Αυτά που Σκοτώνεις: Όταν το προσωπικό τραύμα γίνεται πολιτική σκιά
Το άτομο φέρει τη μνήμη της κοινωνίας, ό,τι δεν θεραπεύεται συλλογικά, επιστρέφει ως εσωτερική σύγκρουση και ηθικό αδιέξοδο
Η ταινία «Αυτά που Σκοτώνεις» (The Things You Kill) του Ιρανοκαναδού Αλιρέζα Κατάμι δεν αφηγείται απλώς μια ιστορία εκδίκησης ή οικογενειακής σύγκρουσης. Είναι ένα υπόγειο, αργόσυρτο ψυχολογικό δράμα που λειτουργεί σαν καθρέφτης, του τραυματισμένου εσωτερικού κόσμου του ήρωά της, αλλά και μιας κοινωνίας βυθισμένης στη σιωπή, την ενοχή και τη βία που κληρονομείται από γενιά σε γενιά.
Ο Αλί, σπουδαγμένος στις ΗΠΑ και πλέον καθηγητής λογοτεχνικής μετάφρασης σε πανεπιστήμιο της πατρίδας του, επιστρέφει φέροντας πάνω του το βάρος της διπλής ταυτότητας, ανήκει και δεν ανήκει. Το πανεπιστήμιο τον αντιμετωπίζει με επιφυλακτικότητα, σαν σώμα ξένο, ενώ ταυτόχρονα τα αποτελέσματα των ιατρικών του εξετάσεων τον φέρνουν αντιμέτωπο με μια υπαρξιακή αδυναμία, η πιθανότητα να μην αποκτήσει ποτέ παιδιά. Η στείρωση εδώ δεν είναι μόνο βιολογική, είναι συμβολική. Ο Αλί μοιάζει ανίκανος να συνεχίσει, να αφήσει ίχνος, να ριζώσει.
Ο αιφνίδιος θάνατος της μητέρας του λειτουργεί ως καταλύτης. Η επιστροφή στο πατρικό σπίτι δεν είναι μια πράξη πένθους, αλλά μια βίαιη αναμέτρηση με το παρελθόν. Οι σχέσεις με τις αδελφές του είναι τεταμένες, γεμάτες ανείπωτα παράπονα, ενώ η φιγούρα του πατέρα δεσπόζει απειλητικά, αυταρχικός, βίαιος, σχεδόν μυθικός μέσα στη σιωπή του. Οι υποψίες του Αλί ότι ο πατέρας του ευθύνεται για τον θάνατο της μητέρας του μετατρέπονται σταδιακά σε εμμονή. Η ταινία δεν ενδιαφέρεται να αποδείξει την ενοχή ή την αθωότητα, ενδιαφέρεται για το πώς γεννιέται η υποψία, πώς ριζώνει και πώς διαβρώνει τον ψυχισμό.
Σε αυτή τη γκρίζα ζώνη μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίωσης, ο Αλί αναθέτει σε έναν απρόσμενο σύμμαχο μια πράξη εκδίκησης. Η επιλογή του αυτή δεν παρουσιάζεται ως λύτρωση, αλλά ως περαιτέρω βύθιση. Ο Κατάμι σκηνοθετεί μεθοδικά την ηθική ασφυξία του ήρωά του, αφήνοντας τον θεατή να αναρωτιέται διαρκώς, ποιος είναι τελικά το θύμα και ποιος ο θύτης; Και μήπως αυτή η διάκριση είναι εξ αρχής αδύνατη;
Το επίτευγμα της ταινίας είναι ότι μετατρέπει το προσωπικό δράμα σε πολιτική αλληγορία χωρίς διδακτισμό. Το σκοτεινό παρελθόν μιας χώρας, η καταπίεση, η πατριαρχία, η σιωπηλή συνενοχή, «καταδιώκει» τον Αλί όπως μια εσωτερική φωνή που δεν σωπαίνει ποτέ. Η βία δεν εμφανίζεται μόνο ως σωματική πράξη, αλλά ως τρόπος σκέψης, ως κληρονομημένο αντανακλαστικό.
Δεν είναι τυχαίες οι συγκρίσεις με τον Ντέιβιντ Λιντς και τον Λουίς Μπουνιουέλ. Όπως στους κόσμους τους, έτσι και εδώ, το οικείο γίνεται απειλητικό, το ρεαλιστικό διαβρώνεται από το ονειρικό, και η αφήγηση λειτουργεί περισσότερο υπαινικτικά παρά επεξηγητικά. Η ταινία δεν προσφέρει απαντήσεις, κινηματογραφεί ρωγμές.
Η κινηματογραφική προσέγγιση του Αλιρέζα Κατάμι στα «Αυτά που Σκοτώνεις» είναι αυστηρά εσωτερική και βαθιά υπαινικτική. Δεν είναι τυχαίο ότι η ταινία τιμήθηκε με βραβείο στο Φεστιβάλ Σάντανς, αναγνωρίζοντας τη στιβαρή, τολμηρή και πολιτικά φορτισμένη κινηματογραφική της γλώσσα. Με λιτή σκηνοθεσία, στατικά κάδρα και προσεκτικά ελεγχόμενους ρυθμούς, η ταινία χτίζει μια ατμόσφαιρα μόνιμης έντασης, όπου το ανείπωτο βαραίνει περισσότερο από τον διάλογο. Η φωτογραφία κινείται σε ψυχρούς, σκοτεινούς τόνους, αντανακλώντας τον ψυχισμό του ήρωα και τη συναισθηματική αποξένωση του περιβάλλοντός του, ενώ ο ήχος ή συχνά η απουσία του λειτουργεί ως αφηγηματικό εργαλείο, ενισχύοντας την αίσθηση εγκλωβισμού. Ο Κατάμι αποφεύγει τη γραμμική αφήγηση, θολώνοντας τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασίωση, σε μια καθαρά δημιουργική συνομιλία με τον Λιντς και τον Μπουνιουέλ. Η ταινία «Αυτά που Σκοτώνεις» ξετυλίγεται ως ένα αργόσυρτο ψυχολογικό θρίλερ, βυθισμένο στον σουρεαλισμό και στη νοσηρή αίσθηση ενός ονειρικού εφιάλτη. Αποτελεί μία από τις πιο ηχηρές φεστιβαλικές αποκαλύψεις του 2025 και έχει επιλεγεί ως η επίσημη καναδική υποβολή για τα επερχόμενα Όσκαρ.
Στο τέλος, «Αυτά που Σκοτώνεις» δεν αφορά μόνο εκείνα που αφαιρεί κανείς από τους άλλους, αλλά και εκείνα που σκοτώνει μέσα του, την αμφιβολία, τη μνήμη, την ηθική και ίσως, τελικά, την ίδια τη δυνατότητα της λύτρωσης, γιατί το προσωπικό τραύμα δεν υπάρχει ποτέ μόνο του, γεννιέται μέσα στην κοινωνία, επιστρέφει σε αυτήν και απαιτεί ευθύνη, μνήμη και ηθική εγρήγορση.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
