Πλειστηριασμοί – Αποκλειστική συνέντευξη της Λούκας Κατσέλη στην «Π»: Προτείνει την επαναφορά του Νόμου για τους ευάλωτους δανειολήπτες

Μαρία Παπαγιαννακοπούλου

Ενημερωτική εκδήλωση με θέμα την προστασία της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών διοργανώνει σήμερα στις 6.30 το απόγευμα στα γραφεία του, ο Δικηγορικός Σύλλογος Πατρών (Φιλοποίμενος 24), με κεντρική ομιλήτρια την ομότιμη καθηγήτρια ΕΚΠΑ και πρώην υπουργό Οικονομικών Λούκα Κατσέλη, που διαμόρφωσε και τον περιβόητο νόμο προστασίας δανειοληπτών πρώτης κατοικίας, ο οποίος πήρε το όνομά της.

Με αφορμή την παρουσία της σήμερα Παρασκευή 17/02/2023 στην Πάτρα, η κυρία Κατσέλη παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στην «Πελοπόννησο» στην οποία περιγράφει ένα δυσμενές τοπίο για τους οφειλέτες με «κόκκινα» δάνεια, επικρίνοντας την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου.

Παράλληλα, η κ. Κατσέλη σχολιάζει τη νομοθετική ρύθμιση που φέρει το όνομά της και αποτέλεσε για δέκα χρόνια καταφύγιο για χιλιάδες δανειολήπτες, προτείνοντας την επαναφορά του «Νόμου Κατσέλη», έστω με κάποιες τροποποιήσεις, για να προφυλαχθούν οι ευάλωτοι δανειολήπτες.

Το θέµα των κόκκινων δανείων και των πλειστηριασµών, βρίσκεται ξανά στην επικαιρότητα και στο πεδίο οξείας πολιτικής αντιπαράθεσης. Ποιο είναι το σχόλιό σας, για την τελευταία απόφαση του Αρείου Πάγου, servicers να διενεργούν πλειστηριασµούς;

Η πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, με την οποία ανατρέπεται προηγούμενη απόφαση (822/2022) του Τμήματος, επιτρέπει σε Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων (servicers) να διενεργούν πλειστηριασμούς, παρότι έκαναν χρήση των διατάξεων του Ν. 3156/2003 οι οποίες το απαγόρευαν, αντί των διατάξεων του Ν. 4354/15 που επέτρεπαν μεν τους πλειστηριασμούς, κάτω όμως από συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Η πρωτοφανής σπουδή (8 ημέρες), με την οποία η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου εξέδωσε την απόφασή της, αλλά και η προαναγγελία της επικείμενης απόφασης από τον υπουργό Οικονομικών και τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, κλονίζει ακόμα περισσότερο την ήδη κλονισμένη εμπιστοσύνη του πολίτη στην ανεξαρτησία και στον τρόπο λειτουργίας της δικαιοσύνης.

Η απόφαση της Ολοµέλειας του ΑΠ θα έχει αρνητικές θεσµικές, οικονοµικές και κοινωνικές επιπτώσεις;

Θα εκτελεστούν χιλιάδες πλειστηριασμοί τα επόμενα 2 έτη (σύμφωνα με εκτιμήσεις υπολογίζονται σε 120.000-140.000) σε μια ιδιαίτερα δύσκολη και αβέβαιη χρονική περίοδο, όπου τα περισσότερα νοικοκυριά πλήττονται από την ακρίβεια, τις αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια, τα υψηλότερα επιτόκια κ.λπ.

Το ελληνικό Δημόσιο θα χάσει έσοδα της τάξης των 59 δισ. ευρώ περίπου από φόρους και τέλη που θα έπρεπε να πληρωθούν, καθώς οι εταιρείες απαλλάσσονται εξ αυτών, λόγω της εφαρμογής του Ν. 31656/2003 ο οποίος προβλέπει 14 φοροαπαλλαγές… Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους οι εταιρείες προτίμησαν να κάνουν χρήση των διατάξεων του νόμου αυτού έναντι του Ν. 4354/2015.

Μετά απ’ αυτήν τη δικαστική απόφαση του ΑΠ, τι πιστεύετε ότι θα δούµε;

Ο οφειλέτης κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του, ακόμα και την πρώτη του κατοικία, χωρίς να έχει κληθεί να ρυθμίσει τις οφειλές του ή να διαπραγματευθεί με την εταιρεία για πιθανή επαναγορά του σπιτιού του, καθώς η κλήτευση δεν είναι υποχρεωτική σύμφωνα με τον Ν.3156/2003.Η αγορά απαιτήσεων και η εκτέλεσή τους από τις εταιρείες, γίνονται υπό καθεστώς αδιαφάνειας, καθώς δεν υποχρεούνται να δημοσιοποιούν κανένα στοιχείο, όσον αφορά στους όρους αγοράς και πώλησης των απαιτήσεων. Πραγματοποιείται με αυτόν τον τρόπο μια μεγάλη αναδιανομή πλούτου από ευάλωτα νοικοκυριά και Ελληνες φορολογούμενους σε νομικά πρόσωπα, η πλειοψηφία των οποίων έχει έδρα στο εξωτερικό και μετοχικό κεφάλαιο που σπάνια ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ.

Ο νόµος που φτιάξατε για την -υπό προϋποθέσεις διαγραφή των κόκκινων δανείων- έχει µείνει ως σηµείο αναφοράς µέχρι σήµερα, έστω κι αν κάποιοι λένε ότι προσέφερε καταφύγιο και σε στρατηγικούς κακοπληρωτές. Σήµερα, θα αλλάζατε κάτι στον νόµο;

Ο Ν.3869/2010 -ευρύτερα γνωστός ως Νόμος Κατσέλη– που ίσχυσε για 10 χρόνια, είχε ως διατυπωμένο στόχο την παροχή μιας δεύτερης ευκαιρίας επαγγελματικής δραστηριότητας και κοινωνικής επανένταξης στον πτωχευμένο οφειλέτη με διαφύλαξη ενός ελάχιστου αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης και δυνατότητας προστασίας της κύριας κατοικίας του. Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας που ισχύει από το 2020 (Ν. 4738/2020) αποσκοπεί αντίθετα «στη συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών του οφειλέτη, με τη ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας του» (Αρθρο 75).

Πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά στην πτώχευση και τα κοινωνικά δικαιώματα. Ο Ν. 3869/2010 είναι ανθρωποκεντρικός, ο Ν.4738/2020 τραπεζοκεντρικός… Επομένως θα πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε και ποιόν νόμο να επαναφέρουμε ή τροποποιήσουμε.

Η απόφαση αυτή είναι βαθύτατα ιδεολογική και πολιτική, όπως άλλωστε και οι περισσότερες αποφάσεις οικονομικής πολιτικής. Με βάση την απόφαση αυτή και με βάση την εμπειρία από την εφαρμογή του κάθε νόμου, μπορούμε να συζητήσουμε επι μέρους τροποποιήσεις, που να καθιστούν τον νόμο πιο αποτελεσματικό.

Δύο είναι κατά τη γνώμη μου οι θεμελιώδεις διατάξεις που πρέπει να διατηρηθούν από τον Ν.3869/2010: Η δυνατότητα του οφειλέτη να προσφεύγει σ’ έναν ανεξάρτητο δικαστή και η δυνατότητα ρύθμισης χρεών και προστασίας της κύριας κατοικίας του με απόφαση δικαστηρίου και όχι μιας ανώνυμης εξωδικαστικής διαδικασίας.

ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ «ΝΟΜΟΥ ΚΑΤΣΕΛΗ»

Μέχρι σήµερα, κανένα σχήµα ρύθµισης «κόκκινων» δανείων δεν έχει πετύχει. Γιατί συµβαίνει αυτό; Τελικά, υπάρχει χρυσή τοµή, ώστε να προστατευθούν οι ευάλωτοι, να µην διακινδυνεύσει το τραπεζικό σύστηµα και να µην επιβαρυνθεί εκ νέου ο φορολογούµενος;

O N.3869/2010 που αφορούσε την ρύθμιση δανείων φυσικών προσώπων που διατελούσαν υπό καθεστώς πτώχευσης ήταν, κατά τη γνώμη των περισσοτέρων αναλυτών, ένας πολύ πετυχημένος νόμος αν και με περιορισμένο πεδίο εφαρμογής. Καθώς η συνεχιζόμενη αύξηση του ιδιωτικού χρέους αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας, απαιτείται η υλοποίηση μιας συνολικής και συνεκτικής πολιτικής ρύθμισης μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα περιλαμβάνει όχι μόνο ένα νέο πτωχευτικό κώδικα, στη βάση των αρχών του Ν.3869/2010, αλλά και ένα δεσμευτικό Κώδικα Δεοντολογίας για τις Τράπεζες και τις Εταιρείες Διαχείρισης από την Τράπεζα της Ελλάδος, που θα θέτει κανόνες διαχείρισης και ρύθμισης, διαδικασίες, χρονοδιαγράμματα και κυρώσεις μη συμμόρφωσης.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News