Η Αποκέντρωση είναι πρόοδος
*Ο Παναγιώτης Νίκας είναι πρώην Περιφερειάρχης Πελοποννήσου
Τις τελευταίες δεκαετίες, κόμματα και κυβερνήσεις διακηρύσσουν συνεχώς τη βούλησή τους για αποκέντρωση σε όλα τα επίπεδα ,όπως και την πρόθεσή τους για τη μεταφορά μεγάλου μέρους των κάθε είδους κρατικών αρμοδιοτήτων από την πρωτεύουσα στην περιφέρεια. Αναφερόμαστε, δηλαδή, σε διοικητική, εκπαιδευτική, πολιτιστική, βιομηχανική και γενικά οικονομική αποκέντρωση, στα πλαίσια μιας ισόρροπης ανάπτυξης.
Όμως, η βούληση παραμένει στο επίπεδο προθέσεων και συνθημάτων. Ποτέ δε γίνεται πράξη, γιατί η πράξη στην αποκέντρωση συνεπάγεται, κυρίως και πρώτα από όλα, μεταφορά πόρων στην περιφέρεια, κατάργηση της δημοσιονομικής εξάρτησης, προώθηση της κατασκευής των αναγκαίων περιφερειακών έργων πνοής, δηλαδή ισόρροπος και αυτοτελής οικονομικός βηματισμός της περιφέρειας σε σχέση με την πρωτεύουσα.
Αναλογισθείτε σε ποια κατάσταση μας έχει οδηγήσει ο συγκεντρωτικός παραλογισμός, όταν ο μισός πληθυσμός της χώρας διαμένει στην Αθήνα, μαζί με το μέγιστο μέρος της βιομηχανικής, της πολιτιστικής, της εκπαιδευτικής, της υγιειονομικής, της ερευνητικής κλπ δραστηριότητας.
Στο πολιτικό επίπεδο τώρα, μεγάλο μέρος των βουλευτών εκλέγεται στην Αττική, όπως και σχεδόν το σύνολο των υπουργών στα κρίσιμα υπουργεία, με ευνόητες τις συνέπειες στην κατανομή των πόρων, την προώθηση σημαντικών δράσεων σε υπηρεσίες και έργα. Κάθε δραστηριότητα, δηλαδή, προωθείται, επιβάλλεται και ελέγχεται κεντρικά. Επομένως, φαίνεται περίπου ως φυσιολογικό το ότι πάνω από το μισό ΑΕΠ της χώρας παράγεται στην Αττική, όπου και το κατά κεφαλή ΑΕΠ είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό της περιφερειακής Ελλάδος και περίπου ισοϋψές με το μέσο ΑΕΠ των Ευρωπαϊκών κρατών.
Όμως, ο συγκεντρωτισμός έχει και τις σοβαρές παρενέργειές του. Ο πληθυσμιακός και οικονομικός υδροκεφαλισμός της Αθήνας έχει δημιουργήσει σοβαρότατα και δυσεπίλυτα προβλήματα στη στέγαση του πληθυσμού, το κυκλοφοριακό, την ακρίβεια, την ύδρευση, τη διαχείριση των απορριμμάτων, το περιβάλλον και την ποιότητα της ζωής των κατοίκων της. Μαζί με αυτά, η διόγκωση των κοινωνικών προβλημάτων, όπως η ναρκομανία, η βία και η ανασφάλεια, η απανθρωπιά και η μοναξιά (μοναξιά σαν πόλη μεγάλη) συνθέτουν μια κατάσταση, που συνεχώς επιδεινώνεται. Και η επιδείνωση θα αυξάνεται όσα έργα και αν γίνονται στην Αθήνα, όσοι πόροι και αν διατίθενται. Φαύλος κύκλος, δηλαδή.
Από την άλλη, η ελληνική επαρχία αφήνεται στην εγκατάλειψη, χωρίς εθνικό και περιφερειακό σχεδιασμό και χωρίς τα αναγκαία, αναπτυξιακά και παραγωγικά έργα, που θα συγκρατούσαν τον πληθυσμό και θα έδιναν ευημερία και όραμα. Σύνθημα, δυστυχώς, ήταν και η αποκέντρωση στην αυτοδιοίκηση, αφού οι όποιες αρμοδιότητες δεν συνοδεύθηκαν από τους αναγκαίους πόρους.
Σκεφθείτε πως η αιρετή περιφέρεια σήμερα δεν έχει καθόλου δικούς της πόρους και στηρίζεται απολύτως στον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ στους Δήμους η εξάρτηση φθάνει στο 70% των ετήσιων πόρων τους. Παρεπόμενο είναι να κυριαρχούν η αδυναμία προγραμματισμού και η απόλυτη υποταγή των αυτοδιοικητικών στην εκάστοτε κυβέρνηση, στην προσπάθεια επιβίωσης και προσφοράς. Ας κάνουν και αλλιώς.
Να ελπίσουμε πως κάποτε θα υπάρξει συνείδηση των καταστροφικών συνεπειών του συγκεντρωτικού συστήματοςς στο εθνικό πλέον επίπεδο, με το δημογραφικό, τα σκάνδαλα, τη διαφθορά και τη μη αξιοποίηση των δυνατοτήτων μας. Κατεπείγουσα είναι η ανάγκη να προχωρήσουμε ως χώρα και ως πολιτικό σύστημα στην ουσιαστική αποκέντρωση, με την ενδυνάμωση των αυτοδιοικητικών θεσμών, την ευνοϊκή χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων μόνο για την περιφέρεια, την ουσιαστική στήριξη των περιφερειακών νοσοκομείων και Πανεπιστημίων, την επέκταση και αναβάθμιση των ΒΙ.ΠΕ και πρωτίστως την επανεκκίνηση της Γεωργίας και της Κτηνοτροφίας.
Συμπερασματικά, η αποκέντρωση είναι ουσία και όχι σύνθημα, υπηρετεί την ισόρροπη ανάπτυξη και την πρόοδο και αποτελεί έκφραση και στήριξη της δημοκρατικής διακυβέρνησης και των θεσμών της. Ας την εφαρμόσουμε, επιτέλους, χωρίς ανούσιες ρητορείες και συνθήματα.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
