Η Παλαιστίνη και το Άνοιγμα των Μετώπων
Η επίθεση της Χαμάς στο Κράτος του Ισραήλ, η οποία συνεχίζεται και πυροδότησε τον πόλεμο του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστινίους με απειλούμενα αποτελέσματα “σαν αυτά που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ” σύμφωνα με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, χαρακτηρίζεται από πολλά δυτικά ΜΜΕ ως “η ενδεκάτη Σεπτεμβρίου του Ισραήλ” (NYT), “μια απρόκλητη επίθεση εναντίον αμάχων” (Reuters), “μια επίθεση τζιχαντιστών εναντίον άμαχου πληθυσμού” (ΣΚΑΙ). Από την άλλη μεριά του φάσματος Ανατολής-Δύσης, η επίθεση αναγνωρίζεται ως “εξιλέωση” και ως “Νέμεσις στην υπερπεντηκονταετή Ύβρι του Κράτους του Ισραήλ” (AL Jazeera). Ρώσοι και Κινέζοι ακόμα δεν έκαναν χαρακτηρισμούς, παρά παρέμειναν στα γεγονότα, διόλου τυχαία.
Σημεία που πρέπει να εξεταστούν για να διαμορφώσει κάνεις αντικειμενική γνώμη – όσο αυτό είναι εφικτό εντός του μαζικού πληροφοριακού περιβάλλοντος στο οποίο λειτουργεί και των ιδεών που ήδη φέρει για τη συγκεκριμένη μακροχρόνια σύγκρουση – είναι τα ακόλουθα:
1. Παράγοντας χρόνος: πότε λαμβάνει χώρα η σύγκρουση, σε ποια συγκυρία και με ποια αφορμή.
2. Παράγοντας χώρος: που λαμβάνει χώρα η επίθεση, τι θέλει να σηματοδοτήσει.
3. Στρατηγικές επιδιώξεις των επιτιθέμενων: ποιες οι μίκρο-, μέσο- και μακροεπιδιώξεις των επιτιθέμενων.
4. Συμμαχίες και οπλικά συστήματα των αντιπάλων.
5. Ευρύτερες ατζέντες της γεωπολιτικής περιοχής που επηρεάζονται και αντίκτυπός τους στη διαμάχη Ισραήλ-Παλαιστίνης.
6. Παράγοντας ηγεσία των αντιπάλων (Ισραήλ, Παλαιστινιακή Αρχή, Χαμάς)
7. Spill-over effects: ποιες άλλες χώρες ενδέχεται να εμπλακούν άμεσα ή έμμεσα, αμέσως η αργότερα.
Εν συντομία λοιπόν: η επίθεση της Χαμάς λαμβάνει χώρα μετά από 3 μέρες αιματηρών συμπλοκών και συλλήψεων γύρω από το Τέμενος αλ-Άκτσα, που δεν λυπήθηκαν ούτε 10χρονα παιδιά (youtube) μέσα στον χρόνο που το Ισραήλ έχει εξαπολύσει τον φονικότερο και “εξυπνότερο” πόλεμο εναντίον Παλαιστινίων ανταρτών, “μαχητών της ελευθερίας” ή “τρομοκρατών”, χαρακτηρισμοί που αποδίδονται ανάλογα με το σε ποια μεριά της σύγκρουσης βρίσκεται κανείς. Βασικός κανόνας: “ο μαχητής της ελευθερίας κάποιου είναι ο τρομοκράτης του αντιπάλου του”.
Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο του ΟΗΕ προβλέπει να αποφεύγεται η βία κατά άμαχου πληθυσμού, αλλά αυτό ισχύει για όλες τις πλευρές: αν έχεις κρατική υπόσταση και αυτή έχει επιλέξει να το αναγνωρίσει τότε δεσμεύεται και από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το δίκαιο αυτό. Αν δεν έχεις, το δίκαιο αυτό έχει περισσότερο ηθική παρά νομική ισχύ. Μην παρασυρόμαστε λοιπόν από προπαγανδιστικούς όρους με βαρύ περιεχόμενο. Όταν οι άνθρωποι πολεμούν, αποδίδουν και χαρακτηρισμούς, τόσο για τους εαυτούς τους, όσο και για τους αντιπάλους τους.
Οι Παλαιστίνιοι αντέδρασαν στη φονικότερη επίθεση που έχουν δεχθεί τα τελευταία χρόνια από την πλέον ακραία κυβέρνηση που έχει υπάρξει στο Ισραήλ τα τελευταία χρόνια. Ο Yuval Noah Harari το περίμενε από καιρό πως θα αντιδράσουν, όπως και κάθε σκεπτόμενος Ισραηλινός: κανείς δεν κάθεται να τον σκοτώνουν άνευ αντίδρασης.
Η επίθεση έλαβε χώρα στα Κιμπούτζ, παράνομους καταυλισμούς που στήνονται σε Παλαιστινιακά εδάφη εκτός των διεθνών συνθηκών και προστατεύονται από τον Ισραηλινό στρατό, υπό το σκεπτικό της σταδιακής μετάλλαξης της πληθυσμιακής τους σύνθεσης. Το μήνυμα είναι σαφές: “φύγετε από ότι δεν σας ανήκει, φύγετε από το ελάχιστο που ακόμα ανήκει σε εμάς – δεν θα ανεχθούμε άλλες εγκαταστάσεις και αλλοιώσεις πληθυσμών επειδή έχετε όπλα και έχουμε πέτρες. Δεν έχουμε μόνο πέτρες.”
Οι επιτιθέμενοι επιδιώκουν τόσο να εκφοβίσουν και να εκδιώξουν και να ανταλλάξουν αιχμάλωτους, όσο και να προβληματίσουν τον εχθρό, κάνοντάς τον να ψάχνετε στα εντός του για το τι πήγε στραβά και στα εκτός του για το ποιος τους χρηματοδότησε, οργάνωσε, εξόπλισε και εξαπέλυσε και τι θέλει αυτός να πετύχει. Το Ιράν; Η Ρωσία; Η Αίγυπτος; Η Σαουδική Αραβία; Ο Λίβανος; Η Συρία; Η Ιορδανία; Κάποιοι από αυτούς μαζί; Όσο το Ισραήλ ψάχνεται, τόσο η Χαμάς επιτυγχάνει τους στόχους της. Την ίδια στιγμή οι επιτιθέμενοι μεταφέρουν ένα μήνυμα και σε όλους αυτούς για τους οποίους ψάχνεται το Ισραήλ και με τους οποίους στο παρελθόν είχε εν πολλοίς καταφέρει να χτίσει σχέσεις ειρήνης και καλής γειτονίας, πλην Ιράν και Λιβάνου: “μην ξεχνάτε πως είστε Άραβες όπως κι εμείς. Πάρτε θέση. Μας σκοτώνουν!”
Η Χαμάς σαφώς εξοπλίζεται από το Ιράν, μάλλον εμμέσως μέσω Χεζμπολάχ. Το Ιράν όμως πρόσφατα μπήκε στον άξονα Ρωσία – Ιράν – Σαουδική Αραβία, του οποίου το βάθος είναι ακόμα άγνωστο. Δεδομένης της αποτελεσματικότητας της επίθεσης και του πλήγματος που επιφέρει στη Δύση ανοίγοντας ένα νέο μέτωπο στην Μέση Ανατολή, καμία από τις 3 προαναφερθείσες χώρες δεν θα πρέπει να αποκλείεται από τους άμεσους ή έμμεσους συνεργάτες της Χαμάς, παρά τις καλές σχέσεις του Ισραήλ με τη Ρωσία και την επιδίωξη καλών σχέσεων με τη Σ.Αρ. στην παρούσα συγκυρία. Η υπεροπλία του Ισραήλ είναι σαφής, αλλά αυτό ισχύει έναντι της Χαμάς, δεν ισχύει ούτε έναντι του Ιράν (πάντα αν δεν εμπλακούν πυρηνικά), ούτε έναντι του Άξονα που προανέφερα.
Η σύγκρουση αναπόφευκτα επηρεάζει τις εξελίξεις στη Συρία, τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής την ίδια μέρα που υπήρξε πρόβλεψη για πτώση της τιμής του πετρελαίου στα 60 δολ το βαρέλι μέχρι του χρόνου (από 90 σήμερα), την Μεσανατολική πολιτική του πρίγκηπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν της Σ.Αρ., την ατζέντα της Τουρκίας και της Αιγύπτου, και την απόληξη της πολιτικής ενοποίησης της Ευρασίας της Κίνας (BRI). Κανείς δεν θα μείνει αμέτοχος.
Το Ισραήλ διοικείται από την ισχυρότερη και πλέον ακραία ηγεσία που γνώρισε τα τελευταία χρόνια, ενώ η Π.Α. από τον Αμπάς, τον πλέον ανίσχυρο εκ των ηγετών της, ο οποίος βαδίζει στο τεντωμένο σχοινί της διατήρησης της ανεξαρτησίας της Π.Α. την ίδια στιγμή που το Ισραήλ εγκληματεί εναντίον του λαού του επί έναν χρόνο. Πώς να πάει καλά όλο αυτό;
Το spill-over είναι απρόβλεπτο. Η Παλαιστίνη είναι το Σεράγεβο της Μέσης Ανατολής. Μπορεί να τραβήξει μαζί της τις υπερδυνάμεις, τις μεσαίες δυνάμεις και όλους τους λαούς του κόσμου.
Ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση λοιπόν. Οι καιροί είναι πονηροί και η Ιστορία μπαίνει σε φάση εγρήγορσης. Είθε η λογική να πρυτανεύσει και η διεθνής κοινότητα να βρει τρόπο παρέμβασης για να ηρεμήσει τα πράγματα. Γιατί αν αυτά ξεφύγουν, το 2024 θα μοιάζει πολύ με το 1914. Και με τα όπλα που έχουμε σήμερα…
Ποιά είναι η ιστορία της Χαμάς;
Η Χαμάς αποτελεί δημιούργημα των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, αδελφή οργάνωση των Αδελφών Μουσουλμάνων που επί δεκαετίες χρηματοδοτούνταν για να υποσκάπτουν το μαλακό υπογάστριο τόσο των Σοβιετικών, όσο και των Αράβων. Στις αρχές τις δεκαετίες του ’90, μετά την πτώση των Σοβιετικών, η Κυβέρνηση Κλίντον ήταν αποφασισμένη να λύσει το Παλαιστινιακό, κάτι στο οποίο αντιτίθεντο οι σκληροπυρηνικοί των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, αφού πίστευαν ότι έτσι θα χάσουν τη δυνατότητά τους να διεξάγουν τους “αιώνιους πολέμους” τους (eternal wars).
Ο Κλίντον τους αγνόησε – λάθος του. Αυτοί βρήκαν συμμάχους εντός του βαθέος κράτους των ΗΠΑ, που αργότερα τόσο οργάνωσε τη διαπόμπευση του Κλίντον γιατί δεν κράταγε κλειστό το παντελόνι του, όσο και σαμποτάρισε τις ειρηνευτικές προσπάθειες για το Παλαιστινιακό: συμφωνίες Όσλο 1 (1993) & 2 (1995) που ξεκίνησαν ανάμεσα στον Εχούντ Μπάρακ και τον Γιασέρ Αραφάτ κ αργότερα συνάντηση στο Καμπ Ντέιβιντ μεταξύ Γιτζάκ Ραμπίν και Γιασέρ Αραφάτ το 2000, για την οποία όμως ο Κλίντον γράφει πως ο Αραφάτ έχασε μια ιστορική ευκαιρία για διαρκή ειρήνη με το Ισραήλ.
Η Χαμάς είχε ήδη δημιουργηθεί δυναμιτίζοντας την ειρηνευτική διαδικασία από το ’94 και ο Αραφάτ ήταν ήδη πολύ ανίσχυρος για να αρχίσει έναν εμφύλιο μεταξύ PLO και Χαμάς, που θα απαιτείτο για να επιβληθεί η Ειρήνη στη βάση των δύο ισότιμων κρατών, που προέβλεπε η συμφωνία. Ο Ραμπίν δολοφονήθηκε δύο χρόνια αργότερα, αφού εντός του Ισραήλ κατηγορήθηκε ως προδότης από κάποιους, πιθανώς από τους ίδιους που δημιούργησαν την Χαμάς, προκειμένου διασπάσουν τους Παλαιστίνιους: ο Αραφάτ τους ένωνε ως Άραβες, μιας και όλοι οι Παλαιστίνιοι είναι Άραβες, η Χαμάς τους διασπούσε στη βάση της θρησκείας, αφού όλοι οι Άραβες δεν είναι και Μουσουλμάνοι – διαίρει και βασίλευε, παλιά συνταγή. Αργότερα την ενθάρρυναν και να επιτεθεί στην PLO και να καταλάβει τη Δυτική Όχθη και να εντρυφήσει στα στρατόπεδα των προσφύγων στο Λίβανο, στα οποία αργότερα επιτέθηκε ο Ισραηλινός Στρατός. Αργότερα, όταν επιτράπηκαν οι εκλογές στην Παλαιστίνη και ο Αραφάτ είχε αποδυναμωθεί, η Χαμάς κέρδισε, και μαζί της όσοι την εξέθρεψαν. Ή, τουλάχιστον, έτσι νόμιζαν.
Ο Κλίντον διαπομπεύθηκε στις ΗΠΑ και ο Αραφάτ το ίδιο εντός της Παλαιστίνης, ως κάποιος που “πούλαγε τον Παλαιστινιακό αγώνα”. Ποιός; Αυτός, άνευ του οποίου δεν θα υπήρχε Παλαιστινιακός αγώνας. Με την πάροδο των χρόνων και την έλευση των νεοσυντηρητικών του Μπους Τζούνιορ και τον Πόλεμο του Ενάντια στην Τρομοκρατία, έναν ατέρμονα πόλεμο, η Χαμάς έγινε στόχος, από εκεί που ήταν κρυφός σύμμαχος. Οπότε άλλαξε κι αυτή στρατόπεδο και προσεταιρίστηκε το Ιράν, γνήσιο εκφραστή του Μουσουλμανισμού και όχι του Αραβισμού. Και σήμερα κάνει πόλεμο με τον άλλοτε πάτρωνά του. Τα κάνει αυτά η Ιστορία: αν δεν της φερθείς με ευγένεια, αργά ή γρήγορα γυρνάει με σφυρί και σου σπάει το κεφάλι.
Υγ: σήμερα συναντάται στη Μόσχα ο Λαβρόφ με τον Γραμματέα της Ένωσης Αραβικών Κρατών.
Υγ2: το Υπ.Εξ. της Κίνας έβγαλε ανακοίνωση όπου λέει ότι η όποια λύση πρέπει να βασίζεται σε δύο ισότιμα κράτη (λύση Κλίντον-Ράμπιν-Αραφάτ).
Υγ3: το Σ.Α. του ΟΗΕ τελείωσε χθες χωρίς ανακοίνωση. Ανακοινώσεις δεν βγαίνουν μόνο σε περιπτώσεις που αυτά που γίνονται εντός είναι αδύνατον να βγουν εκτός. Καθόλου καλό αυτό για την εξέλιξη της υπόθεσης.
Υγ4: από τη στιγμή που έγινε η επίθεση της Χαμάς, εκτοξεύθηκε η τιμή του χρυσού και του δολαρίου, ενώ σημαντικό ήταν το πλήγμα του ευρώ, τόσο στην τιμή του όσο και ως επιλογή νομίσματος κρατικών αποθεμάτων. Follow the money.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
