Πανεπιστήμιο Πατρών: Επιτυχημένη με χρήσιμα συμπεράσματα η 3ήμερη Εκδήλωση του έργου Down to Earth

Πελοπόννησος Newsroom

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η τριήμερη διαπεριφερειακή συνεδριακή συνάντηση και οι επισκέψεις μελέτης με την παρουσία εταίρων από έξι ευρωπαϊκές χώρες, που διοργανώθηκε στη Δυτική Ελλάδα από το Πανεπιστήμιο Πατρών, στο πλαίσιο της 2ης Συνάντησης του Ευρωπαϊκού Διαπεριφερειακού Έργου Interreg Europe Down-to-Earth, μεταξύ 13-15 Φεβρουαρίου 2024.

Η συνάντηση εστίασε στις προσπάθειες για ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμογής των ορεινών και απόκεντρων περιοχών στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής, καθώς και στην αναζωογόνηση της αγροτικής ενδοχώρας και την αναβάθμιση των προστατευόμενων περιοχών.

Η παρουσίαση του έργου στο ευρύ κοινό της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας έγινε από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του έργου Καθ. Ευάγγελο Παπαδάκη (Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών), ο Καθ. Νίκος Κούτσιας (Πρόεδρος Τμ. Αειφορικής Γεωργίας) παρουσίασε επιστημονική συσχέτιση της μείωσης πληθυσμού υπαίθρου και της επέλασης των περιβαλλοντικών κίνδυνων, ενώ ο Δρ. Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος (ερευνητής Παν. Πατρών-επιστ. συνεργάτης τοπικής αυτοδιοίκησης) και η Tania Gesto Casás, εκ μέρους του Ιδρύματος Juana de Vega της Ισπανίας, παρουσίασαν τα κύρια διδάγματα και προτάσεις πολιτικής που εντοπίστηκαν κατά το πρώτο έτος του έργου.

Η πρώτη μέρα στα Καλάβρυτα περιλάμβανε επίσης έναν πλούσιο διάλογο με ομιλίες από τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαβρύτων κ. Λεωνίδα Βασιλόπουλο, τον Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Ανδρέα Φίλια, καθώς και από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, με εισηγήσεις που κάλυπταν τους κύριους άξονες του Εθνικού Σχεδιασμού για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Φυσικών Οικοσυστημάτων και τις πολιτικές για την ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας της Δυτικής Ελλάδας (Δρ. Σπ. Παπασπύρου), παρουσίαση του πλαισίου των προγραμμάτων υποστήριξης για τους ορεινούς δήμους στην Ελλάδα από τον Διευθυντή της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης κ. Γιάννη Γούπιο, αλλά και συζήτηση με τα ειδικότερα εργαλεία χωρικής ανάπτυξης που αξιοποιούνται στην περιοχή μέσω της παρέμβασης Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης Αιγιαλείας-Καλαβρύτων-Ερυμάνθου με τη συμμετοχή του ειδικού συμβούλου κ. Σπύρου Θεοχάρη. Επιπλέον, παρουσιάστηκαν καλές πρακτικές LEADER για την αναζωογόνηση των αγροτικών περιοχών στην Αχαΐα από τον κ. Παναγιώτη Μπουτόπουλο και η εμπειρία του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Χελμού-Βουραϊκού από τον Καθ. Γιώργο Ηλιόπουλο.

Η επίσκεψη μελέτης στο Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων συνέβαλε στην κατανόηση καινοτόμων δράσεων για την αναβάθμιση και διαφοροποίηση του ορεινού τουρισμού στην περιοχή, που παρουσίασε ο Διευθυντής του Χιονοδρομικού Κέντρου κ. Αλέξης Άγριος.

Τη δεύτερη μέρα, στην Αιτωλοακαρνανία, οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν τον Δήμο Θέρμου και Ξηρομέρου, όπου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν παρουσιάσεις των υλοποιούμενων παρεμβάσεων από τον πρόεδρο του Δ.Σ. Θέρμου κ. Νίκο Κωστακόπουλο και να πληροφορηθούν σχετικά με πρακτικές, όπως η καλλιέργεια και μεταποίηση εσπεριδοειδών (Στίγκας Εμπορική), η επεξεργασία κρέατος (Παπασημάκης), η αναβίωση των τοπικών ποικιλιών αμπέλου (Πέτρινο Χωριό), η συμβολή του προγράμματος LEADER (Αιτωλική Αναπτυξιακή, κ. Ευλαμπία Βλάχου) και τοπικών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών στην τοπική ανάπτυξη, αλλά και τα Σχέδια Διαχείρισης της Λίμνης Τριχωνίδας (κ. Σελιμάς ΟΦΥΠΕΚΑ).

Ο Δήμαρχος Θέρμου κ. Σπύρος Κωνσταντάρας υπογράμμισε τη σημασία των ανταλλαγών εμπειρίας και επαίνεσε τη συμβολή του Πανεπιστημίου Πατρών στην έρευνα των θεμάτων που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές, ενώ ο Δήμαρχος Ξηρομέρου κ. Γιάννης Τριανταφυλλάκης, εστίασε στις δυνατότητες που παρέχουν τα ισχυρά περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα της περιοχής του Ξηρομέρου, για την ανάπτυξη της γεωργίας και του τουρισμού, μέσα από ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό και τις αναγκαίες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.

Την τρίτη και τελευταία μέρα στην Πάτρα συζητήθηκαν οι Καλές Πρακτικές που ταυτοποιήθηκαν, καθώς και τα αποτελέσματα της έρευνας 1ου έτους μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών. Το κλείσιμο της συνάντησης έδωσε την ευκαιρία για τον προγραμματισμό των επόμενων βημάτων και την ανταλλαγή συμπερασμάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2ο έτος εργασιών θα εστιάσει στην αντιμετώπιση των φραγμών και εμποδίων για τους νέους αγρότες. Η συνάντηση έκλεισε με την επισήμανση της σημασίας της διαπεριφερειακής συνεργασίας και της ανταλλαγής γνώσης για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων, ενισχύοντας τη δέσμευση των εταίρων για την υλοποίηση βιώσιμων λύσεων που θα ωφελήσουν τις αγροτικές κοινότητες σε όλη την Ευρώπη.

Τα συμπεράσματα εστίασαν στους περιβαλλοντικούς κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική κρίση και την πληθυσμιακή συρρίκνωση και αλλαγή. Το συνημμένο διάγραμμα συνοψίζει τα ευρήματα της θεματικής ανάλυσης με επικέντρωση στις περιοχές της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Με βάση την ανάλυση του πρώτου έτους η Ομάδα Έργου του Πανεπιστημίου Πατρών (Καθ. Ευαγ. Παπαδάκης, Δρ. Κ. Αντωνόπουλος, Καθ. Ν. Κούτσιας, Δρ. Ε. Αρβανίτη) διατύπωσε τις παρακάτω ειδικότερες προτάσεις αναφορικά με την Δυτική Ελλάδα:

1. Ανάπτυξη ανοικτής γνωσιακής βάσης γεωχωρικών δεδομένων σε περιφερειακό επίπεδο για την αποτελεσματική κατανόηση και ανάλυση της κατάστασης και την αξιολόγηση των δυναμικών ανάπτυξης, και την αλληλεπίδραση των παραγόντων της πληθυσμιακής συρρίκνωσης και της τρωτότητας σε κινδύνους σε κάθε δημοτική ενότητα ενδιαφέροντος.

2. Εις βάθος ανάλυση του τοπικού οικονομικού και κοινωνικού προφίλ των περιοχών εστίασης (ορεινών και απόκεντρων περιοχών που αντιμετωπίζουν περιβαλλοντικές προκλήσεις που σχετίζονται με την πληθυσμιακή συρρίκνωση και κλιματική αλλαγή).

1. Διεύρυνση του τοπικού περιεχομένου και της προστιθέμενης αξίας των υφιστάμενων δραστηριοτήτων, αλλά και αναδυόμενων τομέων, όπως π.χ. δράσεις αξιοποίησης δασικής και αγροτικής υπολειμματικής βιομάζας, τουρισμός επιστήμης, κ.α.

2. Υποστήριξη της έρευνας και καινοτομίας στους κύριους παραγωγικούς τομείς (π.χ. γεωργία, κτηνοτροφία, μεταποίηση, ενέργεια, τουρισμός και φιλοξενία, διαχείριση οικοσυστημάτων και περιβαλλοντικού αποθέματος).

1. Σχεδιασμός και εφαρμογή εστιασμένων χωροταξικών και αναπτυξιακών σχεδίων, με χρηματοδότηση από τις εθνικές αρχές, ιδιαίτερα για τις αγροτικές περιοχές που αντιμετωπίζουν πληθυσμιακή συρρίκνωση και περιβαλλοντικές προκλήσεις (ερημοποίηση, εγκατάλειψη γαιών και οικισμών, ακραία φυσικά φαινόμενα, κοινωνική και οικονομική υστέρηση, έλλειψη προσβασιμότητας, τηλεπικοινωνιακής κάλυψης και υποδομής).

2. Ανάπτυξη δυνατοτήτων και των συνεργειών σε επίπεδο Λειτουργικών Αγροτικών Περιοχών (FRA), για παράδειγμα μέσω διαδημοτικής συνεργασίας, ενιαίου συγκοινωνιακού σχεδιασμού, δημόσιας επιδότησης των υπηρεσιών γενικού οικονομικού σκοπού και των αναγκαίων κοινωνικών υποδομών για την υποστήριξη της ποιότητας ζωής.

3. Εφαρμογή μέτρων ενεργού διαχείρισης της αγροτικής γης και εργαλείων κινητροδότησης της αξιοποίησης των σχολαζουσών γαιών, όπως παραδείγματος χάριν οι τράπεζες γης, τα φορολογικά κίνητρα και η ανακατανομή μέσω ενοικίασης και νέων σχημάτων διαχείρισης.

4. Ανάπτυξη της τοπικής συμμετοχής και των δράσεων κοινοτικής συμμετοχής μέσω των ομάδων πολιτικής προστασίας και του εθελοντισμού.

5. Διερεύνηση της δυνατότητας μεταφοράς επιτυχημένων μοντέλων που έχουν εφαρμοστεί σε άλλες περιοχές όπως, για παράδειγμα, τα έξυπνα και λειτουργικά χωριά (Penedo model village, Galicia), νέες μέθοδοι συλλογής και διαχείρισης νερού, νέα καλλιεργητικά σχέδια, νέες ποικιλίες καλλιεργειών, η αξιοποίηση υπολειμματικής δασικής και αγροτικής βιομάζας κ.ά.

Όλες οι σχετικές πληροφορίες για την πρόοδο του έργου έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα: www.interregeurope.eu/down-to-earth

Πληροφορίες για το έργο

Το Πανεπιστήμιο Πατρών, μέσω των Τμημάτων Πολιτικών Μηχανικών και Αειφορικής Γεωργίας, συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Έργο «Αντιμετώπιση των προκλήσεων μείωσης του πληθυσμού για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας στις αγροτικές περιοχές – Down-to-Earth» στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «INTERREG EUROPE». Στο Εταιρικό Σχήμα του Έργου συμμετέχουν οι εξής φορείς:

1. Υπηρεσία Αγροτικής Ανάπτυξης της Γαλικίας, ως επικεφαλής εταίρος (Ισπανία)
2. Ίδρυμα Juana de Vega (Ισπανία)
3. Δήμος του Campobasso (Ιταλία)
4. Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ρουμανία)
5. Περιφερειακός σύνδεσμος Neckar-Alb (Γερμανία)
6. Πανεπιστήμιο Πατρών
7. Ινστιτούτο ISOCARP (Ολλανδία) ως Σύμβουλος
8. Κέντρο υποστήριξης επιχειρήσεων Kranj (Σλοβενία)

Ως συνδεδεμένοι εταίροι πολιτικής συμμετέχουν: η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Υδάτων και Δασών της Ρουμανίας.

Ο κύριος στόχος του έργου Down-to-Earth είναι να οδηγήσει τις συμμετέχουσες Περιφέρειες σε καλύτερη χρήση των διαθέσιμων εργαλείων και πόρων, συμπεριλαμβανομένων των κονδυλίων της Πολιτικής Συνοχής, σε σχέση με ενίσχυση της περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας των αγροτικών περιοχών που επηρεάζονται από την πληθυσμιακή αλλαγή και τις επιπτώσεις τις κλιματικής κρίσης. Πιο συγκεκριμένα το έργο Down-to-Earth θα συμβάλλει στον εντοπισμό και την προώθηση λύσεων που θα είναι επωφελείς για όλους, στους τομείς της διαχείρισης, της διατήρησης και της ενίσχυσης του φυσικού κεφαλαίου, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος και ο αντίκτυπος των περιβαλλοντικών καταστροφών και να ενισχυθούν οι οικονομικές και κοινωνικές δυνατότητες για την διατήρηση και προσέλκυση οικονομικά ενεργών κατοίκων στις αγροτικές περιοχές.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News