Η ψήφος αψήφιστα

Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντή Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».

Τι ψηφίζεις; Ένα απλό ερώτημα. Μας το απευθύνουν, το απευθύνουμε. Άλλες φορές από γνήσιο, αγνό προβληματισμό, που άπτεται και του δικού μας. Ψαρεύουμε απόψεις και ιδέες, να δούμε πού βρίσκονται οι άλλοι, να αντιπαραβάλουμε τις σκέψεις τους ή την τσαντίλα τους ή την αμηχανία τους με τις δικές μας. Άλλες φορές, ρωτάμε για να βγάλουμε τον άλλον στο ξέφωτο. Λέγε τι ψηφίζεις για να δούμε τα κριτήρια και τα φίλτρα μέσα από τα οποία μιλάς. Να δούμε δηλαδή, αν θα δώσουμε βάση στη γνώμη σου ή θα την πετάξουμε στον κάδο μαζί με το κόμμα σου. Η βαρύτητα και η βασιμότητα της γνώμης σου είναι ευθέως ανάλογη της κομματικής σου ένταξης. Ή μπορεί και να είναι αγκίστρια μέσα
από τα οποία δολώνεις, όπως ο Σωκράτης, μας το πας φιρί φιρί, για να μας σύρεις σε παραδοχή της άποψής σου, σαν τους πονηρούς που μεθάνε τα κορίτσια για να τα σύρουν στο κρεβάτι, και μετά ψάχνουν για κρεβάτι.

Τι ψηφίζεις; Αδιάκριτο, εκ πρώτης όψεως, αλλά εν τέλει ανθρώπινο: Στην αγνή εκδοχή του είναι το απόσταγμα μιας ανάγκης για βαθύτερη επικοινωνία και ανταλλαγή απόψεων, ψύχραιμων ή αρπαγμένων, ανάλογα. Συχνά μπαίνει φτιασιδωμένο μέσω του πρώτου πληθυντικού, σαν μια γνήσια προβληματική: «Και τώρα, τι ψηφίζουμε;» ρίχνει ο πρώτος τη ζαριά. «Ελα ντε;» αντιδρά ο προβληματισμένος. «Τι θα πει, τι ψηφίζουμε; Θέλει συζήτηση;» απαντά ο αποφασιστικός, που θέλει να διασπείρει τον ιό του στο ευρύτερο στερέωμα.

Τι ψηφίζεις; Ρωτάς τον εαυτό σου, κάποια στιγμή. Καλό είναι να συζητάτε οι δυο σας, έστω και με κίνδυνο να λογοφέρετε. Εχει ενδιαφέρον να το πας πιο πίσω από το ερώτημα: Μήπως η στάση σου δεν είναι εν τέλει υπόθεση κριτηρίων, όπως αυτάρεσκα ή παρελκυστικά διατείνεσαι («εμένα δουλεύεις, εαυτέ μου;» τσαμπουκαλεύεται το βαθύτερο Εγώ σου, που σε ξέρει καλύτερα), αλλά είναι καθορισμένη από προκάτ στοιχεία, στερεότυπα, αγκυλώσεις, βιώματα; Οποιος δεν ψήφιζε ποτέ του δεξιά, ας πούμε, πώς το φέρνει πώς το αφήνει, όλο και θα βρίσκει κουσούρια στον Μητσοτάκη. Οποιος ανήκε μια ζωή στο τόξο αυτό, από την άλλη, θα καταλήξει σε ψήφο στον Μητσοτάκη, όπως του συνέβη και επί Εβερτ, επί Κώστα Καραμανλή, επί Σαμαρά, και επί Μεϊμαράκη ακόμα.

Τι ψηφίζεις; Η απάντησή σου είναι μια ανειλικρινής ειλικρίνεια. Η προκατάληψη μεταμφιεσμένη σε ανάλυση, σε πολιτικό αισθητήριο, σε ιδεολογία, αγνοώντας τον ίδιο της τον εαυτό. Αυτό ήταν και θα συνεχίσει να είναι, σε μεγάλο βαθμό, η πολιτική. Η σκέψη και η συμπεριφορά μιας δομημένης, κλειστής συνείδησης. Που μετακινείται από τον άξονά της σπάνια, και μόνο με εκρήξεις, όπως στην περίοδο της Κρίσης, αλλά και πάλι το σύμπαν αναδομείται πάνω στους προγενέστερους άξονες. Δεν είναι προϊόν διαλεκτικής, αλλά δρομολογημένης φόρτισης και συμπεριφοράς των σωματιδίων της ύλης. Όλα είναι φυσική, φυσικά, ακόμα και τα αφύσικα.

Τι ψηφίζεις; Κάτσε τώρα να αιτιολογήσεις αυτό που ούτως ή άλλως θα έκανες, αλλά με ένα φρέσκο επιχείρημα. Για τη χώρα που σώθηκε ή για τη χώρα που πάει κατά γκρεμνού.

Ανάλογα τι ψηφίζεις.