Η θέση της γυναίκας
Ο Φίλιππος Σαχινίδης είναι πρ. υπουργός Οικονομικών – μέλος Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής.
Στη μεταπολιτευτική περίοδο έγιναν σημαντικά βήματα προόδου όσον αφορά τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία και την οικονομία.
Το ΠΑΣΟΚ συνέβαλε προς αυτήν την κατεύθυνση με σειρά ιστορικών τομών στο οικογενειακό δίκαιο αλλά και στο Κράτος πρόνοιας, που διασφάλισαν την ισότητα των δύο φύλων, ανοίγοντας τον δρόμο. Οι συνεχείς παρεμβάσεις του διευκόλυναν τη συμμετοχή των γυναικών στην απασχόληση, η οποία σημείωσε ισχυρότατη αύξηση 10% σε μία μόλις δεκαετία (1993 – 2003). Τα επόμενα 20 χρόνια η ενίσχυση ήταν πολύ μικρότερη.
Η συμμετοχή των γυναικών στην εργασία υπολείπεται του αντίστοιχου ποσοστού των αντρών (53% το 2023 έναντι 71%), καθώς και του συνολικού ποσοστού απασχόλησης στη χώρα (62%). Μεγάλο χάσμα υπάρχει μεταξύ γυναικείας απασχόλησης στην Ελλάδα (53% το 2023) και του Ευρωπαϊκού μέσου όρου (66% το 2023).
Τις στρεβλώσεις μεταξύ αντρών – γυναικών αποτυπώνει η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Οικονομικού Φόρουμ 2023, μέσω του δείκτη απόστασης ανάμεσα στα δύο φύλα, μεταξύ 146 χωρών. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 93η θέση, εξαιρετικά χαμηλότερα από τάλλες χώρες της ΕΕ, με εξαίρεση Κύπρο, Τσεχία και Ουγγαρία.
Τα ποσοστά, που αφορούν τις ανώτερες διοικητικές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα, που καταλαμβάνουν γυναίκες, είναι εξαιρετικά χαμηλά στο 17%, ενώ είναι μονοψήφια στις γυναίκες σε υπουργικές θέσεις.
Στο BBC, ο πρωθυπουργός είπε ότι οι γυναίκες είναι πιο διστακτικές να αναλάβουν θέση εξουσίας. Η αλήθεια είναι ότι ο ίδιος δεν είχε ιδεολογικό ή πολιτικό κίνητρο.
Είναι σαφές πως ο ρόλος των γυναικών στην Οικονομία, και μάλιστα στις ανώτερες διοικητικές θέσεις, είναι παραγκωνισμένος. Κι αυτό συμβαίνει διότι, όχι μόνο επικρατούν ακόμα στερεοτυπικές αντιλήψεις αλλά και γιατί η Πολιτεία δεν προσπαθεί να δράσει υποστηρικτικά στη διασφάλιση ισότιμης αντιμετώπισης των γυναικών.
Η γυναίκα επιβάλλεται να είναι εξίσου καλή, ως εργαζόμενη μητέρα και σε όποιον άλλον ρόλο διαλέξει. Γιατί υπάρχουν διπλά πρότυπα, άλλα για τον άντρα κι άλλα για τη γυναίκα. Οι γυναίκες δεν είναι καν ισότιμες μεταξύ τους, όσον αφορά τα δικαιώματά τους ως μητέρες, στον εργασιακό χώρο. Για παράδειγμα, μια που εργάζεται στο Δημόσιο λαμβάνει το σύνολο αποδοχών για 12 μήνες, στο πλαίσιο άδειας μητρότητας, σε αντίθεση με μια στον ιδιωτικό, που λαμβάνει τις εργασιακές της αποδοχές για 9 και για άλλους 3 τον κατώτατο μισθό, ενώ οι συνθήκες είναι ακόμα πιο δυσμενείς, εάν ασκεί ελεύθερο επάγγελμα, καθώς λαμβάνει ως επίδομα μητρότητας τον κατώτατο μισθό για 9 μήνες.
Πολλές φορές, το αν επιθυμεί να γίνει μητέρα καθορίζει το αν θα προσληφθεί ή όχι, ενώ όταν επιστρέφει στη δουλειά, μετά τη μητρότητα, μπορεί ένας άντρας να έχει πάρει τη θέση της. Το χάσμα που δημιουργείται μεταξύ των δύο φύλων επιδρά στην ανάπτυξη, αφαιρώντας κρίσιμους πόρους, αλλά και στην κοινωνική συνοχή. Η πολύ χαμηλή συμμετοχή γυναικών στα Κέντρα λήψης αποφάσεων παίζει ρόλο στη μη αποτελεσματική προώθηση μέτρων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των γυναικών, με προκλήσεις.
Το γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει σημαντικό ποσοστό άτυπης απασχόλησης λειτουργεί ανασταλτικά στην προώθηση πολιτικών ισότητας στην εργασία, ακόμη κι όταν υπάρχει νομική κατοχύρωση αυτών των δικαιωμάτων.
Είναι σαφές πως το κράτος θα πρέπει να ενεργοποιηθεί περαιτέρω, μέσω της εφαρμογής νέων πολιτικών, που θα μπορούν να προσφέρουν πραγματική υποστήριξη στον πολυδιάστατο ρόλο της γυναίκας στη σύγχρονη οικονομία και κοινωνία:
Αμεση εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για μισθολογική διαφάνεια στις επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό άνω των 250 ατόμων.
Αμεση εναρμόνιση με την οδηγία της ΕΕ για ελάχιστη ποσόστωση 40% της συμμετοχής των γυναικών στα ΔΣ εισηγμένων εταιρειών.
Εφαρμογή του μέτρου σε εταιρείες, ΝΠΙΔ και ΝΠΔΔ) που λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση. Εξίσωση της επιδοματικής πολιτικής για τις εργαζόμενες μητέρες σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
Κοινωνικές υπηρεσίες φύλαξης και φροντίδας των παιδιών και λοιπών μελών της οικογένειας (κυρίως ηλικιωμένα μέλη) με πραγματικά ευέλικτο τρόπο, που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες και τα ωράρια των εργαζομένων, θα έχουν καταλυτική επίδραση προς την βελτίωση της θέσης της γυναίκας στην οικονομία και της ποιότητας ζωής.
Προώθηση της ισότιμης γονικής άδειας για άνδρες και γυναίκες, ως μέτρο που στοχεύει στην ισορροπία μεταξύ εργασιακής και οικογενειακής ζωής, για να καταρριφθούν τα στερεότυπα γύρω από τους ρόλους φύλου και να αναπτυχθεί ένα πιο ισορροπημένο εργασιακό περιβάλλον για όλους.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
