αλλά τα περιθώρια αναστροφής αυτής της αδιέξοδης πορείας είναι υπαρκτά. Πρέπει όμως οι πολίτες να αλλάξουν πρακτικές και συμπεριφορές και μέσα από συλλογικότητες και κινήματα να πιέσουν τα κέντρα εξουσίας για αλλαγή πλεύσης
Τι θα θέλατε να πείτε στους νέους, σαν τελευταία φράση;
Οι νέοι με τον δυναμισμό και την ενέργεια που τους διακρίνουν, καλούνται σήμερα να πάρουν την υπόθεση της προστασίας του περιβάλλοντος στα χέρια τους. Να απαιτήσουν και να επιβάλλουν εναλλακτικές πολιτικές στα πλαίσια μιας κλιματικής δικαιοσύνης. Να ενστερνισθούν τα λόγια του Καζαντζάκη: «Να αγαπάς την Ευθύνη, να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τη Γης. Αν δεν σωθεί, εγώ θα φταίω».
Συνέντευξη
στην
Ανθή Ροδοπούλου
rodanthi.pelop@gmail.com
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News