Πιέζεται το σύστημα από τις συνταξιοδοτήσεις – Αναμένονται 1 εκατ. αιτήσεις την επόμενη τετραετία

Η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του συστήματος εντείνεται, με τις προτάσεις για αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης μετά το 2027 να είναι στο επίκεντρο των συζητήσεων.

συνταξιοδοτήσεις

Μαζική είναι η έξοδος από την εργασία για σχεδόν ένα εκατομμύριο ασφαλισμένους τα τελευταία τέσσερα χρόνια, κάτι που προκαλεί ισχυρές πιέσεις στο ασφαλιστικό σύστημα και απειλεί τη βιωσιμότητά του. Η αυξημένη τάση συνταξιοδότησης, σε συνδυασμό με τις ανισορροπίες που προκαλούνται από το δημογραφικό πρόβλημα, επιταχύνει την ανάγκη για αναθεώρηση των πολιτικών του ασφαλιστικού συστήματος. Η γήρανση του πληθυσμού και η συνεχιζόμενη αύξηση του προσδόκιμου ζωής εντείνουν τις πιέσεις στο σύστημα, προκαλώντας σοβαρές ανισορροπίες που απαιτούν άμεση προσοχή και δράση.

Η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του συστήματος εντείνεται, με τις προτάσεις για αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης μετά το 2027 να είναι στο επίκεντρο των συζητήσεων. Η προοπτική αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης οδηγεί πολλούς ασφαλισμένους να επιλέξουν την αποχώρηση νωρίτερα, προκειμένου να εξασφαλίσουν τις συντάξεις τους πριν επιβληθούν οι όποιες νέες αλλαγές. Αυτό το κύμα εξόδου θέτει επιτακτικά το ζήτημα των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες αναμένεται να καθορίσουν το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος και την οικονομική ευρωστία του κράτους τα επόμενα χρόνια.

Σχεδόν 201.000 αιτήσεις για σύνταξη το 2024
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης το 2024 έφτασαν τις 201.000, ένα πολύ υψηλό νούμερο που υποδεικνύει τη σταθερή τάση αύξησης των αιτήσεων τα τελευταία χρόνια. Ενώ δεν ξεπέρασαν το ρεκόρ του 2021 (212.151 αιτήσεις), τα νούμερα παραμένουν εντυπωσιακά. Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης το 2020 ήταν 175.705, το 2021 σημείωσαν άνοδο φτάνοντας τις 212.151, το 2022 παρέμειναν υψηλές με 211.133 αιτήσεις, ενώ το 2023 υποβλήθηκαν 190.368 αιτήσεις. Η συνεχιζόμενη τάση αυξήσεων δείχνει τη συνεχιζόμενη πίεση που ασκείται στο ασφαλιστικό σύστημα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά την αυξημένη τάση συνταξιοδότησης, ο αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων για συντάξεις μειώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τα δεδομένα του e-ΕΦΚΑ, το τρίτο τρίμηνο του 2024 οι εκκρεμείς αιτήσεις για κύρια σύνταξη ανήλθαν σε 43.874, με αύξηση 1.674 αιτήσεων σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Παρόλα αυτά, σε ετήσια βάση, ο αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων μειώθηκε κατά 11.600 αιτήσεις σε σύγκριση με το 2023, κάτι που δείχνει μια θετική τάση στην αποκατάσταση της κανονικότητας του συστήματος.

Οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις, δηλαδή εκείνες που εκκρεμούν για πάνω από 90 ημέρες, παρουσίασαν αύξηση, φτάνοντας τις 25.604 αιτήσεις στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2024. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός είναι μικρότερος κατά 11.066 αιτήσεις σε σχέση με το 2023, δείχνοντας τη συνέχιση της προόδου στην εξόφληση των εκκρεμών συντάξεων.

Η δυνατότητα αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μετά το 2027 εντείνει την τάση εξόδου από την αγορά εργασίας
Η δυνατότητα αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μετά το 2027, λόγω του δημογραφικού προβλήματος, εντείνει την τάση εξόδου από την αγορά εργασίας. Η υφιστάμενη νομοθεσία προβλέπει την επανεξέταση των ορίων συνταξιοδότησης μετά το 2027 σε συνδυασμό με το προσδόκιμο ζωής. Η αύξηση του γενικού ορίου συνταξιοδότησης από το 62ο έτος της ηλικίας στα 67,5 έτη με 40 χρόνια ασφάλισης φαίνεται να είναι μια από τις πιο πιθανές αλλαγές, ενώ το γενικό όριο των 67 ετών θα μπορούσε να αυξηθεί στα 68,5 το 2030 και στα 72,5 έτη το 2070.

Η αναλογιστική μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής και οι εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζουν τις σοβαρές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού και την ανάγκη για αυξήσεις στα όρια συνταξιοδότησης. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, σε συνδυασμό με τις περιορισμένες γεννήσεις, προκαλεί πίεση στο ασφαλιστικό σύστημα και καθιστά απαραίτητες τις μεταρρυθμίσεις για την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς του στο μέλλον.

Η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και η παράταση του εργασιακού βίου φαίνεται να είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών και η επιβίωση του ασφαλιστικού συστήματος. Ωστόσο, αυτές οι αλλαγές θα πρέπει να συνοδευτούν από μέτρα που θα ενισχύσουν τη στήριξη των νέων ασφαλισμένων και θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του συστήματος για τις επόμενες γενιές.