Η Ελλάδα στο ενεργειακό προσκήνιο: ExxonMobil και Chevron φέρνουν την πρώτη γεώτρηση μετά από 40 χρόνια

Ραγδαίες εξελίξεις στις παραχωρήσεις για έρευνες υδρογονανθράκων φέρνουν τη χώρα ένα βήμα πιο κοντά στην ενεργειακή της αυτονόμηση. Μετά την είσοδο της ExxonMobil στο «μπλοκ 2» του Ιονίου και την πρόοδο των συνομιλιών με τη Chevron για τις περιοχές νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου, ανοίγει ο δρόμος για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Ελλάδα έπειτα από τέσσερις δεκαετίες.

Η Ελλάδα στο ενεργειακό προσκήνιο: ExxonMobil και Chevron φέρνουν την πρώτη γεώτρηση μετά από 40 χρόνια

Ραγδαίες εξελίξεις καταγράφονται τους τελευταίους μήνες στο μέτωπο των ερευνών υδρογονανθράκων, με την Ελλάδα να βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο των ενεργειακών εξελίξεων της Μεσογείου. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας για την είσοδο της ExxonMobil στο «μπλοκ 2» του Ιονίου, προχωρούν με ταχύ ρυθμό και οι διαπραγματεύσεις με τη Chevron για τις περιοχές νότια της Πελοποννήσου και νότια της Κρήτης.

Σύμφωνα με πληροφορίες από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), οι οικονομικοί όροι με την κοινοπραξία Chevron–Helleniq Energy έχουν ήδη συμφωνηθεί και οι συζητήσεις βρίσκονται στο τελικό νομικό στάδιο. Οι δύο εταιρείες έχουν ανακηρυχθεί προτιμητέοι επενδυτές για τέσσερις περιοχές –«Νότια της Πελοποννήσου», «Α2», «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης 2». Μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, οι συμβάσεις θα υποβληθούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο και κατόπιν στη Βουλή για κύρωση.

Η πιο ώριμη εξέλιξη εντοπίζεται στο Ιόνιο, όπου υπεγράφη η ιστορική συμφωνία για τη συμμετοχή της ExxonMobil στην παραχώρηση του «μπλοκ 2», δυτικά της Κέρκυρας και κοντά στα σύνορα με την ιταλική ΑΟΖ. Η συμφωνία, που υπογράφηκε στο πλαίσιο της διακυβερνητικής ενεργειακής συνεργασίας P-Tec μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, ανοίγει τον δρόμο για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Ελλάδα μετά από 40 χρόνια.

Η ExxonMobil αποκτά το 60% της κοινοπραξίας, η Energean διατηρεί το 30% και η Helleniq Energy το 10%. Το επόμενο διάστημα προβλέπεται η αδειοδότηση της γεώτρησης, η επανεξέταση των σεισμικών δεδομένων και η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης. Το κόστος της πρώτης γεώτρησης υπολογίζεται μεταξύ 50 και 100 εκατομμυρίων δολαρίων, με το «παράθυρο ευκαιρίας» για υλοποίηση να τοποθετείται στο τέλος του 2026 με αρχές 2027, όταν η Energean θα διαθέτει το κατάλληλο γεωτρύπανο από το Ισραήλ.

Εφόσον η πρώτη γεώτρηση αποδώσει θετικά αποτελέσματα, θα ακολουθήσουν νέες ερευνητικές και τελικά παραγωγικές γεωτρήσεις, με συνολικές επενδύσεις που εκτιμώνται στα 5 δισεκατομμύρια δολάρια για τις εγκαταστάσεις άντλησης, επεξεργασίας και μεταφοράς φυσικού αερίου, με στόχο την έναρξη παραγωγής έως το 2030.

Οι πρώτες ενδείξεις θεωρούνται ενθαρρυντικές, καθώς τα δεδομένα δείχνουν ότι στη δομή «Ασωπός» του «μπλοκ 2» υπάρχουν πιθανοί πόροι έως 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου σε βάθος 4.000 μέτρων. Επιπλέον, η ύπαρξη επιβεβαιωμένου πετρελαϊκού συστήματος στη Δυτική Ελλάδα ενισχύει τις πιθανότητες επιτυχίας.

Παράλληλα, η P-Tec έφερε σημαντικές γεωπολιτικές συμφωνίες, με τη διοχέτευση υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ μέσω της Ελλάδας προς τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και μέχρι την Ουκρανία. Το σχέδιο αυτό καθιστά την Ελλάδα κομβικό ενεργειακό κόμβο και τις ΗΠΑ βασικό προμηθευτή της περιοχής.

Η ελληνική ναυτιλία θα παίξει επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς διαθέτει ήδη έναν από τους μεγαλύτερους στόλους μεταφοράς LNG παγκοσμίως. Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Chris Wright αναφέρθηκε ειδικά στον ελληνικό στόλο κατά την ομιλία του στην Αθήνα, τονίζοντας τη σημασία του για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Οι εξελίξεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει τη σταδιακή διακοπή εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027, δημιουργώντας αυξημένες ανάγκες σε εναλλακτικές πηγές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ζήτηση φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη θα αυξηθεί κατά 15–17 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, ενώ η Ελλάδα, με τις νέες υποδομές και τις αναβαθμίσεις στο δίκτυό της, μπορεί να καλύψει έως και το ένα τρίτο των πρόσθετων αναγκών.

Η αρχή αυτής της νέας εποχής σηματοδοτήθηκε ήδη την Παρασκευή, με την υπογραφή της πρώτης μακροχρόνιας συμφωνίας αγοράς LNG στην περιοχή, μεταξύ της ATLANTIC – SEE LNG TRADE (σύμπραξη του Ομίλου ΑΚΤΩΡ και της ΔΕΠΑ Εμπορίας) και της Venture Global από τις ΗΠΑ. Η συμφωνία περιλαμβάνει και συνεργασίες με εταιρείες της Ρουμανίας και της Ουκρανίας για τη μεταπώληση φυσικού αερίου, εδραιώνοντας περαιτέρω τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη.