Επέτειος Δημοκρατίας με μαθήματα και διδάγματα για τη γενιά μας
Γράφει ο Ανδρέας Τσώκος, πολιτευτής με την Νέα Δημοκρατία στην Αχαΐα
Η επέτειος των 50 ετών από την Μεταπολίτευση έχει έντονα πανηγυρικό, όπως και συμβολικό χαρακτήρα. Επιβάλλει αποτιμήσεις για το παρελθόν, αλλά και στοχασμό για το μέλλον, για τον προσανατολισμό της πατρίδας μας σε έναν ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο, με προκλήσεις, κρίσεις και ευκαιρίες για την κοινωνία και το κράτος της Ελλάδας. Στον χώρο του παρακάτω άρθρου, θα προσπαθήσω να καταθέσω και να «χωρέσω» ευσύνοπτα τις σκέψεις μου, για τη συμπλήρωση μισού αιώνα ιστορίας, από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
Οφείλουμε να προσεγγίζουμε τις ιστορικές επετείους της πατρίδας μας, και μάλιστα τις σχετικά πρόσφατες, με περίσκεψη και τη δέουσα σοβαρότητα. Η απόδοση της πρέπουσας τιμής στο «1974» εγείρει δυσκολίες και, με τον δέοντα σεβασμό, οφείλουμε να στεκόμαστε οι σύγχρονοι πολίτες και να τοποθετούμαστε οι πολιτικοί της γενιάς μας.
Πέντε δεκαετίες συνεχών αλλαγών και μεταβάσεων πέρασαν για τη χώρα μας και για πρώτη φορά στην Ελληνική ιστορία έχουμε μισό αιώνα Δημοκρατία, ειρήνη και ηρεμία. Η παρακαταθήκη αυτή είναι πολύτιμη και δεν πρέπει με τίποτα να το ξεχνάμε. Αναμφίβολα, υπάρχουν από μερίδα συμπολιτών μας που βίωσαν την εποχή και αρνητικά συναισθήματα και κατά την διάρκεια της 50ετίας, υπήρξαν φάσεις δύσκολες, όπως η επιβολή των μνημονίων στην Ελλάδα. Στο τέλος της ιστορίας, όμως, πρέπει να θυμόμαστε τι αφήνει για το μέλλον μια δύσκολη περίοδος, τι μαθήματα μας δίνει για το μέλλον και τα θετικά που έχουμε καταφέρει όλοι μαζί.
Ο μισός αιώνας που έχει περάσει από το πλέον σημαντικό ορόσημο της νεότερης ιστορίας μας είναι μισός αιώνας ομαλής, ειρηνικής και προοδευτικής πορείας. Η χώρα μας άφησε πίσω της τα τραύματα του παρελθόντος και στη συνείδηση των πολιτών εδραιώθηκαν οι δημοκρατικοί θεσμοί και η πίστη στην κοινή μας συνύπαρξη. Στη διετία 1974-76, συντελέστηκαν και αποκρυσταλλώθηκαν οι μεγάλες πολιτικές τομές που ορίζουν το περιεχόμενο της Μεταπολίτευσης. Από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και τα γεγονότα της Κύπρου, στη γενική επιστράτευση και την άφιξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή τον Ιούλιο του 1974, οδηγηθήκαμε στα σημαδιακά γεγονότα της περιόδου: στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974, στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974 και στη δίκη των πρωταιτίων της Χούντας το καλοκαίρι του 1975. Κορυφαία στιγμή της μακράς πορείας προς την ευημερία και την ανάπτυξη υπήρξε μια από τις πρώτες πράξεις της Μεταπολίτευσης, με ξεχωριστή συμβολική σημασία, αφού σηματοδότησε την επάνοδο της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι: η επανεπικύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και η ένταξή μας στην τότε ΕΟΚ λίγα χρόνια αργότερα.
Η Μεταπολίτευση υπήρξε, παράλληλα με την πολιτειακή μετάβαση, μια κοινωνική και πολιτισμική τομή, με τη φιλελευθεροποίηση των ηθών και των προτύπων της ζωής, την εμβάθυνση στην ισότητα των φύλων, την ελευθερία της πολιτικής και καλλιτεχνικής έκφρασης, την κοινωνική κινητικότητα και την εξωστρέφεια των Ελλήνων. Η Ελλάδα, σε αυτή την περίοδο των 50 ετών, κατάφερε να γίνει μια σύγχρονη δημοκρατική και αστικοποιημένη κοινωνία, με τους νέους να μπαίνουν αποφασιστικά στο κέντρο της εικόνας, διεκδικώντας τη θέση τους στην κοινωνία και στην πολιτική – με ευκαιρίες για όλους.
Η «Μεταπολίτευση» ή αλλιώς αυτό που τότε είχε αποκληθεί το «ελληνικό θαύμα» μπορεί να φαίνεται σήμερα, 50 χρόνια μετά, δεδομένο, αλλά τίποτα στη σύγχρονη Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητο. Η κατάκτηση της εδραιωμένης, φιλελεύθερης Δημοκρατίας και της δυτικής ευρωπαϊκής ταυτότητας έγινε με μεγάλο κόπο. Εάν κάτι πρέπει να αφήσει η επέτειος των 50 ετών από τη Μεταπολίτευση είναι η ανάγκη της διαρκούς προσπάθειας, η συνειδητοποίηση ότι ποτέ στη ζωή των φιλελεύθερων δημοκρατιών δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο τέλος. Η δημοκρατία και η κοινωνία μας επέδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και άντλησαν δύναμη από το πλούσιο μεταπολιτευτικό κεκτημένο. Σήμερα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με καλύτερες προϋποθέσεις, αναστοχαζόμενοι πάνω στις κατακτήσεις, αλλά και τις παθογένειες της Μεταπολίτευσης, τις πολύπλευρες προκλήσεις του μέλλοντος.
Εάν θέλουμε να έχουμε μια Δημοκρατία με στιβαρές αρχές ελευθερίας και δικαιοσύνης, πρέπει να είναι μια «μαχόμενη δημοκρατία», όπως αυτή χαρακτηρίστηκε και ορίστηκε στις 7 Ιουνίου 1975, όταν ψηφιζόταν το νέο Σύνταγμα. Είναι αυτό το Σύνταγμα που έχουμε ακόμη και το οποίο κατά την κρίση της δεκαετίας του 2010 απέδειξε ότι έχει την ικανότητα να αναγνωρίζει τα σοβαρά πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα και να κρατά στέρεες τις βάσεις του πολιτεύματος. Όπως η Δημοκρατία μας πρέπει να προστατεύεται ενεργά για να προοδεύσει, έτσι και η προσπάθειά μας πρέπει να είναι συνεχής, για να έχουμε μια συνεπή και συνετή, ρεαλιστική και αξιόπιστη πολιτική, που αντιστοιχεί σε ένα εξέχον και ιστορικό μέλος της Ευρώπης, σε μια ταραγμένη περιοχή του πλανήτη.
Επιλογικά, είναι χαρακτηριστικά τα λόγια που είπε ο πρώτος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος, στην ομιλία του στη Βουλή κατά την ψήφιση του Συντάγματος: «Η αρετή των πολιτευμάτων κατά μικρότερον ποσοστόν προέρχεται από τους νόμους και κατά πολύ μεγαλύτερον ποσοστόν προέρχεται από τους ανθρώπους, οι οποίοι το εφαρμόζουν».
Είναι, λοιπόν, οι άνθρωποι, όλοι εμείς, που δίνουμε νόημα και ουσία στο πολίτευμα της Δημοκρατίας. Η Μεταπολίτευση σφράγισε την εθνική μας εξέλιξη, αποτελώντας σημείο αναφοράς της πολιτείας μας και σημαντική παρακαταθήκη για τα χρόνια που έρχονται. Οι γενιές των γονιών μας, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις και οδήγησαν τη χώρα μας στη Μεταπολίτευση, εργάστηκαν σκληρά για την εδραίωση της Δημοκρατίας και συνακόλουθα της πλέον ευημερούσας περιόδου του νέου ελληνικού κράτους, την οποία απολαμβάνουμε 50 χρόνια τώρα και οφείλουμε να παραδώσουμε, όπως μας την παρέδωσαν, με ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
