Παναγιωτάκης για νομοσχέδιο Παιδείας: Δεν έχει τις διαστάσεις που κάποιοι θέλουν να δώσουν

Δ’ ΜΕΡΟΣ

Συνεχίζεται στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής η συζήτηση του νομοσχεδίου για τα ΑΕΙ.

Ανοίγοντας τον φάκελο «Νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ, η επόμενη μέρα», δίνουμε βήμα και λόγο σε 5 πρώην πρυτάνεις του Πανεπιστημίου Πατρών, οι οποίοι καταθέτουν τις απόψεις τους, αναλυτικά για τα 3 πιο επίμαχα σημεία του νομοσχεδίου.

Α). Καθιέρωση ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα πανεπιστημιακά τμήματα, όχι με απόλυτο αριθμό (π.χ. 10), αλλά ορισμένη από το κάθε Τμήμα. Η βάση εισαγωγής για κάθε τμήμα θα προκύπτει από ένα ποσοστό (80%-120%) του μέσου όρου των μέσων επιδόσεων των υποψηφίων κάθε επιστημονικού πεδίου στα μαθήματα που εξετάστηκαν και θα διαμορφώνεται από την κάθε σχολή και Τμήμα σε σχέση με τα ακαδημαϊκά του κριτήρια.

Β). Χρονικό όριο φοίτησης. Για τα 4ετή προγράμματα σπουδών, το όριο θα είναι ν+2. Για τα προγράμματα σπουδών διάρκειας μεγαλύτερης των 4 ετών, θα είναι ν+3.

Γ) Αστυνόμευση: Συστήνονται Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (ΟΠΠΙ), οι οποίες θα στελεχώνονται από κατώτερους αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας και ειδικούς φρουρούς, με ειδική εκπαίδευση για την αποστολή τους στον χώρο των ΑΕΙ.

Μετά τον Νικόλαο Ζούμπο, τη Βενετσάνα Κυριαζοπούλου και τον Σταύρο Κουμπιά, τη σκυτάλη παίρνει σήμερα ο καθηγητής Ιατρικής Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών Γεώργιος Παναγιωτάκης, που διετέλεσε πρύτανης του Πανεπιστημίου από το 2010 έως το 2014.

Με αφορμή το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας, που αφορά την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θα ήθελα να καταθέσω τις παρακάτω σκέψεις για τα τρία βασικά θέματα που διαπραγματεύεται.

Α. Εισαγωγή στα ΑΕΙ. Το πρόβλημα της χαμηλής βαθμολογίας εισαγωγής σε αρκετά Πανεπιστημιακά Τμήματα είναι υπαρκτό και επομένως πρέπει να αντιμετωπισθεί. Η υιοθέτηση όμως της πρότασης του υπουργείου, φοβάμαι ότι θα έχει πολλές αρνητικές συνέπειες. Πολλά Τμήματα περιφερειακών Πανεπιστημίων θα οδηγηθούν σε κλείσιμο. Δηλαδή, θα υπάρξει μια αναδιάρθρωση του χάρτη των Πανεπιστημίων χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια. Αντ’ αυτού, πιστεύω ότι πρέπει να υιοθετηθούν οι προτάσεις των πανεπιστημίων, που χρόνια τώρα, χωρίς ανταπόκριση, ζητούν μείωση του αριθμού των εισακτέων σε πολλά Τμήματα. Με τον τρόπο αυτό η αναδιάρθρωση θα γίνει με ακαδημαϊκά, κοινωνικά και εθνικά κριτήρια. Ταυτόχρονα, λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού, θα μειωθεί σημαντικά και το πρόβλημα της εισαγωγής με χαμηλές βαθμολογίες. Τέλος και ιδιαίτερα μετά την κατάργηση των ΑΤΕΙ, πρέπει να γίνουν βήματα στην ανάπτυξη δημόσιων Σχολών τεχνικής κατεύθυνσης, μονοετούς ή διετούς διάρκειας.

Β. Ανώτατη διάρκεια φοίτησης. Κανείς δεν ενθουσιάζεται με τους φοιτητές που αδυνατούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Η ύπαρξη των φοιτητών αυτών πρακτικά δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και φυσικά είναι δύσκολο να γνωρίζει κάποιος τους πραγματικούς λόγους της καθυστέρησης αυτής. Σίγουρα, μεταξύ αυτών υπάρχουν εργαζόμενοι (με δηλωμένη ή αδήλωτη εργασία). Η υιοθέτηση του μέτρου αυτού ενδέχεται να οδηγήσει, σε κάποιες περιπτώσεις, σε ασυνήθιστες διευκολύνσεις στις εξετάσεις για «κοινωνικούς λόγους». Αντί των οριζόντιων διαγραφών, πρέπει να υπάρξει, επιτέλους, μια γενναία στήριξη της φοιτητικής μέριμνας με αύξηση των φοιτητικών Εστιών, αύξηση των υποτροφιών με ακαδημαϊκά και κοινωνικά κριτήρια και γενικότερα στήριξη των φοιτητών, ιδιαίτερα αυτών που σπουδάζουν μακριά από τις εστίες τους. Επίσης, να εκπονηθούν μελέτες για να διερευνήσουν τα ακριβή αίτια της καθυστέρησης των σπουδών.

Γ. Πανεπιστημιακή Αστυνομία. Το πρόβλημα περιστατικών παραβατικότητας στα Πανεπιστήμια είναι υπαρκτό, αλλά δεν έχει τις διαστάσεις που κάποιοι θέλουν να του δώσουν, για να δικαιολογήσουν τη δημιουργία Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, κάτι που ήδη έγκριτοι νομικοί έχουν χαρακτηρίσει αντισυνταγματικό μέτρο. Πρέπει να τονισθεί ότι για την παραβατικότητα στα Πανεπιστήμια εκτός από τους εξωπανεπιστημιακούς, σημαντικό μερίδιο ευθύνης έχουν πρώτον, φοιτητικές ομάδες που δρουν χωρίς κανόνες και μέτρο. Δεύτερον, οι φοιτητικές παρατάξεις, που δεν έχουν καταφέρει να απομονώσουν τις, κατά κανόνα, ολιγάριθμες αυτές ομάδες. Τρίτον, οι διοικήσεις των πανεπιστημίων, που σε πολλές περιπτώσεις διακρίθηκαν για την ατολμία τους. Τέλος, υπάρχουν διαχρονικές ευθύνες σε κυβερνήσεις, που καλλιέργησαν σχέσεις συμβιβασμού αλλά και συναλλαγής μέσα στα πανεπιστήμια (χαρακτηριστικό παράδειγμα η αυξημένη βαρύτητα συμμετοχής φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές). Ειδικότερα, στο Πανεπιστήμιο Πατρών έχουν γίνει αξιόλογα βήματα στην κατεύθυνση της φύλαξης του Πανεπιστημίου και της προστασίας των μελών του. Ενδεικτικά, επισημαίνω ότι την περίοδο 2010-14:

(α) Απομακρύνθηκε από τον χώρο του Πανεπιστημίου ομάδα σκηνιτών, που για περίπου είκοσι χρόνια δρούσαν στο χώρο του Πανεπιστημίου και γύρω από αυτόν με παραβατικές πράξεις (κλοπές, ληστείες, τραυματισμοί, πορνεία κ.λπ.).

(β). Εκλεισαν οι είσοδοι του Πανεπιστημίου κατά τις βραδινές ώρες και τα σαββατοκύριακα. Τα παραπάνω έγιναν μετά από δικαστικές αποφάσεις, με τη στήριξη των μελών του Πανεπιστημίου και την συνδρομή αστυνομικών δυνάμεων και μάλιστα σε περίοδο που ίσχυε το λεγόμενο «ακαδημαϊκό άσυλο».

(γ). Απαγορεύτηκαν οι αυτοσχέδιοι αγώνες αυτοκινήτων που γίνονταν τα σαββατοκύριακα, για πολλά χρόνια, μέσα στον χώρο του Πανεπιστημίου. Και εδώ η συνδρομή της αστυνομίας ήταν καθοριστική.

(δ). Στα περισσότερα κτήρια τοποθετήθηκαν εξωτερικές πόρτες βαρέος τύπου, που τις βραδινές ώρες και τα σαββατοκύριακα ανοίγουν με ειδική κάρτα.

(ε). Με χρήματα της Επιτροπής Ερευνών προσελήφθησαν φύλακες (μέσω ΑΣΕΠ), που κυκλοφορούν μέσα στην Πανεπιστημιούπολη προσφέροντας υπηρεσίες φύλαξης υψηλού επιπέδου.

Συμπερασματικά, το Πανεπιστήμιο Πατρών αλλά και όλα τα πανεπιστήμια της χώρας δεν χρειάζονται Πανεπιστημιακή Αστυνομία. Αντιθέτως, χρειάζονται περισσότερο προσωπικό φύλαξης και βέβαια εκσυγχρονισμό των υποδομών τους (ενδεικτικά, περισσότερο φωτισμό όπου απαιτείται). Και βέβαια, η «κουλτούρα ασφάλειας» και ο σεβασμός της δημόσιας περιουσίας είναι ζητούμενα που πρέπει συνεχώς να αναβαθμίζονται.