Πάτρα – Στάθης Χρυσικόπουλος: Ένας δημιουργικός άνθρωπος

Παναγιώτης Ρηγόπουλος

Ενας «ποιητής» της αρχιτεκτονικής, ένας διορατικός πιονέρος του Πατρινού Καρναβαλιού, ένας ζωγράφος της αισθητικής, «έφυγε» χθες από κοντά μας σε ηλικία 78 ετών. Ο Στάθης Χρυσικόπουλος πέθανε, αφήνοντας πλούσιο καλλιτεχνικό έργο, εντός και εκτός συνόρων, αλλά και καινοτόμες παρεμβάσεις στην Πάτρα που αγάπησε. Εργα του κοσμούν το Μουσείο Οπτικής Ποίησης στη Σενιγκάλια της Ιταλίας, όπως επίσης το Μουσείο Σάκνερ, στο Μαϊάμι ), το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, τη διαδραστική γκαλερί Bongiani Ophen Art Museum (Salerno), το Μουσείο Benetton (Triviso) και πολλές ιδιωτικές συλλογές.

Όλη η Πάτρα αποχαιρετά τον Στάθη Χρυσικόπουλο
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1945.
Αρχικά μαθήτευσε κοντά στο ζωγράφο Σ. Σώκαρη. Στη συνέχεια μετέβη στη Φλωρεντία, όπου σπούδασε αρχιτεκτονική και ιστορία της τέχνης. Στην Ιταλία, όπου έζησε και εργάστηκε από το 1966 έως το 1975, ήρθε σε επαφή με το κίνημα της Οπτικής Ποίησης κι έκτοτε συνεργάστηκε με διάφορες ομάδες του κινήματος.

Η πρώτη επαφή του Στάθη Χρυσικόπουλου με την οπτική ποίηση έγινε αρχές ’70, στη Φλωρεντία, όπου σπούδαζε αρχιτεκτονική. Οπως είχε εκμυστηρευθεί ο ίδιος στην «Π» και στη δημοσιογράφο Κρίστυ Κουνινιώτη «Ηταν κάτι εντελώς καινούργιο για μένα και ερεθιστικό… Είχα την τύχη να έχω καθηγητές στο πανεπιστήμιο τον Πινιότι, με τον οποίο είμαστε πολύ φίλοι τώρα, τον Μιτσίνι και τον Eκο. Ο Πινιότι και ο Μιτσίνι είχαν το CentroΤechne στη Φλωρεντία, απ’ όπου ξεκίνησε η οπτική ποίηση, για να γίνει, στη συνέχεια, διεθνές κίνημα. Ησαν οι δημιουργοί της. Κι, επιπλέον, καθηγητές μου. Μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις… Αυτοί μου άνοιξαν τον δρόμο».

Η πρώτη του έκθεση έγινε στην Ιταλία το 1971. Δεν είχε μπει ακόμα στη διαδικασία της οπτικής ποίησης. Η γνωριμία του με τον Κοράντο Κόστα και τον Αντριάνο Σπάτολα, θεωρητικό της poesia totale (ολική ποίηση), καλλιέργησαν το έδαφος.

Καθοριστική ήταν, επίσης, η συμβολή του στη γνωριμία της Πάτρας με την οπτική ποίηση, αφού, όπως σημείωνε στην «Π»: «Η Πάτρα είναι η πρώτη πόλη, μετά την Αθήνα, φυσικά, που δέχτηκε την οπτική ποίηση. Εδώ, έχουν γίνει οι περισσότερες εκθέσεις οπτικής ποίησης. Με το Φεστιβάλ, την Πολιτιστική…».

Ο Στάθης Χρυσικόπουλος ξεκίνησε από την Ιταλία να κάνει εκθέσεις ως μέλος αυτού του κινήματος και σιγά-σιγά οι προσκλήσεις πλήθυναν: Ολλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γερμανία, Αμερική, Μεξικό… Μάλιστα στο Μεξικό, η αφίσα της Μπιενάλε ήταν ένα έργο του. Στην Αθήνα, ως ομάδα παρουσιάστηκε στον Τεχνοχώρο (2011) και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το καλοκαίρι του 2012.

Το 2006 στην έκθεση Μητέρα Φύση-Νεκρή Φύση (Αγγλικανική Εκκλησία, Πάτρα) παρουσίασε μία οπτικοακουστική εγκατάσταση σε συνεργασία με τον μουσικοτεχνολόγο Φίλωνα Λάμπρου, με πολλαπλούς συμβολισμούς και κύριο θέμα τη φύση και τη σχέση του ανθρώπου με αυτήν, καλώντας τον επισκέπτη να επικοινωνήσει και πάλι με τη φύση, από την οποία έχει ουσιαστικά απομακρυνθεί. To 2016 στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάτρας διοργανώθηκε αναδρομική του έκθεση με θέμα Οπτική Ποίηση.

Ηταν αυτός, που επί δημαρχίας Ανδρέα Καράβολα και υπευθύνου πολιτισμού, του Ορέστη Σκαλτσά, πρότεινε την ίδρυση της Δημοτικής Πινακοθήκης και διαμόρφωσε αρχιτεκτονικά τον χώρο.

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΥΣΗ

Η τελευταία του βράβευση ήταν πριν μερικές εβδομάδες, στην εκδήλωση «Πρόσωπα 2022», που διοργάνωσε η εφημερίδα «Πελοπόννησος» στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών.

Το συγκεκριμένο βραβείο «Τιμής Ενεκεν» απένειμε ο πρόεδρος δημοτικού συμβουλίου Παναγιώτης Μελάς, στον γιο του Στάθη Χρυσικόπουλου, Μάρκελλο. Τιμήθηκε έτσι, εν ζωή, ο ζωγράφος, ο αρχιτέκτονας, ο δάσκαλος, που με την καταλυτική του ανάμιξη στο Πατρινό Καρναβάλι, ως συνυπεύθυνος αρχικά και ως καλλιτεχνικός διευθυντής στη συνέχεια, συνέβαλε αποφασιστικά στην ποιοτική του αναβάθμιση. Παράλληλα, ως ζωγράφος, ανοιχτός σε επιρροές, επινοητικός και καινοτόμος, γνώρισε διεθνείς διακρίσεις και άφησε έντονη τη σφραγίδα του στον τομέα της οπτικής ποίησης, ισορροπώντας αρμονικά και δημιουργικά ανάμεσα στη ζωγραφική και τη γραφιστική.
Ανάμεσα στα άλλα, ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Αχαϊκών Σπουδών.

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ

Τεράστια και καταλυτική ήταν η εμπλοκή του στο Πατρινό Καρναβάλι, ως υπεύθυνος των διοργανώσεων. Ο Ανδρέας Καράβολας, μετά την εκλογή του ως δήμαρχος Πατρέων, αξιοποίησε τον Στάθη Χρυσικόπουλο, που μαζί με τη Βικτωρία Αγγελοπούλου, τον Βαγγέλη Πολίτη – Στεργίου και άλλους, ανέλαβαν από το 1987 την ευθύνη διοργάνωσης και χάραξης νέας στρατηγικής στο Πατρινό Καρναβάλι.

Νωρίτερα, από το 1986, είχε δημιουργήσει αίσθηση μέσα από το πλήρωμα «Αθάνατοι», που αναζητούσε μια νεωτεριστική προσέγγιση του ύφους και της αισθητικής του θεσμού και των παρελάσεων.

Καλλιτεχνικός διευθυντής του Πατρινού Καρναβαλιού ανέλαβε κατά τη δημαρχιακή θητεία του Ευάγγελου Φλωράτου με πρόεδρο της ΔΕΠΑΠ τη Βικτωρία Αγγελοπούλου (1999-2002) και κατά τη δημαρχιακή θητεία του Ανδρέα Φούρα, με αντιδήμαρχο Πολιτισμού, τον Αλέξη Σκαρμέα (2007-2010). Ιδρύοντας ο τελευταίος τον Καρναβαλικό Οργανισμό το 2010, όρισε τον Στάθη Χρυσικόπουλο πρώτο πρόεδρο του νεοσύστατου Οργανισμού.
Επίσης, ο εκλιπών υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Καρναβαλικού Κομιτάτου, του οποίου υπήρξε και πρόεδρος. Δυστυχώς, είναι ο τρίτος πρόεδρος του Κομιτάτου, που «φεύγει», μετά τη Λουκία Σιμονοβίκη και τον Στέφανο Πετσάλη.

Τελευταία του δημόσια εμφάνιση ήταν τον Σεπτέμβριο του 2022, όταν, φανερά καταβεβλημένος, είχε παραστεί στην εκδήλωση των δημοτικών διαμερισμάτων Ακταίου και Ρίου στο πέτρινο κτίριο της παλαιάς Γεωργικής Σχολής, για τη Μικρασιατική Καταστροφή.

«ΗΤΑΝ ΕΝΩΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩΣΤΡΕΦΗΣ»

Ο Αλέξης Σκαρμέας, ο οποίος συνεργάστηκε στενά με τον Στάθη Χρυσικόπουλο, δήλωσε στην «Π»:
«Ο Στάθης υπήρξε εξαιρετικός δημιουργός και εικαστικός, ενωτικός και συναινετικός άνθρωπος. Είχε πάντα την καρδιά του στην Πάτρα και τη ματιά του στην Ευρώπη. Εβλεπε πέρα από στεγανά και περιορισμούς, δούλευε πάντα για την εξωστρέφεια της πόλης, πάντα με μοναδική αισθητική. Η αισθητική του αυτή είναι που άλλαξε σε πολλά και τον θεσμό του Καρναβαλιού. Ηταν αυτός με την αείμνηστη Ντούλη Δημητροπούλου, που πρωτοστάτησαν καλλιτεχνικά, όταν στήσαμε τις εκθέσεις στο Γκάζι της Αθήνας, όταν κάναμε τόσες εκδηλώσεις εξωστρέφειας, όπως εκθέσεις στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα, όταν φιλοξενήσαμε τόσες ξένες αντιπροσωπείες στην πόλη, όταν έγινε στην Πάτρα η ευρωπαϊκή συνάντηση των ευρωπαϊκών πόλεων, το 2009, ενώ ήταν αυτός που αποφάσισε τον εντυπωσιακό φωτισμό της κλίμακας Αγίου Νικολάου.

Ηταν αυτός επίσης, μαζί με την Ντούλη, που ως μέλη του Κομιτάτου άνοιξαν τον ΄΄Εσπερο΄΄, στήνοντας την πρώτη καρναβαλική έκθεση γελοιογραφίας και φέρνοντας στην Πάτρα τους σημαντικότερους γελοιογράφους όλης της Ελλάδας.

Ηταν άνθρωπος που έκανε τομές και μέσω της αισθητικής του «φώτισε» μια άλλη οπτική του Καρναβαλιού και την πόλης, την οπτική της δημιουργίας και της καλαισθησίας».

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News