Πάτρα: «Κουδούνι» νοσταλγίας στο Πανεπιστήμιο!

Ο… Μίμης, η… Άννα και η… Λόλα μας περιμένουν στο Πανεπιστήμιο Πατρών μέσα από την έκθεση παλιών Αλφαβηταριών!

Πάτρα

Το …σχολικό κουδούνι των αναμνήσεων «κτυπάει» ακατάπαυστα, από την περασμένη Δευτέρα στη Βιβλιοθήκη και το Κέντρο Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Πατρών, οπότε ξεκίνησε η έκθεση αλφαβηταρίων από τις συλλογές του Μουσείου Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης, με την επιμέλεια της διευθύντριας του Μουσείου Δρ. Ευαγγελίας Κανταρτζή και της Δρ. Μαρίας Αργυροπούλου του Τμήματος Διοίκησης Τουρισμού του Πανεπιστημίου Πατρών.

Ρομαντισμό, νοσταλγία και αθωότητα κρύβει το ξεφύλλισμα των παλιών αλφαβηταρίων: «Να, Λόλα, να ένα μήλο», στο περίφημο εκείνο αλφαβητάρι, με τον Μίμη, την Αννα και τη Λόλα! Το αλφαβητάρι των Γιαννέλη και Σακκά με την ακόμα πιο υπέροχη εικονογράφηση του Κώστα Γραμματόπουλου.

Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει τους σταθμούς στην εξέλιξη της εκπαίδευσης, μέσα από την ιστορία των Αλφαβηταρίων. Από τα Αλφαβητάρια με τα «ία και τα ωά» στο Αλφαβητάρι, καρπό της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης του 1917, το «Αλφαβητάρι με τον Ηλιο» (Δ. Ανδρεάδης, Α. Δελμούζος, Π. Νιρβάνας, Ζ. Παπαντωνίου, Μ. Τριανταφυλλίδης και εικονογράφηση Κ. Μαλέα).

Η Δρ. Μαρία Αργυροπούλου (αριστερά), ο Γιάνης Τσάκωνας, Διευθ. Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Πατρών και η Δρ. Ευαγγελία Κανταρτζή, στο σχολικό θρανίο που διέθεσε στην έκθεση, το 8ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών. Ενώ ο Τριαντάφυλλος Tριανταφυλλόπουλος, παρεχώρησε αλφαβητάρια και σχολικά εγχειρίδια.

Μαζί με τα «Τα Ψηλά Βουνά» (Ζ. Παπαντωνίου με εικόνες Ρούμπου και σκίτσα Παπαντωνίου). Γραμμένα στη δημοτική με τη συνεργασία παιδαγωγών, λογοτεχνών, ζωγράφων, τα δύο αυτά αναγνωστικά, σταθμοί στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, ακόμα μιλάνε στις ψυχές των παιδιών.

Οπως σημειώνουν στην «Π» οι διοργανωτές: «Η δικτατορία του Μεταξά θα αλλάξει τα βιβλία και θα ιδρύσει το 1937 τον Οργανισμό Εκδοσης Σχολικών Βιβλίων (μετέπειτα Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων). Το βιβλίο επίσημα αναγνωρίζεται ως ένα ισχυρό μέσο ιδεολογικού ελέγχου και στα νέα βιβλία θα αλλάξουν τα εξώφυλλα, θα γεμίσουν με τους μικρούς φαλαγγίτες ενώ οι λόγοι του δικτάτορα θα κατακλύσουν το εσωτερικό των αναγνωστικών.

Και μετά νέα αναγνωστικά, τα αναγνωστικά του Γραμματόπουλου όπως έμειναν στην ιστορία από τον εικονογράφο τους, πρώτα τα «Καλά Παιδιά» του Γεραντώνη και αργότερα το Αλφαβητάριο των Γιαννέλη-Σακκά, με τα οποία μεγάλωσαν γενιές παιδιών. Από τα μακροβιότερα αναγνωστικά στην ιστορία της εκπαίδευσής μας».

ΤΑ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΑ

Οπως εξηγεί στην «Π» η Δρ. Ευαγγελία Κανταρτζή: «Στην αρχαία εποχή αλφαβητάρια με τη γνωστή έννοια δεν υπάρχουν. Η ονομασία αλφαβητάριο χρησιμοποιήθηκε κατά την τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας μέχρι το 1982, οπότε χρησιμοποιήθηκε αντί των λέξεων αλφαβητάριο και αναγνωστικό ο τίτλος ΄΄Η Γλώσσα μου΄΄. Από τον 16ο αιώνα εμφανίζονται αλφαβητάρια στην ελληνική γλώσσα. Κυρίως εκδίδονται στις ελληνικές παροικίες (Βιέννη, Βενετία, Βούδα, Πέστη, Βουκουρέστι). Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας βέβαια τα αλφαβητάρια χρησιμοποιούνται σαν προπαρασκευαστικό στάδια για την εκμάθηση της ανάγνωσης και χρησιμοποιούνται πριν από την Οκτώηχο και το Ψαλτήρι και τα άλλα ιερά βιβλία. Παράλληλα υπήρχαν κείμενα θρησκευτικού κυρίως περιεχομένου με τον τίτλο «Χριστιανική διδασκαλία και ηθικά παραγγέλματα».

Τα τελευταία χρόνια πριν από την απελευθέρωση, χρόνια προπαρασκευαστικά, κάνουν την εμφάνισή τους σημαντικός αριθμός αλφαβηταρίων, που βέβαια είναι τυπωμένα στις ελληνικές παροικίες και στην Κωνσταντινούπολη».

ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Η έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 7 Δεκεμβρίου, συνδιοργανώνεται από το Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού, τη Βιβλιοθήκη και το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης.

Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή: 08:30- 19:00.