Αμαλία: Μύθος και Αλήθεια – Ανατρεπτικό βιβλίο του Κυριάκου Σκιαθά για την «παρεξηγημένη» Βασίλισσα

Οπως εξηγεί ο συγγραφέας στην «Π», το βιβλίο εστιάζει στη ζωή του Οθωνα και της Αμαλίας, των πρώτων βασιλέων της μετεπαναστατικής Ελλάδας.

Αμαλία: Μύθος και Αλήθεια - Ανατρεπτικό βιβλίο του Κυριάκου Σκιαθά για την «παρεξηγημένη» Βασίλισσα

Ποια ήταν τελικά η βασίλισσα Αμαλία; Μια παρεξηγημένη ηγεμονική μορφή ή μια αυταρχική γυναίκα που βρέθηκε συχνά στο επίκεντρο σκανδάλων; Μια οραματίστρια που «πρασίνισε» την Αθήνα ή μια εκρηκτική προσωπικότητα που αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο λίγες; Αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει το νέο βιβλίο του πατρινού συγγραφέα Κυριάκου Δ. Σκιαθά, με τίτλο «Αμαλία. Ερωτες, ίντριγκες και σκάνδαλα στο Παλάτι», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «24 Γράμματα» και με αφορμή τα 150 χρόνια από τον θάνατο της βασίλισσας.

Οπως εξηγεί ο συγγραφέας στην «Π», το βιβλίο εστιάζει στη ζωή του Οθωνα και της Αμαλίας, των πρώτων βασιλέων της μετεπαναστατικής Ελλάδας. Ωστόσο, η Αμαλία –όπως άλλωστε αποκαλύπτει και ο τίτλος– βρίσκεται στο επίκεντρο της αφήγησης, με την καθημερινότητα, τις συγκρούσεις, τις παρεμβάσεις της και τις μυθιστορηματικές διαστάσεις της προσωπικότητάς της να συνθέτουν ένα ανεξάντλητο ιστορικό πορτρέτο.
Γερμανίδα πριγκίπισσα του Ολντενμπουργκ, η Αμαλία έφθασε στην Ελλάδα το 1837, σε μια περίοδο κατά την οποία το νέο ελληνικό κράτος προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια του μετά τους εμφύλιους σπαραγμούς και τη δολοφονία του Καποδίστρια. Από την πρώτη στιγμή έδειξε ενθουσιασμό για τη χώρα που την υποδέχθηκε. Εμαθε τη γλώσσα, προσπάθησε να κατανοήσει τις ιδιαιτερότητες της νεαρής ελληνικής κοινωνίας και γρήγορα ανέπτυξε ενδιαφέρον για τον καλλωπισμό, τις τέχνες και την πολιτική.

Αμαλία: Μύθος και Αλήθεια - Ανατρεπτικό βιβλίο του Κυριάκου Σκιαθά για την «παρεξηγημένη» Βασίλισσα

Προικισμένη με ευστροφία και οργανωτικότητα, η Αμαλία αναδείχθηκε καθοριστική φιγούρα στα πρώτα βήματα του ελληνικού κράτους. Παρά το γεγονός ότι μέχρι το 1843 η ανάμιξή της στην πολιτική ήταν περιορισμένη, η πραγματική της ισχύς έγινε εμφανής μετά το 1850, όταν ο Οθων απουσίαζε συχνά στη Γερμανία και εκείνη ανέλαβε καθήκοντα αντιβασίλισσας. Πέντε φορές άσκησε ουσιαστική εξουσία, προκαλώντας συχνά αντιδράσεις και σφοδρές αντιπαραθέσεις με υπουργούς και υψηλόβαθμους αξιωματούχους. Οι ίντριγκες, οι συγκρούσεις και η έντονη παρουσία της στο πολιτικό παρασκήνιο έμειναν παροιμιώδεις.

 

Το βιβλίο φωτίζει επίσης τον χαρακτήρα της, έναν εκρηκτικό συνδυασμό πάθους, αυστηρότητας και ευαισθησίας. Οι στενές της σχέσεις με πρόσωπα της Αυλής έγιναν πηγή συνεχών σχολίων, ενώ οι «κρυφοί έρωτες» που της αποδίδονταν δημιούργησαν οσμές σκανδάλου σε μια κοινωνία που παρακολουθούσε με αδημονία κάθε της κίνηση. Η Αμαλία ήταν μια γυναίκα που δεν μπορούσες να αγνοήσεις: είτε σε ενθουσίαζε είτε σε εξόργιζε.
Σημαντικό μέρος του βιβλίου καταλαμβάνει το περιβαλλοντικό και φιλανθρωπικό της έργο, που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα. Η Αμαλία ήταν εκείνη που με προσωπικά της έξοδα χρηματοδότησε τη διάνοιξη της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου – Αποστόλου Παύλου, ενώ δημιούργησε ένα από τα ωραιότερα έργα της νεότερης Ελλάδας: τον Βασιλικό Κήπο, τον σημερινό Εθνικό Κήπο. Χιλιάδες δέντρα και φυτά από κάθε γωνιά της γης, αλλά και οι χαρακτηριστικοί φοίνικες που αγαπούσε, διαμόρφωσαν έναν χώρο που μέχρι σήμερα αποτελεί πνεύμονα πρασίνου στο κέντρο της Αθήνας. Στο Ιλιον δημιούργησε το αγρόκτημα «Επτάλοφος», 2.500 στρεμμάτων, που αποτέλεσε πρότυπο οργανωμένης καλλιέργειας.

Ο κ. Σκιαθάς δεν παραλείπει να σταθεί στο μεγάλο προσωπικό δράμα του βασιλικού ζεύγους: την ατεκνία. Ενα πρόβλημα που στην εποχή εκείνη δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί επιστημονικά και που χρησιμοποιήθηκε πολιτικά για να αποδυναμώσει τον θρόνο τους. Η έλλειψη διαδόχου αποτέλεσε αφετηρία αμφισβήτησης και όπλο στα χέρια των Μεγάλων Δυνάμεων, συμβάλλοντας καθοριστικά στην επανάσταση του 1862 και την έξωση του ζεύγους.

Το βιβλίο ακολουθεί τον Οθωνα και την Αμαλία μέχρι την εξορία τους στη Μπάμπεργκ, παρουσιάζοντας με ακρίβεια τα γεγονότα που σημάδεψαν την τριαντάχρονη οθωνική περίοδο, από τα Παπουλακικά και τα Μουσουρικά μέχρι την υπόθεση Πατσίφικο και τα Σκιαδικά. Μέσα από 52 κεφάλαια ανασυντίθεται η πολιτική, κοινωνική και ανθρώπινη διάσταση μιας εποχής καθοριστικής για το νεοσύστατο ελληνικό κράτος.

Η βασίλισσα Αμαλία υπήρξε, τελικά, μια αντιφατική αλλά χαρισματική προσωπικότητα. Μια γυναίκα με πάθη, ελαττώματα, τόλμη και ευαισθησία. Μια μορφή που, όπως σημειώνει ο Σκιαθάς, μπορούσες να αγαπήσεις ή να μισήσεις, αλλά ποτέ να αγνοήσεις. Γιατί η ιστορία της, με τα φώτα και τις σκιές της, αποτελεί ζωντανό κομμάτι της ιστορικής ταυτότητας του τόπου.

Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη

Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.

Viber: +306909196125