Ακαθάριστα οικόπεδα: Τι αλλάζει – Πρόστιμα, υποχρεώσεις και έλεγχοι με βάση τη νέα ΚΥΑ

Κοινή Υπουργική Απόφαση (Β’ 2689/30-05-2025) των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας

Ακαθάριστα οικόπεδα: Τι αλλάζει – Πρόστιμα, υποχρεώσεις και έλεγχοι με βάση τη νέα ΚΥΑ

Δημοσιεύτηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ Β’ 2689/30-05-2025) των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, με την οποία καθορίζονται τα πρόστιμα και η διαδικασία ελέγχου για τα ακαθάριστα οικόπεδα.

Η ρύθμιση εφαρμόζεται στο πλαίσιο του Μητρώου Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας, μέσω της πλατφόρμας https://akatharista.apps.gov.gr, που αποτελεί το κύριο εργαλείο παρακολούθησης της αντιπυρικής συμμόρφωσης.

Τι προβλέπει η νέα διαδικασία:

  • Υποχρεωτική ηλεκτρονική δήλωση καθαρισμού έως 15 Ιουνίου 2025

  • Πρόστιμο 1.000 € για μη δήλωση, ακόμα και σε καθαρό οικόπεδο

  • Δημοτική και πυροσβεστική εποπτεία – δειγματοληπτικοί και καταγγελτικοί έλεγχοι

  • Αυτεπάγγελτος καθαρισμός με επιβάρυνση στον ιδιοκτήτη σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης

12 κρίσιμα ερωτήματα και απαντήσεις

1. Τι υποχρεούνται να κάνουν οι ιδιοκτήτες οικοπέδων και ακάλυπτων χώρων;

Να καθαρίζουν τα ακίνητά τους από ξερά χόρτα, κλαδιά και άλλα εύφλεκτα υλικά έως την 30ή Απριλίου κάθε έτους (ή κατ’ εξαίρεση για φέτος έως και 15 Ιουνίου 2025) και να το δηλώνουν ηλεκτρονικά στο Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας https://akatharista.apps.gov.gr/.

Μετά την προθεσμία αυτή, και για όλη την διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, κάθε χρόνο, οι υπόχρεοι οφείλουν: να διατηρούν τα ακίνητά τους καθαρά, να απομακρύνουν τα ξερά και σπασμένα δέντρα και κλαδιά, να απομακρύνουν τα ξερά φύλλα και τα χόρτα, να αποκλαδώνουν την βάση της κόμης των δέντρων, να αραιώνουν την θαμνώδη βλάστηση, να απομακρύνουν άλλα εγκαταλελειμμένα καυστά υλικά, αντικείμενα και απορρίμματα, να συλλέγουν και να μεταφέρουν με ασφάλεια όλα τα υπολείμματα καθαρισμού

2. Ποιοι έχουν αυτή την υποχρέωση;

Ιδιοκτήτες, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές ακινήτων που βρίσκονται:

• εντός σχεδίου ή οικισμού, ακόμα και χωρίς ρυμοτομικό σχέδιο
• εντός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια των παραπάνω,
• εκτός σχεδίου και έχουν κτίσμα, εφόσον δεν είναι δασικά.

3. Ποια είναι η υπεύθυνη δήλωση και γιατί είναι απαραίτητη;

Είναι η ηλεκτρονική δήλωση του υπόχρεου ότι το ακίνητο έχει καθαριστεί. Η μη υποβολή της επισύρει πρόστιμο, ακόμα και αν το ακίνητο είναι καθαρό. Η συγκεκριμένη ψηφιακή πλατφόρμα είναι μοναδικής σημασίας εργαλείο για την εποπτεία και τον προληπτικό έλεγχο της πυροσβεστικής επί των ιδιωτικών ακινήτων κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου. Η μη υποβολή δήλωσης περιορίζει την αξία του εργαλείου αυτού για την αντιπυρική μας προετοιμασία. Γι’ αυτό και η μη υποβολή δήλωσης είναι παράβαση αυτοτελής σε σχέση με τον μη
καθαρισμό.

4. Ποιοι διενεργούν ελέγχους;

• Οι Δήμοι διενεργούν δειγματοληπτικούς ελέγχους σε ποσοστό τουλάχιστον 5% των δηλώσεων που αφορούν σε ακίνητα εντός των διοικητικών τους ορίων.

• Το Πυροσβεστικό Σώμα ελέγχει όλα τα ακίνητα για τα οποία υποβάλλονται καταγγελίες ανά την επικράτεια.

5. Με ποια κριτήρια γίνονται οι έλεγχοι;

Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι των δήμων και οι καταγγελίες εξετάζονται κατά προτεραιότητα ανάλογα με την επικινδυνότητα κάθε ακινήτου. Έτσι, για παράδειγμα, ελέγχονται πρώτα τα ακίνητα που γειτνιάζουν με δάση, νοσοκομεία, σχολεία, βιομηχανίες, δυσπρόσιτα σημεία κ.λπ.

6. Περίπτωση 1: Είμαι υπόχρεος, δεν καθάρισα, αλλά υπέβαλα δήλωση. Τι γίνεται;

Αν διαπιστωθεί υποβολή ψευδούς δήλωσης:

• επιβάλλονται στους υπόχρεους ποινικές κυρώσεις (τουλάχιστον 2 έτη φυλάκιση και χρηματική ποινή),

• ο αρμόδιος Δήμος οφείλει να καθαρίσει αυτεπάγγελτα και να επιβάλλει  στους υπόχρεους τις ανάλογες διοικητικές κυρώσεις. Στις κυρώσεις
περιλαμβάνεται ο καταλογισμός του κόστους καθαρισμού στους υπόχρεους.

7. Περίπτωση 2: Είμαι υπόχρεος, καθάρισα, αλλά δεν υπέβαλα δήλωση. Τι γίνεται;

Επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 1.000 €, επειδή η υποβολή δήλωσης είναι υποχρεωτική, ανεξαρτήτως της κατάστασης του ακινήτου.

Δεν επιβάλλονται ποινικές κυρώσεις. Δεν επιβάλλονται άλλες διοικητικές κυρώσεις από τον οικείο Δήμο.

8. Περίπτωση 3: Είμαι υπόχρεος, δεν υπέβαλα δήλωση και δεν καθάρισα. Τι γίνεται;

• Πρόστιμο 1.000 €
• Καθαρισμός, καταλογισμός εξόδων καθαρισμού και επιβολή διοικητικών
κυρώσεων από τον δήμο
• Διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών εφόσον προκληθεί κίνδυνος.

9. Περίπτωση 4: Δεν είμαι υπόχρεος, αλλά μου επιβλήθηκε πρόστιμο από το Π.Σ. ή από το Δήμο. Τι γίνεται;

Μπορώ να υποβάλω ένσταση εντός 5 εργασίμων ημερών στο όργανο που μου επέβαλε το πρόστιμο. Θα λάβω απάντηση εντός 10 ημερών. Αν η ένσταση γίνει δεκτή, το πρόστιμο ανακαλείται.

10. Πώς κοινοποιείται το πρόστιμο;

Με αυτοπρόσωπη επίδοση, θυροκόλληση ή ψηφιακά.

11. Πώς πληρώνεται το πρόστιμο;

• Αν το επέβαλε ο Δήμος: πληρώνεται στο λογαριασμό ή στο ταμείο του οικείου Δήμου.

• Αν το επέβαλε το Π.Σ.: πληρώνεται μέσω ηλεκτρονικού παράβολου στον ιστότοπο https://www.gsis.gr/e-paravolo (Φορέας Ελληνικό Δημόσιο) είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.), είτε μέσω των Τραπεζών, είτε μέσω των κατά τόπους Δ.Ο.Υ.

12. Τι γίνεται αν δεν πληρωθεί το πρόστιμο;

Ο φάκελος αποστέλλεται στην ΑΑΔΕ, όπου το ποσό βεβαιώνεται στο ΑΦΜ του
υπόχρεου και εισπράττεται ως δημόσιο έσοδο.