Πάτρα: Η έπαυλη ξυπνά όταν πέφτει η νύχτα – Η «Π» πέρασε μια βραδιά στη Βίλα Λυμπερόπουλου

Η έπαυλη Λυμπερόπουλου στην Πάτρα είναι ένα τέτοιο μέρος. Ενα οίκημα που συνδέεται με πολλές αληθινές και φανταστικές ιστορίες από την περίοδο της Κατοχής μέχρι τις μέρες μας.

Για την τρίτη μας εξερεύνηση στον χώρο των πνευμάτων δεν χρειάστηκε να βρεθούμε στα όρια της Πάτρας, όπως συνέβη με το Σανατόριο στη Ζάστοβα ή τη Νερομάνα στην Κρήνη. Η βίλα Λυμπερόπουλου βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το -επίσης εγκαταλελειμμένο- 409 πρώην Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο, το οποίο, όπως πάει, θα… στοιχειώσει κι αυτό!

Η έπαυλη χτίστηκε το 1898 και πήρε το όνομά της από τον πατρινό αρχιμανδρίτη και θεολόγο Αθανάσιο Λυμπερόπουλο, ο οποίος ήταν γόνος εύπορης οικογένειας των Πατρών. Μετά τον θάνατό του, το 1937, η περιουσία του, μέρος της οποίας ήταν και η βίλα της ιστορίας μας, κληροδοτήθηκε στο ίδρυμα «Αρτος Ζωής» με έδρα την Αθήνα.

Κατά την περίοδο της Κατοχής, πάνω από 200 άτομα, κυρίως νεαρής ηλικίας, φυλακίστηκαν εκεί, ενώ πολλά από αυτά εκτελέστηκαν από τους Ναζήδες που είχαν επιτάξει όλη την εγκατάσταση. Ο θρύλος λέει ότι ελάχιστοι από τους φυλακισμένους κατάφεραν να ελευθερωθούν ή να δραπετεύσουν από τη φυλακή της Γκεστάπο. Μάλιστα, εκείνη την περίοδο βρέθηκε κρατούμενος εκεί και ο μετέπειτα δημοφιλής ηθοποιός Νίκος Ξανθόπουλος, η οικογένεια του οποίου έμενε στα Αραχωβίτικα. Προφανώς, ο ίδιος γλύτωσε από τα χειρότερα λόγω της νεαρής του ηλικίας κι έτσι δεν θεωρήθηκε από τους κατακτητές ως δολιοφθορέας ή κατάσκοπος.

Σε κάθε περίπτωση, τη σκοτεινή περίοδο της Κατοχής η βίλα αιματοβάφτηκε και για χρόνια μετά την αποχώρηση των κατακτητών, οι κάτοικοι της περιοχής απέφευγαν να την πλησιάσουν ή να περάσουν από εκείνο το σημείο τα βράδια. Με το πέρασμα του χρόνου, η έπαυλη Λυμπερόπουλου έλαβε το όνομα «Βίλα 13», από το γρουσούζικο για τους περισσότερους νούμερο, το οποίο συνδέεται είτε για εμάς τους Ελληνες με την Τρίτη και 13 είτε για τους ξένους με την Παρασκευή και 13.

Οι ιστορίες που μας μετέφεραν οι παλιότεροι, για φρικιαστικά βασανιστήρια, για θαλάμους κολαστήρια και για δωμάτια νεκροταφεία, είναι πραγματικά σοκαριστικές, σε σημείο, μάλιστα, που επηρεαστήκαμε τόσο πολύ κατά τη βραδινή μας επίσκεψη στους πρόποδες του Γηροκομειού, ώστε να πιστέψουμε, προς στιγμήν, ότι ακούγαμε κραυγές και ουρλιαχτά πόνου από το εσωτερικό της έπαυλης. Μάταια, βέβαια, περιμέναμε να δούμε σκιές ή οπτασίες να περπατούν στα δώματα της βίλας ή στο διπλανό κτήμα του Μουρτζούχου στο οποίο η Ιστορία λέει ότι στις 4 Δεκεμβρίου 1943, ανήμερα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας, είχαν εκτελεστεί 63 νέοι από τους Γερμανούς. Ο κόσμος του μεταφυσικού εκείνη τη βραδιά θα υπήρχε μόνο στο μυαλό μας. Ημασταν τυχεροί. Ή μήπως άτυχοι;

Το σίγουρο είναι ότι ετοιμόρροπη, πλέον, βίλα αποτελεί έναν μεγάλο αστικό μύθο για την Πάτρα. Κι αν δεν ήταν το παρακείμενο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας να φρουρεί τις πύλες του υλικού με τον άυλο κόσμο, αλλά και μερικά μέτρα πιο ψηλά στον δρόμο, το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, δύσκολα θα ξεπάγωνε το αίμα που έρρεε στις φλέβες μας. Οσο πιο κοντά πλησιάζεις στο απόκοσμο, τόσο μεγαλύτερο το ρίσκο να βασανιστεί η ψυχή σου, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που βασανίζονταν κάποτε οι αθώες ψυχές από την Κομαντατούρα…