Που οφείλεται η άμπωτη: Βοριάς και σελήνη έδιωξαν τα νερά

Που οφείλεται η άμπωτη: Βοριάς και σελήνη έδιωξαν τα νερά

H πρόσφατη παλίρροια (άμπωτη) που παρατηρήθηκε σε πολλές παραλίες της Ελλάδας και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, εύλογα προκάλεσε το ενδιαφέρον του κοινού, σε κάποιες περιπτώσεις και την ανησυχία, για κάποιο δυσάρεστο επακόλουθο καθώς είχε μεγάλη ένταση.

Ηταν απλά ένα τοπικό φαινόμενο; Ποιες περιοχές επηρεάζει περισσότερο και πώς εξελίσσεται χρονικά; Επιστήμονες τονίζουν πως, η ελάχιστη στάθμη θάλασσας εμφανίστηκε στις 27 Φεβρουαρίου, κατά την φάση της παλιρροιακής άμπωτης, όπως αναμενόταν λόγω παλιρροιακής συζυγίας (Πανσέληνος). Η πτωτική τάση της στάθμης της θάλασσας, ωστόσο, εξηγείται από την επίδραση των έντονων βόρειων ανέμων που επικράτησαν στην Μεσόγειο κατά το διάστημα 25 Φεβρουαρίου – 3 Μαρτίου, οι οποίες μετέφεραν μάζες νερού προς τις νότιες ακτές της Μεσογείου, όπου η στάθμη εμφάνισε σχετική άνοδο (Χάρτης).

Σε κάθε περίπτωση ο παρακάτω χάρτης, δείχνει ότι αυτή την περίοδο η στάθμη της θάλασσας στην Μεσόγειο είναι γενικά χαμηλότερη, σε σχέση με αυτή του ανατολικού Ατλαντικού, λόγω της γενικότερης κυκλοφορίας και της επίδρασης βαρομετρικών συστημάτων. Τα προγνωστικά μαθηματικά μοντέλα δείχνουν ότι η στάθμη θα επανέλθει σε κανονικά επίπεδα την 14 Μαρτίου.

Οπως εξηγεί ο Νίκος Καμπάνης, επικεφαλής του Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Ερευνας, του Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του φαινομένου, μας τη δίνει η πλατφόρμα MARINOMICA (http://odysseaplatform.eu/) που δημιουργήθηκε μέσω του ευρωπαϊκού έργου H2020 ODYSSEA, στην εκτέλεση του οποίου συμμετέχει το Εργαστήριο Παράκτιας και Θαλάσσιας Ερευνας του ΙΤΕ τα τελευταία 4 χρόνια.

Η πλατφόρμα ωκεανογραφικής παρατήρησης και πρόγνωσης MARINOMICA φιλοξενεί μια διευρυμένη βάση ωκεανογραφικών δεδομένων από παρατηρήσεις και προγνώσεις, συμβατή με άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές βάσεις όπως αυτή των θαλασσίων υπηρεσιών του Copernicus (https://www.copernicus.eu/el) που αποτελεί ένα επιχειρησιακό σύνολο ωκεανογραφικών προγνωστικών μοντέλων, φιλικών προς τον χρήστη.

Συνδέεται επίσης με 8 παρατηρητήρια γύρω από τις ακτές, στις βόρειες από το λιμάνι της Βαλένθια μέχρι την Καβάλα, και στις νότιες από το Μαρόκο μέχρι την Αίγυπτο, τα οποία σε πραγματικό χρόνο συλλέγουν επιτόπιες ωκεανογραφικές μετρήσεις. Το έργο ODYSSEA συντονίζεται από το Τμήμα Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

Η MARINOMICA παρέχει προβλέψεις για την εξέλιξη της παλίρροιας, καθώς και οπτικό υλικό από την περιοχή της Μεσογείου όπως την παραπάνω εικόνα που λήφθηκε στις 6 Μαρτίου (χάρτης).  

Στην εικόνα, η ένταση των χρωμάτων της μπάρας από πάνω προς τα κάτω, δίνει και την ένταση της άμπωτης στη περιοχή, με τον παλιρροιογράφο στο Θρακικό Πέλαγος να μετρά περί τα 45 εκ. πτώση, και γενικά περί τα 40 εκ. στις βόρειες και περί τα 20-25 στις νότιες ακτές της Μεσογείου.

ΑΔΕΙΑΣΕ ΚΑΙ Η ΜΑΡΙΝΑ

Στην Πάτρα, το φαινόμενο της αμπωτης, εμφανίστηκε έντονα στη μαρίνα, όπου το νερό στον κυματοθραύστη, υποχώρησε κατά 40 εκ. περίπου. Μάλιστα, σε κάποια σημεία της μαρίνας, έχουν βγει στη επιφάνεια βράχοι που υπό κανονικές συνθήκες, είναι καλυμμένοι από το θαλασσινό νερό.

Με βάση ιστορικά στοιχεία το φαινόμενο είχε επαναληφθεί με μικρότερη διάρκεια τον Μάρτιο και το Μάιο 2019, καθώς και τον Απρίλιο του 2020.

                                                                              Σ.Π.