Το μόνο της ελαφρυντικό

Του Θεόδωρου Καμπέρου, Διευθυντής ΠΕΔ Δ. Ελλάδας.

Η λειτουργία της σύγχρονης τηλεόρασης, ανέτρεψε μια πραγματικότητα που ίσχυε για πολλά χρόνια. Την κοινή αποδοχή ότι στην οθόνη και μετά στο γυαλί μπορούσε να φθάσει κάποιος, αν αυτή ήταν η δουλειά του και αν ήταν αρκετά καλός σε αυτήν, ώστε να αναδειχθεί στον χώρο αυτό. Τότε λοιπόν γνωρίζαμε ότι η αναγνωρισιμότητα αφορούσε τους σταρ και μόνο αυτοί είχαν το προνόμιο της προβολής.

Με την πάροδο του χρόνου και τον μεγάλο ανταγωνισμό που αναπτύχθηκε από τα πολλά κανάλια που δημιουργήθηκαν, έπρεπε να γεμίσουν πολλές ώρες προγράμματος, με χαμηλό κόστος παραγωγής, που να διεκδικεί την μεγαλύτερη δυνατή τηλεθέαση.

Και έτσι μπήκαν στην ζωή μας τα reality, τα πρωινάδικα και οι πάσης φύσεως συναφείς παραγωγές με πρωταγωνιστές τους ανθρώπους της καθημερινότητας. Ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα το ιδιαίτερα ξεχωριστό κατά βάση, κανένα αναμφισβήτητο ταλέντο η δεξιότητα.

Απλά το δέλεαρ της πρόσκαιρης προβολής και αναγνωρισιμότητας τους έφερνε στο προσκήνιο. Αυτά τα στοιχεία υπάρχουν εν δυνάμει σε όλους σε κάποια βαθμό και σχετίζονται με την ανθρώπινη ματαιοδοξία που επίσης είναι κοινή και η οποία κάτω από συγκεκριμένες συγκυρίες μπορεί να μετατραπεί ακόμα και σε δημιουργική παρόρμηση.

Ωστόσο η κατανόηση της δυναμικής αυτής από τους αρμόδιους των μέσων και η γνώση ότι με την στρέβλωση του κριτηρίου της αυτογνωσίας, την “αποβλάκωση” δηλαδή του κόσμου, ανοίγει ο δρόμος για την χειραγώγηση μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων, ξεκίνησε μία φρενίτιδα προσφοράς ευκαιριών συμμετοχής στην “δημοσιότητα”.

Και έτσι ξεκινά η προτυποποίηση του απόλυτου τίποτα, στην ουσία.
Το ζητούμενο είναι η προβολή και μόνο αυτή, αυτοσκοπός. Είναι προορισμός, βάθρο νικητή, επιβράβευση και παραδοχή επιτυχίας.

Δεν μπορείς να εξηγήσεις αλλιώς πως τόσοι συνηθισμένοι, τόσοι ίδιοι μέτριοι, ποθούν, διεκδικούν, αγωνίζονται, να ξεχωρίσουν μέσα από την πρόσκαιρη προβολή και αναγνωρισιμότητα που προσφέρουν τα μέσα.

Σίγουρα καθοριστική συμβολή είχε την ίδια περίοδο και η έξαρση της ανάπτυξης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ξαφνικά ένας ηλίθιος έχει τις ίδιες ευκαιρίες διασποράς της γνώμης του με έναν σοφό. Επίσης η ευκολία στην κοινοποίηση της παρουσίας, ήταν το πρώτο βήμα της προβολής στην οθόνη. Ολα αυτά συνθέτουν τον δυστοπικό μας μικρόκοσμο, που σίγουρα είναι νοσηρός. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, μια προσωπικότητα που εδράζεται πάνω σε ένα ψυχοπαθητικό υπόβαθρο, είναι προφανώς πιο ευάλωτη.

Αυτή η εκτενής εισαγωγή γίνεται στην προσπάθειά μου να κατανοήσω το περιβάλλον της σύγχρονης Μήδειας. Να μπορέσω να καταλάβω κάτι από τα πιθανά κίνητρα μιας τέτοιας απεχθούς πράξης. Να εξηγήσω την διαχείριση της επικοινωνίας, στην οποία η ίδια συμμετείχε.

Προσπαθώ να πω ότι το μόνο ελαφρυντικό που μπορώ να δώσω, στη φερόμενη ακόμα σαν φόνισσα των ημερών, είναι ότι σαν κοινωνία δεν την περιφρουρήσαμε με ένα, πιο υγιές περιβάλλον.
Με ένα περιβάλλον που να μην εξακοντίσει τη βαθιά της ασθένεια. Που δεν στάθηκε δυνατόν να διαγνώσει, να προλάβει την έξαρση και να της προσφέρει θεραπεία και βοήθεια. Τα πρότυπά της, οι επιρροές της από την αστυνομική λογοτεχνία, οι συγγραφείς που διάβαζε, ήταν τα ίδια πρόσωπα που θα την δίκαζαν αργότερα, αλλά που δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν το κακό.

Ολα αυτά τα λάθος πρότυπα που κατανάλωσε, που εκτέθηκε, αιτιολογούν την ανάγκη για δημοσιότητα που τόσο πρόδηλα εμφάνισε τις ώρες της κρίσης , την ανάγκη να είναι το πρόσωπο των ημερών, η μεγάλη πρωταγωνίστρια, θανατηφόρα, σκιώδης, μισητή, αλλά πρωταγωνίστρια.

Ενας παρανοϊκός αγώνας δρόμου για σκαρφάλωμα στην κορυφή… παραγκωνίζοντας όλους τους άλλους μέτριους. Να διεκδικήσει το τρόπαιο του νικητή, τον άντρα, τον έρωτα, την σκηνοθεσία, το πρωτότυπο σενάριο. Την πλοκή !!!

Μήπως αυτός δεν είναι ο δυστοπικός κόσμος των μέσων μας!!!
Δεν είναι δημιούργημά του λοιπόν;
Και σαν τέτοιο δεν διεκδικούν όλοι το μεγαλύτερο κομμάτι από την σάρκα της, ό,τι μπορεί να πουλήσει;

Συμμετοχή σε μια δημοπρασία που το κάθε αποσπώμενο κομμάτι, η κάθε πληροφορία, η κάθε λεπτομέρεια, το κάθε στοιχείο από τον πρώην ζωτικό χώρο που την περιέβαλλε, μπορεί να αποφέρει… κέρδος…

Αδιαφορώντας για την εξοικείωση με την μυρουδιά του αίματος στα ρουθούνια όλων…
Δυστυχώς όλα αυτά είναι εικασίες θα πείτε…

Η φονική μάγισσα θα καεί… και μόνο θα στοιχειώνει τους εφιάλτες μας, πότε-πότε προκαλώντας μας τρόμο.
Γιατί ποτέ δεν είδαμε τον θρήνο, τον λυγμό.
Γιατί αυτή ανέτρεψε κάθε κανόνα ηθικής…