Ο Ακάκιος και η Πάτρα

«Τι σχέση έχει ο συγγραφέας-ηθοποιός Κώστας Κρομμύδας με την Πάτρα; Πέραν του ότι μας έχει επισκεφθεί πολλάκις για να παρουσιάσει τα βιβλία του, κι έχει φανατικό αναγνωστικό κοινό, η νέα του μυθιστορηματική βιογραφία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Διόπτρα» σε δυο μέρες, έχει ένα μεγάλο κομμάτι που αφορά στην πόλη.

Τίτλος της, «Ακάκιε». Αν δεν ανακαλύψατε ακόμα τη σύνδεση, είναι εμπνευσμένη από τη ζωή του ιδρυτή της MISKO, Λευτέρη Μαντζίκα, και αποκαλύπτει την άγνωστη ιστορία πίσω από αυτή την εμβληματική βιομηχανία και από αυτό τον άνθρωπο. Ο οποίος ήταν ο παππούς της συζύγου του Κ. Κρομμύδα, επίσης συγγραφέως, Μαρίνας Γιώτη, από την πλευρά της μητέρας της.

Eπικοινωνήσαμε, λοιπόν, τηλεφωνικά με τον Κώστα Κρομμύδα, ο οποίος μας είπε ότι το βιβλίο του διανύει την περίοδο από το 1917, οπότε γεννήθηκε ο Μαντζίκας, μέχρι το 2008. Για τη συγγραφή του απαιτήθηκε, βεβαίως, μεγάλη έρευνα στα οικογενειακά αρχεία καθώς επίσης 40 με 50 ώρες συνεντεύξεων με εργαζόμενους στη MISKO, παλιούς συνεργάτες κ.λπ. Βεβαίως έχει πολλά κεφάλαια για την Πάτρα, ενώ μας τόνισε τη σημαντική βοήθεια που του πρόσφερε ο Αγγελος Ασωνίτης, τελευταίος διευθυντής της MISKO εδώ.

«Ο παππούς ήταν αυτοδημιούργητος. Ξεκίνησε από το μηδέν, μικρός δούλευε σε παντοπωλεία για να μπορέσει να σπουδάσει, και δημιούργησε μια τεράστια βιομηχανία. Σε όλη του τη ζωή δε, το τονίζω στο βιβλίο, δεν ξέχασε ποτέ τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Και για τους εργαζόμενούς του, και για την οικογένειά του, και για τους άπορους. Εκανε πολλές φιλανθρωπίες -και στην Πάτρα- κι αυτά είναι πράγματα που δεν γνωρίζουμε».

Το όνομα MISKO, πάντως, δεν υπάρχει στην ιστορία του Κ. Κρομμύδα. Η επιχείρηση αναφέρεται ως «Η εταιρεία με τα πέντε γράμματα

». Το έκανε, όπως εξηγεί, «πολύ συνειδητά γιατί η σημερινή πολυεθνική δεν έχει καμία σχέση με την τότε μεγάλη οικογενειακή βιομηχανία».

Θεωρεί ότι το βιβλίο του θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τους Πατρινούς, καθότι, στα 40 χρόνια της λειτουργίας της (δημιουργήθηκε το 1953) πέρασαν από τη ΜΙSKO χιλιάδες άνθρωποι, και σίγουρα μέσα από τις αναφορές που γίνονται, θα θυμηθούν οι παλιότεροι και θα μάθουν οι νεότεροι για μια κραταιά βιομηχανία -το πρότυπο εργοστάσιο στην Πάτρα ήταν από τα πιο σύγχρονα στα Βαλκάνια αλλά και ευρύτερα της Ευρώπης.

Το «Ακάκιε», όμως, δε θα μείνει μόνο στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Θα ζωντανέψει και στη μεγάλη οθόνη. Οπως μας είπε ο Κ. Κρομμύδας, ήταν σε συζητήσεις με την εταιρεία παραγωγής ταινιών και τηλεοπτικών σειρών «Αργοναύτες», μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα που ιδρύθηκε το 2003 από τον παραγωγό Πάνο Παπαχαντζή, για προηγούμενα βιβλία του. Τελικά, επελέγη η τελευταία του δουλειά, από τα σπάργανα κιόλας, όταν τους έστειλε το κείμενο χωρίς διορθώσεις. Τα δικαιώματα του βιβλίου αποκτήθηκαν, μπήκαν οι υπογραφές, οπότε με τον Σταύρο Στάγκο να έχει αναλάβει την καλλιτεχνική επιμέλεια του project, καλώς εχόντων των πραγμάτων, η ταινία αναμένεται να βγει στις αίθουσες στις αρχές του 2023. Κι αν ο χρόνος φαντάζει πολύς, είναι γιατί θα πρόκειται για μια πολύ ακριβή παραγωγή. Ενενήντα δύο χρόνια δεν είναι λίγα να τα αναπαραστήσεις με πιστή ακρίβεια.

Στην ερώτησή μας για το αν έχει σκεφτεί τον εαυτό του στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ήταν κάθετος. «Οχι, με τίποτα. Αν  μου προταθεί να παίξω κάποιο ρόλο, και μου αρέσει ο σκηνοθέτης, μετά χαράς, αλλά για να υποδυθώ τον Λευτέρη Μαντζίκα, δεν νομίζω. Θέλει άλλον ηθοποιό, άλλη προσέγγιση».

Ως προς το βιβλίο, αυτό που σκοπεύει να κάνει, και πάλι αν όλα πάνε καλά, είναι να κάνει μια μεγάλη παρουσίαση στην Πάτρα, από φθινόπωρο. «Βλέπετε, η πανδημία απέδειξε ότι αυτή αποφασίζει, όσο και να προγραμματίζουμε διάφορα εμείς». Κι αν συνειδητοποίησε κάτι μέσα αυτό το δύσκολο διάστημα, είναι ότι «μπορώ να το αντέξω όλο αυτό. Σημασία έχει να προσαρμοζόμαστε, κι εφόσον έχουμε την υγεία μας, να μην γκρινιάζουμε. Επιδημίες υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα. Το θέμα είναι πώς θα διαχειριστείς την κατάσταση».

Η τηλεφωνική μας συνομιλία έκλεισε με γέλια, γιατί όταν τον ρωτήσαμε αν είναι μακαρονάς, μας αποστόμωσε: «Ειλικρινά το λέω, αυτή τη στιγμή που σας μιλάω έχω ατο ακουστικό μου και ετοιμάζομαι να βάλω την κατσαρόλα με το νερό να βράσει για τα μακαρόνια, ενώ δίπλα, έχω το τηγανάκι για τη σάλτσα ντομάτα. Τ’ ορκίζομαι, αυτό θα κάνω».

Συνέντευξη στην Κρίστυ Κουνινιώτη