Ερνέστος Τσίλερ: Ο Σάξονας που έγινε Πατρινός και Αιγιώτης!
Ο Γερμανός αρχιτέκτων, πρωταγωνιστής αφιερώματος της «Π», με ημερολογιακή αφορμή την ημέρα θανάτου του. Ο επιστήμονας, που συνέδεσε το όνομά του με ξεχωριστά κτίρια στην Αχαΐα. Το Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων», το Αρχαιολογικό Μουσείο, οι Ναοί Φανερωμένης, Εισοδίων, Αγίου Ανδρέου και το Αρχοντικό «Γάτου».
Γιατί είναι γνωστή η Σαξονία, ένα από τα 16 κρατίδια της Γερμανίας; Για τα βομβαρδισμένα παλάτια της Δρέσδης θα απαντήσει αμέσως κάποιος. Για το φημισμένο Πανεπιστήμιο της Λειψίας θα μπορούσε να πει κάποιος άλλος. Για την κοιλάδα του Ελβα, αλλά και για τα εργοστάσια των μεγάλων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών θα προσέθεταν οι λάτρεις της φύσης και της τετρακίνησης! Γιατί, όμως, τόση έμφαση για το παλιό Δουκάτο των Σαξόνων;
Γιατί πολύ απλά από εκεί καταγόταν ο αρχιτέκτων Ερνέστος Τσίλερ, ο πρωταγωνιστής του σημερινού αφιερώματος της «Π», ο οποίος συνέδεσε το όνομά του όχι μόνο με την ανάπτυξη του ώριμου ελληνικού κλασικισμού στο σύνολό του, αλλά και με την ίδια την Πάτρα και το Αίγιο ειδικότερα.
Πορτρέτο του Ερνέστου Τσίλερ από το 1880
Γιός οικοδόμου και μέλος πολυμελούς οικογένειας (είχε 9 αδέρφια!) ο Τσίλερ, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα το 1868 και υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια της ζωής του ανέλαβε τη σχεδίαση και κατασκευή τουλάχιστον 500 κτιρίων!
Ανάμεσά τους το Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» στην Πάτρα, αλλά και στο Αίγιο η Δημοτική Αγορά (νυν Αρχαιολογικό Μουσείο), ο Μητροπολιτικός ναός της Παναγίας Φανερωμένης, ο ιερός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου, ο ιερός ναός του Αγίου Ανδρέου και το Αρχοντικό Ευθυμίου Γάτου (σημερινό ταχυδρομείο).
Η «Π» υποκλίνεται σήμερα σε μια τεράστια προσωπικότητα. Που γεννήθηκε Γερμανός και πέθανε Ελληνας. Μια μέρα σαν αυτές τις ημέρες το 1923…
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΑΠΟΛΛΩΝ»: Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΜΙΛΑΝΟΥ!
Το παλαιότερο από τα σωζόμενα κλειστά θέατρα των νεοτέρων χρόνων στη χώρα μας (και όχι μόνο) άντεξε σεισμούς και πολέμους και στέκει ακόμη όρθιο, αποτελώντας ένα στολίδι στα χρόνια των τσιμεντουπόλεων και της αχαλίνωτης ανέγερσης πολυκατοικιών.
Τα σχέδια του Δημοτικού Θεάτρου «Απόλλων»
Το θέατρο «Απόλλων» θεμελιώθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 1871 και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1872, ενώ σύμφωνα με τα σχέδια του Τσίλερ αποτέλεσε μια μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου. Η χωρητικότητα του θεάτρου ανέρχεται σε 238 άτομα και το έργο χρηματοδοτήθηκε από την αστική κοινωνία της Πάτρας.
Στη λίστα με τους χρηματοδότες ξεχωρίζουν τα ονόματα του δημάρχου της Πάτρας Γεωργίου Ρούφου, του Γουσταύου Κλάους, του Θεόδωρου Αμβούργερ, των αδερφών Τριάντη, του Παναγιώτη Γούναρη, πατέρα του Δημητρίου, κ.ά. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα ακριβότερα και πολυτελή της εποχής, πέτρα Τεργέστης, κάγκελα από την Αγγλία, αγάλματα από τη Βιέννη, μάρμαρα από το Λιβόρνο, πέτρα από τον Αστακό, κ.ά.
Ο φωτισμός τα πρώτα χρόνια γινόταν με κεριά, το 1878 φωτίστηκε με φωταέριο και το 1899 με ρεύμα. Για την ιστορία, η πρώτη παράσταση στο θέατρο «Απόλλων» ήταν στις 10 Οκτωβρίου 1872 το μελόδραμα «Un balo in Mashera» του Βέρντι.
Δημοτικό Θέατρο Απόλλων», το αριστούργημα του Ερνέστου Τσίλερ
– Ανάµεσα στα κτίρια που σχεδίασε ο Ερνέστος Τσίλερ στην Πάτρα είναι και το κτίριο του Εµπορικού Συλλόγου «Ερµής» (οικία Παπαγιάννη) στην πλατεία Γεωργίου Α΄, καθώς και το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας (οικία Θωµόπουλου) στον ίδιο χώρο, ενώ λέγεται ότι ο Γερµανός αρχιτέκτονας δηµιούργησε και το κτίριο που βρίσκεται στη συµβολή των οδών Αγίου Νικολάου και Μαιζώνος, λίγο πριν φτάσουµε στον ιερό Μητροπολιτικό ναό της Ευαγγελίστριας (την οροφή της οποίας σχεδίασε, σηµειωτέον, ο Τσίλερ).
– Ο Γερµανός αρχιτέκτονας ετοιµαζόταν, όπως λέγεται, να σχεδιάσει κι ένα ανάκτορο για τον αγαπηµένο του βασιλέα Γεώργιο Α΄ στη δυτική πλευρά της πλατείας των Ψηλαλωνίων, δηλαδή από τη γωνία της οδού Μεσολογγίου έως τη Βύρωνος. Προφανώς η δολοφονία του Ελληνα άνακτα στη Θεσσαλονίκη το 1913 µαταίωσε αυτά τα σχέδια…
– Και η Δηµοτική Αγορά του Πύργου, που στεγάζει το Αρχαιολογικό Μουσείο της ηλειακής πρωτεύουσας, είναι δηµιούργηµα του Τσίλερ.
Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΙΓΙΟ – Η ΩΡΙΜΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
Η αγάπη του Ερνέστου Τσίλερ για το Αίγιο αποτυπώνεται σε μια σειρά κτιρίων που δημιούργησε στην πρωτεύουσα της Αιγιαλείας, κατά την ώριμη περίοδο δημιουργίας του Γερμανού αρχιτέκτονα.
Τα σχέδια του ιερού ναού των Εισοδίων στο Αίγιο
Η θεμελίωση του ιερού Μητροπολιτικού ναού της Παναγίας Φανερωμένης έγινε το 1899 και τα εγκαίνιά της το 1914, με τον τρούλο του ναού να είναι αναγεννησιακής μορφής, ενώ πλαισιώνεται από τέσσερα συμμετρικά κωδωνοστάσια και στέφεται από τοξύλια ρωμανικού ρυθμού.
Εντυπωσιακός, όμως, είναι και ο ενοριακός ιερός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου, που χτυπήθηκε από τον καταστροφικό σεισμό του 1995. Το έργο μελετήθηκε την περίοδο 1890-1894 ως ένα μοναδικό σύμπλεγμα ρωμανικού, βυζαντινού και αναγεννησιακού ρυθμού, σπάνιο για τα ελληνορθόδοξα δεδομένα, με το μαρμάρινο σκαλιστό τέμπλο με τις δυτικότροπες εικόνες, να αποτελεί ένα σπουδαίο έργο τέχνης.
Μάλιστα, ο Τσίλερ είχε διαπιστώσει μετά τους σεισμούς που είχαν πλήξει την περιοχή μας εκείνα τα χρόνια ότι κτίρια χτισμένα με τούβλα υφίστανται μικρότερες ζημιές από τις δονήσεις και για αυτόν το λόγο δημοσίευσε τη μελέτη του «Τύπος αντισεισμικών οικοδομών διά διακένων οπτοπλίνθων τοίχων – Σχέδια και προϋπολογισμοί και σύστασις καταλλήλων εργολάβων».
Ο ιερός μητροπολιτικός ναός της Παναγίας Φανερωμένης του Αιγίου
Το εντυπωσιακό περίπτερο της πλατείας των Υψηλών Αλωνίων της Πάτρας, το μοναδικό έργο που δεν το σεβάστηκαν οι άνθρωποι…
Ηταν τα τέλη του 19ου αιώνα όταν η Αρχαιολογική Εταιρεία της χώρας μας συνεργάστηκε με τον Ερνέστο Τσίλερ για την κατασκευή περιπτέρου στην πλατεία των Υψηλών Αλωνίων της Πάτρας με στόχο την προφύλαξη του σπουδαίου Ρωμαϊκού ψηφιδωτού που ανακαλύφθηκε στο κέντρο της πλατείας (το απομεινάρι ενός επιβλητικού κτιρίου που υπήρχε στον χώρο κατά τον 1ο με 2ο αιώνα μ.Χ.).
Το κόστος του έργου έφτασε τις 9.926 δραχμές, δαπάνη που βάρυνε την Αρχαιολογική Εταιρεία, με την κατασκευή να γίνεται από τον ίδιον τον Τσίλερ στην Αθήνα. Το περίπτερο τοποθετήθηκε στην Πάτρα μετά το Πάσχα του 1898 και παρέμεινε εκεί για 30 περίπου χρόνια. Ακόμη και σήμερα παραμένει άγνωστο το πότε ακριβώς απομακρύνθηκε από τη θέση του, όμως σίγουρα αυτό συνέβη μέσα στη 10ετία του ΄30 κι αφού είχε προηγηθεί η μεταφορά του ψηφιδωτού στο Μουσείο της Πάτρας που τότε στεγαζόταν στην πλατεία Ολγας.
Καρτ ποστάλ του 1915 που παρουσιάζει το περίπτερο του Τσίλερ στα Ψηλαλώνια. Το νεοκλασικό πίσω (γωνία Ερενστρώλε) υπάρχει και σήμερα
Το πιθανότερο είναι ότι το περίπτερο αποσυναρμολογήθηκε και είτε πετάχτηκε στα σκουπίδια είτε μέρος από το υλικό του χρησιμοποιήθηκε αλλού. Ηταν το μοναδικό έργο του Τσίλερ που υπέστη αυτήν την απαξίωση!
Να σημειωθεί ότι στο ίδιο σημείο βρισκόταν παλιότερα η εξέδρα της Μουσικής, όπου διάφορες μπάντες, όπως αυτή του τότε Παναχαϊκού Συλλόγου (προγόνου της σημερινής Παναχαϊκής) έπαιζαν μουσική κυρίως τις Κυριακές, ψυχαγωγώντας το κοινό.
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Ακολουθεί και η ανακοίνωση της Αρχαιολογικής Εταιρείας από το 1898, η οποία ανέφερε τα εξής: «Μωσαϊκόν δε έδαφος αποκαλυφθέν προ τινών ετών εν Πάτραις, αξιολογώτατον διά τας εν αυτώ παραστάσεις, ειλημμένας εκ του καθ΄ ημέραν γυμναστικού και αθλητικού βίου, εκινδύνευε να καταστραφή. Το μνημείον τούτο περιέφραξεν η Εταιρεία και εξησφάλισε διά ξυλίνου και σιδηρού επιστεγάσματος κατά σχέδιον του αρχιτέκτονος κ. Τσίλερ αντί δαπάνης δρχ. 9.926».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
