Η ιστορία δίνει τις απαντήσεις

Ο συντάκτης της «Π» και του pelop.gr Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος γράφει περί ιστορίας και του σήμερα

Την ίδια ημέρα που οι Μπολσεβίκοι εκτελούσαν τον Τσάρο και τα ανήλικα παιδιά του στο Αικατερίνμπουργκ της Ρωσίας, στο Πότσδαμ του Βρανδεμβούργου γινόταν η συνάντηση των ηγετών των Συμμάχων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για να αποφασίσουν για το μέλλον της ηττημένης Γερμανίας. Ολα αυτά, βέβαια, με 27 χρόνια διαφορά (1918-1945), τα οποία δεν τα λες και λίγα…

Τι σχέση έχουν, όμως, όλα αυτά με το σήμερα, πέραν της κοινής ημερομηνίας της 17ης Ιουλίου;

Εχουν και παραέχουν, καθώς έπειτα από την επικράτηση του Κομμουνισμού στην πάλαι ποτέ κραταιά Ρωσική αυτοκρατορία δημιουργήθηκε ένας καινούργιος κόσμος σε ολόκληρο τον πλανήτη, ενώ αμέσως μετά τη συνάντηση των Ουίνστον Τσώρτσιλ, Κλέμεντ Ατλυ, Χάρυ Τρούμαν και Ιωσήφ Στάλιν στο Ανάκτορο Σεσίλιενχοφ, διαμορφώθηκε επί της ουσίας το Σιδηρούν Παραπέτασμα που χώρισε την φιλελεύθερη και δημοκρατική Δύση με την αυταρχική (και λίγα λέμε…) Ανατολή.

Μια μικρή παρένθεση πριν πάμε στο «ζουμί» των σκέψεών μας, για να βοηθήσουμε πιθανώς όσους διαβάσατε τα παραπάνω ονόματα και ψιλομπερδευτήκατε. Ναι, αφενός η Μεγάλη Βρετανία είχε διπλή εκπροσώπηση στο Πότσδαμ λόγω των εκλογών που είχαν διεξαχθεί εκείνη την περίοδο στη χώρα (ήταν ακόμη σε εξέλιξη η καταμέτρηση των ψήφων!) και ναι, τις ΗΠΑ εκπροσώπησε ο άνθρωπος που μερικά 24ωρα αργότερα θα έδινε την εντολή για τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας στην ιστορία της ανθρωπότητας σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι. Βλέπετε, ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ είχε ήδη περάσει στην αιωνιότητα, οπότε ξεκινούσε η εποχή Τρούμαν μέχρι να παραδώσει κι αυτός με τη σειρά του στον… μπαρουτοκαπνισμένο «Αϊκ» (σ. Ντουάιτ Αϊζενχάουερ). Και η παρένθεσή μας θα κλείσει με την απογοήτευση που ένιωσε ο Στάλιν όταν πρωτοσυνάντησε τον πιθανό αντικαταστάτη του Τσώρτσιλ, δηλαδή τον Ατλυ, τον οποίον χαρακτήρισε στους συνεργάτες του (όσοι επέζησαν από τις… Σιβηρίες το εξιστόρησαν στον υπόλοιπο κόσμο…) ως ένα «άχρωμο ανθρωπάκι».

Τώρα που ολοκληρώσαμε με τις παρενθέσεις, με τις εισαγωγές και με τα χρονογραφήματα μπορείτε ίσως να καταλάβετε που το πάμε. Κάθε δράση έχει και την αντίδρασή της. Κι όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα στον πλανήτη με τη Ρωσία και την Ουκρανία, με το ΝΑΤΟ και με την Ανατολή εξηγούνται, αρκεί να γνωρίζει κανείς λιγάκι Ιστορία.

Κι επειδή δεν μπορούμε να πούμε ότι η «Γενιά της Πανσπουδαστικής», όπως την ονόμαζε η αείμνηστη Ελένη Βλάχου της «Καθημερινής» (χρησιμοποιούσε, μάλιστα, κι ένα χαρακτηριστικό επίθετο ως… γαρνιτούρα), κατέγραψε με επαρκή, αντικειμενικό και εμπεριστατωμένο τρόπο όλες τις ιστορικές πτυχές στη διαδρομή της ανθρωπότητας από τη Δημιουργία μέχρι τη σύγχρονη εποχή (χώρια που που το εκπαιδευτικό σύστημα κατάφερε να μετατρέψει το πιο ενδιαφέρον μάθημα, την Ιστορία, στο πιο βαρετό…), καλό είναι να αρχίσουμε όλοι από λίγο… homework!

Είπαμε: Κάθε δράση έχει και την αντίστοιχη αντίδραση! Πριν από την πτώση του Βενιζέλου το 1920, υπήρχαν οι Γαλλικές λόγχες, ο αποκλεισμός του Πειραιά, η πείνα, οι εξορίες και οι εκτοπισμοί. Πριν από τον Σατανά τον Χίτλερ υπήρχαν οι ταπεινωτικοί όροι των Βερσαλλιών, τα συμφέροντα και οι λυκοφιλίες των Συμμάχων και ο κατευνασμός του Μονάχου. Και πριν από τον Πούτιν, υπήρχε η ΕΣΣΔ, οι Τσάροι και πάντα (μα πάντα!) οι μουζίκοι!