Νέος Τελωνειακός Κώδικας: Ψηφιοποίηση, έλεγχοι και τέλος στις τραπεζικές χρεώσεις από ΑΤΜ

Σε ένα πολυσέλιδο νομοσχέδιο με σαφές μεταρρυθμιστικό αποτύπωμα, το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην αναθεώρηση του Τελωνειακού Κώδικα, ενισχύοντας την ψηφιοποίηση, τους φορολογικούς ελέγχους και τη διαφάνεια, ενώ θεσμοθέτησε και μηδενισμό των τραπεζικών χρεώσεων για συναλλαγές από ΑΤΜ. Ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης μίλησε για «θεσμικό λογισμικό» που οδηγεί τη χώρα στην Ευρώπη του αύριο.

Νέος Τελωνειακός Κώδικας: Ψηφιοποίηση, έλεγχοι και τέλος στις τραπεζικές χρεώσεις από ΑΤΜ

Ψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών για τον νέο Τελωνειακό Κώδικα, που ενσωματώνει ρυθμίσεις ψηφιοποίησης, διαφάνειας, αλλά και διαρθρωτικές αλλαγές στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την απλούστευση διαδικασιών.

Ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση «θεμελιώδη τομή», τονίζοντας τη σημασία του τελωνειακού μηχανισμού όχι μόνο για τη διευκόλυνση του εμπορίου, αλλά και για τη δημοσιονομική σταθερότητα της Ευρώπης. Σύμφωνα με τον ίδιο, το 12,7% του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού προέρχεται από δασμούς, οι οποίοι συλλέγονται μέσω των τελωνείων, με τρία τέταρτα να καταλήγουν στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και το υπόλοιπο στους εθνικούς.

Πέντε βασικές παρεμβάσεις

Στην ομιλία του ο κ. Πιερρακάκης παρουσίασε τις πέντε κύριες παρεμβάσεις του νομοσχεδίου:

  • Ψηφιακός εκσυγχρονισμός: Καταργείται η αναλογική εποχή των εγγράφων και εισάγεται η ηλεκτρονική υπογραφή για ελεγκτές και ελεγχόμενους, ενώ οι πράξεις κοινοποιούνται ψηφιακά. Παράλληλα, τα τελωνεία εξοπλίζονται με νέο σύστημα παρακολούθησης οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων.
  • Διαφάνεια και ισονομία: Θέσπιση αυστηρών κανόνων συμμόρφωσης και σαφών προστίμων. Οι τελωνειακές αρχές αποκτούν δυνατότητα διασύνδεσης με άλλες υπηρεσίες για αποτελεσματικότερες διασταυρώσεις.
  • Προστασία δημοσίου συμφέροντος: Νέα πρόβλεψη για τον έλεγχο καπνικών προϊόντων νέας γενιάς, όπως τα ηλεκτρονικά και θερμαινόμενα τσιγάρα.
  • Στήριξη εμπορίου: Δίνεται δυνατότητα διεύρυνσης του ωραρίου λειτουργίας των τελωνείων με ψηφιακή αίτηση, με στόχο την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας.
  • Εναρμόνιση με την ΕΕ: Ο Κώδικας εναρμονίζεται πλήρως με τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα και ενσωματώνει ευρωπαϊκές πρακτικές.

Νέα εργαλεία για φορολογικούς ελέγχους

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις κατά της φοροδιαφυγής:

  • Μεταφορά στοιχείων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, με πρόστιμα έως 100.000 ευρώ για μη συνεργασία ιδιωτών.
  • Ενσωμάτωση του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ, για αποπολιτικοποίηση του ελεγκτικού έργου.
  • Υποχρεωτική πληρωμή ενοικίων μέσω τραπεζικών λογαριασμών, με κυρώσεις για εκμισθωτές και μισθωτές.
  • Μητρώο Ιδιοκτησίας & Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), για καταγραφή όλων των δεδομένων ιδιοκτησίας και χρήσης ακινήτων.
  • Δέκα φορές αυξημένα πρόστιμα για διακίνηση χωρίς ψηφιακά παραστατικά.

IRIS, ηλεκτρονική τιμολόγηση και επαναπατρισμός

Το νομοσχέδιο ενισχύει το σύστημα IRIS, προβλέποντας αυστηρά πρόστιμα έως 20.000 ευρώ για παραβίαση υποχρεώσεων, ενώ θεσπίζονται και κίνητρα για πρόωρη εφαρμογή ηλεκτρονικής τιμολόγησης.

Προβλέπονται επίσης φορολογικές διευκολύνσεις για:

  • Κάλυψη δαπανών υγείας εργαζομένων από εργοδότες (χωρίς φορολόγηση),
  • Εκδόσεις φορολογικής ενημερότητας από μέλη Δ.Σ. εταιρειών με προϋποθέσεις,
  • Απαλλαγή από φόρο κληρονομιάς για κινητή περιουσία του εξωτερικού, για Έλληνες που επιστρέφουν με πενταετή παραμονή στο εξωτερικό (αντί για δέκα).

Τέλος στις τραπεζικές χρεώσεις

Με την ψήφιση του νομοσχεδίου θεσμοθετείται:

  • Μηδενισμός χρεώσεων για συναλλαγές σε ΑΤΜ όταν οι συναλλασσόμενες τράπεζες ανήκουν στο ίδιο τραπεζικό σύστημα.
  • Εθνικό πλαφόν 1,5 ευρώ για τρίτους παρόχους.
  • Ίση μεταχείριση πελατών όταν υπάρχει μετοχική σύνδεση τραπεζών με τρίτους παρόχους.

Ο υπουργός τόνισε ότι «οι χρεώσεις αυτές δεν υπηρετούν ούτε την εμπιστοσύνη ούτε την ισονομία στην αγορά» και «πρέπει να τελειώσουν τώρα».