«Δεν κάναμε τίποτα τυχαία», η απάντηση της Αννίτας Κουμούση στην κριτική για την αναστήλωση του Ρωμαϊκού Ωδείου

«Η αρχαιοπρέπεια δεν είναι αυτό που νομίζει ο καθένας που το βλέπει περνώντας ή αυτό το οποίο βλέπει ο γείτονας. Καταλαβαίνετε ότι είναι κάτι άλλο. Δεν υπάρχει αρχαιοπρέπεια. Υπάρχει μνημείο ερειπωμένο. Επομένως, απομένει να αποφασίσουμε τι θέλουμε. Θέλουμε ένα ερείπιο ή ένα μνημείο στην αρχική του μορφή ενταγμένο στη σημερινή ζωή της πόλης;»

Κουμούση

Άλλοι το θαυμάζουν και άλλοι εκφράζουν ενστάσεις, με την επισήμανση ότι το έργο αναστήλωσής του υπονομεύει τον χαρακτήρα του. Ο λόγος για το Ρωμαϊκό Ωδείο της Πάτρας, το οποίο αρχίζει πλέον να παίρνει την τελική του μορφή.

Την απάντηση στο εάν αλλοιώθηκε το μνημείο με τις εργασίες που εκτελούνται τη δίνει η πλέον αρμόδια, που είναι η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, Αννίτα Κουμούση.

Την κ. Κουμούση τη φιλοξενήσαμε στο στούντιο του «Peloponnisos FM» και στην εκπομπή «Ολα Λέγονται», όπου κυριολεκτικά μας τα είπε όλα.
«Εχουν ακουστεί πολλά, αλλά πιστεύω ότι αυτά απορρέουν από την άγνοια, η οποία οδηγεί πολλές φορές στην έκφραση λανθασμένης άποψης. Οταν ολοκληρωθεί το έργο και ο πολίτης δει αυτό που έχει γίνει, θα αλλάξουν γνώμη όσοι σήμερα αντιδρούν. Και το υπογραμμίζω αυτό, διότι τίποτα δεν έγινε τυχαία» ανέφερε η κ. Κουμούση εξηγώντας ότι:

Κουμούση

«Είναι ίσως το μοναδικό Ρωμαϊκό Ωδείο της χώρας, που είχε δυνατότητα να αναστηλωθεί πλήρως και όχι απλώς να αποκατασταθεί ως ένα σημείο. Είναι δύο πράγματα, τα οποία πρέπει να καταλάβουν όλοι στην Πάτρα, διότι για εμάς γίνεται το έργο αυτό. Το πρώτο είναι ότι η μορφή που εμείς είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε ήταν η μορφή που είχε δώσει ο Βασιλείου το 1960 με 1961. Το αυθεντικό υλικό, το αρχαίο υλικό του ωδείου ήταν και παραμένει γύρω στο 20%. Οι γονείς μας και οι παππούδες μας βλέπανε κάτι άλλο, ένα τελείως ερείπιο. Εμείς και τα παιδιά μας θα δούμε την πιο κοντινή μορφή του Ρωμαϊκού Ωδείου, διότι έτσι ήταν οι ρωμαϊκές σκηνές. Είχαν ένα Π, το οποίο σκεπαζόταν με έναν θόλο. Οι Ρωμαίοι ήταν εφευρέτες του θόλου και οι Βυζαντινοί τούς αντέγραψαν. Δεν είναι, λοιπόν, μία αυθαίρετη μορφή αυτή. Αλλωστε, δεν το επιτρέπει ούτε η ελληνική νομοθεσία, ούτε όλες οι διεθνείς συμβάσεις».

Η κ. Κουμούση γύρισε πίσω στο 2018, που ήταν η χρονιά κατά την οποία γεννήθηκε η ανάγκη αναστήλωσης του Ωδείου. «Το μνημείο άρχισε να ”πονάει”. Να ξεκολλάνε τα μάρμαρα στις παραστάσεις -κάτι που είχατε αναδείξει κι εσείς- και να τρίβουν τα κονιάματα και οι πέτρες του Βασιλείου. Το ‘19 πήραμε χρήματα και λάβαμε κάποια άμεσα μέτρα, τότε είπα τέρμα, το μνημείο ”πονάει” κι αν δεν θεραπευτεί δεν θα το έχουμε. Είναι το μόνο που έχουμε στην Πάτρα και είναι εμβληματικό και για όλη την Ελλάδα. Πρέπει να το αποκαταστήσουμε. Ετσι ξεκίνησα και με τη στήριξη όλου του προσωπικού της Εφορείας, του Υπουργείου και της Περιφέρειας, η οποία δίνει τα χρήματα, προχωρήσαμε».

Κουμούση

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Η επιλογή της μορφής αναστήλωσης μόνο τυχαία δεν έγινε. «Πέντε μελέτες κάναμε, οι οποίες πέρασαν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ). Το ΚΑΣ μάς έβαλε πολύ σκληρούς όρους, μέχρι την επιλογή της μελέτης εφαρμογής. Είχαμε ίχνη από την τοπογραφική αποτύπωση του μνημείου, που έγινε με μοντέρνους τρόπους που έδειχναν πού ξεκίναγαν οι θόλοι, σε ποιο ύψος γινόταν η καμπύλη, κ.ά.. Αφού είχαμε τα στοιχεία, τα οποία έδινε το μνημείο, οι διεθνείς συμβάσεις λένε ναι το αναστηλώνεις, αν έχεις τα χρήματα».
Απαντώντας στις επισημάνσεις για τον ιδιαίτερο όγκο, που έχει λάβει πλέον το μνημείο η κ. Κουμούση εξηγεί:

«Οι θόλοι είναι ογκώδεις κατασκευές που θέλουν και πολύ ισχυρούς τοίχους, για να στηριχτούν, γι’ αυτό και είναι αυτή η συμπαγής εξωτερική μορφή. Δεν είναι κομψή η ρωμαϊκή αρχιτεκτονική, δεν είναι ανάερη. Είναι στιβαρές κατασκευές, οι οποίες απαιτούν ιδιαίτερα ανθεκτικές βάσεις, ώστε το μνημείο να είναι ασφαλές. Για τις πλινθοδομές χρησιμοποιήθηκαν ρωμαϊκά κεραμίδια συγκεκριμένης διάστασης, τα οποία εντοπίσαμε ότι κατασκευάζει μόνο μία κεραμοποιία στο Κιλκίς, με την οποία συνεργαστήκαμε. Δεν γίνεται τίποτα αυθαίρετα. Η χρωματική διαφορά που υπάρχει είναι εσκεμμένη, ώστε να φαίνεται η πορεία του έργου μέσα στον χρόνο.

Μεταφέροντας τις ενστάσεις συμπολιτών, για την απώλεια της αρχαιοπρέπειας του μνημείου, η κ. Κουμούση σημειώνει:
«Αυτό είναι προσωπική αντίληψη του καθενός. Τι σημαίνει αρχαιοπρέπεια; Επειδή έχουμε συνηθίσει και λέμε αρχαίο, άρα πρέπει να είναι κάτι μισογκρεμισμένο; Αυτό που βλέπαμε, σας είπα, ήταν η μορφή που έδωσε ο Βασιλείου. Αν το βλέπαμε πριν την παρέμβαση του Βασιλείου -κάτι που αποτυπώνεται και στις σχετικές φωτογραφίες- ήταν ένα ερείπιο. Η αρχαιοπρέπεια δεν είναι αυτό που νομίζει ο καθένας που το βλέπει περνώντας ή αυτό το οποίο βλέπει ο γείτονας. Καταλαβαίνετε ότι είναι κάτι άλλο. Δεν υπάρχει αρχαιοπρέπεια. Υπάρχει μνημείο ερειπωμένο. Επομένως, απομένει να αποφασίσουμε τι θέλουμε. Θέλουμε ένα ερείπιο ή ένα μνημείο στην αρχική του μορφή ενταγμένο στη σημερινή ζωή της πόλης; Διότι αυτό είναι το Ρωμαϊκό Ωδείο. Γι’ αυτό πήραμε τόσα χρήματα, για να είναι λειτουργικό, να φιλοξενεί το φεστιβάλ κ.ά., να έχει μέλλον, ζωή και να μην είναι μόνο ένας αρχαιολογικός χώρος. Διαφορετικά, θα το αφήναμε να είναι ένας ερειπωμένος αρχαιολογικός περιφραγμένος χώρος».

Κουμούση

Πολύπλευρη προσβασιμότητα

Το έργο της αναστήλωσης επεκτείνεται και στον περιβάλλοντα χώρο, ο οποίος πλέον θα είναι προσβάσιμος απ’ όλες τις πλευρές του.
Οπως μας περιέγραψε η κ. Κουμούση, η κύρια είσοδος θα είναι από την οδό Γερμανού με μία μεγάλη κλίμακα και δύο πλατείες. Επίσης θα υπάρχει είσοδος από την Αγίου Γεωργίου και την Παντοκράτορος και φυσικά θα υπάρχει πρόσβαση και για τα άτομα με αναπηρίες. Θα υπάρχουν διαδρομές γύρω – γύρω από το Ωδείο ώστε οι επισκέπτες να το βλέπουν από κάθε πλευρά.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε επίσης και στην συντήρηση των ψηφιδωτών. Εργο το οποίο η κ. Κουμούση χαρακτήρισε «επίπονο». «Τα ψηφιδωτά επεκτείνονται και στη Σωτηριάδου όπου βρήκαμε τέσσερα. Η Σωτηριάδου είναι ωδείο. Αρχαιολογικά οι χώροι συνδέονται με τα τοιχία που είναι μέσα στο Ωδείο το οποίο ήταν πολυτελέστατο. Βρήκαμε ίσως και 20 διαφορετικά μάρμαρα. Γι’ αυτό και ο Παυσανίας τονίζει την πολυτέλειά του. Μόνο το Ηρώδειο ήταν καλύτερο ομορφότερο».

Το νέο κτίσμα

Στο χαμηλωμένο οίκημα που έχει κατασκευαστεί στη δεξιά πλευρά του περιβάλλοντος χώρου θα στεγαστεί το φυλάκιο. Επίσης θα υπάρχει ένας χώρος να ξεκουράζονται οι καλλιτέχνες και τουαλέτες ανδρών, γυναικών και για τα άτομα με αναπηρίες. Η κ. Κουμούση εξηγεί: «Είναι μια σύγχρονη κατασκευή, η οποία θα στεγάζει όλες αυτές τις χρήσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες. Είναι σχεδόν στο ίδιο ύψος με την παλαιά είσοδο και δεν θα φαίνεται ιδιαίτερα με τον χρωματισμό που θα έχει. Πρέπει να εξυπηρετήσουμε όλες τις ανάγκες. Δεν μπορείς να βάζεις κόσμο μέσα και να μην έχει μια τουαλέτα. Ούτε φυσικά να αφήσουμε τις παράγκες που ήταν στο δυτικό μέρος στα παρασκήνια. Οι καλλιτέχνες θα χρησιμοποιούν τα παρασκήνια όπως στην αρχαιότητα και αν θέλουν ένα χώρο για να ξεκουραστούν, θα πηγαίνουν στο νέο αυτό κτίσμα».

Διαβάστε επίσης

Καιρός: Ανεβαίνει από σήμερα η θερμοκρασία – Πού αναμένονται βροχές την Κυριακή του Πάσχα

Πάτρα: Ανοίγει ο δρόμος για το «Σπίτι του Παιδιού» στην οικία Σώκαρη – Χρειάζονται 280.000 για επισκευές

Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι για τον παράνομο τζόγο ενόψει Πάσχα – 174 συλλήψεις έχουν πραγματοποιηθεί ήδη μέσα στο 2025

Αναστάτωση τη νύχτα για αντικείμενο στο κτίριο της Εθνικής Ασφαλιστικής

«Κυνήγι» ληξιπρόθεσμων οφειλών από την ΑΑΔΕ – Στόχος τα 3 δισ. ευρώ το 2025

Μεγάλη Τετάρτη: Η ημέρα της μετάνοιας και της συγχώρεσης

Πάτρα: Σε εορταστικούς ρυθμούς η αγορά – Το Πασχαλινό ωράριο σήμερα Μεγάλη Τετάρτη

Σχέδιο υπογειοποίησης της σιδηροδρομικής γραμμής στην Πάτρα: Πολλαπλάσιο το κόστος του έργου