ΕΡΕΥΝΑ – Πάτρα: Μάρτιος 2003, τότε που «η αναλγησία και η άγνοια» της ΕΛΑΣ έκαψαν το Καρναβάλι – Αποκλειστικά στην «Π» ο τότε διοικητής των ΜΑΤ ΦΩΤΟ
Η «Πελοπόννησος της Δευτέρας» γυρίζει το ρολόι του Πατρινού Καρναβαλιού 20 χρόνια πίσω, τότε που μεγάλης έκτασης επεισόδια στο κέντρο της πόλης, αμαύρωσαν τον θεσμό και ανέδειξαν περίτρανα την έλλειψη μέτρων ασφαλείας, εκ μέρους της τοπικής Αστυνομίας.
Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από τα πρωτοφανούς έκτασης επεισόδια που σημειώθηκαν στο κέντρο της Πάτρας, μετά τη λήξη των καρναβαλικών εκδηλώσεων της τελευταίας Κυριακής, αμαυρώνοντας τον θεσμό.
Τις πρώτες πρωινές ώρες και μέχρι τα ξημερώματα 10ης Μαρτίου του 2003, το κέντρο της πόλης «φλέγεται». Ομάδα επισκεπτών «μπαχαλάκηδων» μετατρέπουν την Πλατεία Γεωργίου και σημεία πέριξ αυτής, σε πεδίο μάχης! Δεκάδες εμπορικά καταστήματα καταστρέφονται και λεηλατούνται, ένα απ’ αυτά του επιχειρηματία, Φίλιππου Καμίση, που βρίσκεται στην οδό Κορίνθου στην είσοδο της πλατείας. Στο στόχαστρο των βάνδαλων μπαίνουν υποκαταστήματα τραπεζών, ενώ πυρπολείται βαν εταιρείας κινητής τηλεφωνίας, που ήταν σταθμευμένο στην πλατεία.
Κατά τη διάρκεια των -χωρίς προηγούμενο- επεισοδίων τραυματίζονται 6 αστυνομικοί.
Προσάγονται στην Ασφάλεια Πατρών, τουλάχιστον 30 άτομα και συλλαμβάνονται 15, σε βάρος των οποίων σχηματίζονται δικογραφίες, μεταξύ άλλων και για φθορά ξένης ιδιοκτησίας. Τις επόμενες ημέρες, διαδοχικά, μεταφέρονται ενώπιον εισαγγελέα και ανακριτή και αφήνονται ελεύθεροι μέχρι τη δίκη. Πρόκειται, στην πλειοψηφία τους, για φοιτητές 18 έως 25 ετών, προερχόμενοι από την Αθήνα.
Τα όσα διαδραματίστηκαν στην Πάτρα, την πόλη του κεφιού και του γλεντιού, παραπέμπουν σε σκηνικό πολέμου.
ΟΙ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΙ ΤΗΡΟΥΝ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΧΩΡΟΥΝ
Τα «προεόρτια» των όσων δραματικών γεγονότων ακολούθησαν ήταν η εκδήλωση μικροεστιών φωτιάς στην Πλατεία Ολγας (Εθνικής Αντιστάσεως).
Η διμοιρία των ΜΑΤ, κατά τη 1.20 τα ξημερώματα λαμβάνει τηλεφωνικώς εντολή -καθώς δεν είχαν στη διάθεσή τους φορητούς ασυρμάτους- να μεταβούν στο σημείο για συνοδεία και προστασία των πυροσβεστικών οχημάτων. Με την άφιξή τους δέχονται ρίψη μπουκαλιών από τους παρευρισκόμενους που τελούν υπό την επήρεια αλκοόλ. Μετά το πέρας της αποστολής, δίνεται η εντολή, μαζί με την Ομάδα «Ζ» να κατευθυνθούν προς την Πλατεία Γεωργίου, όπου είχαν ξεσπάσει φωτιές στις κερκίδες του Δήμου Πατρέων, λόγω του Καρναβαλιού. Ελλείψει συστημάτων ενδοεπικοινωνίας και κατόπιν σχετικού αιτήματος, οι αστυνομικοί ανέμεναν περιπολικό, που επιστρατεύθηκε για τη μεταφορά τους φορητών ασυρμάτων!
Οι αστυνομικές δυνάμεις, φτάνοντας στην Πλατεία Γεωργίου, δέχονται νέα επίθεση με μπουκάλια, σίδερα, ξύλα, βίδες, και «πολεμοφόδια» από τις κατεστραμμένες κερκίδες. Οι δυνάμεις τηρούν «παθητική» στάση μέχρι την κατάσβεση των εστιών και υποχωρούν προς την οδό Γεροκωστοπούλου, όπου εγκλωβίζονται, δεχόμενοι και πάλι επίθεση, ενώ ήδη ομάδες έχουν αρχίσει να καταστρέφουν ό,τι βρίσκουν μπροστά τους. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται χρήση χημικών.
Η τότε υπηρεσιακή αναφορά -που για πρώτη φορά δημοσιοποιεί σήμερα η «Πελοπόννησος της Δευτέρας- επισημαίνει: «Ενημερώνοντας το Κέντρο δύο φορές, ότι θα κάνω χρήση χημικών, βασικά για να απεγκλωβιστούν οι συνάδελφοι από τη δυσχερή θέση και έπειτα να προστατεύσουμε τις περιουσίες των πολιτών, που καταστρέφονταν, ενήργησα ρίπτοντας μια δακρυγόνο χειροβομβίδα 519, προς το μέρος των ατόμων. Οντας, ενέργεια τελευταίας λύσεως και απεγνωσμένων προσπαθειών, που η Διμοιρία διήλθε διαμέσου δακρυγόνου νέφους, χωρίς να έχει προλάβει να προσαρμόσει τις αντισφυξιογόνες μάσκες. Τελικά απομακρυνθήκαμε και με το λεωφορείο που μας ανέμενε στο Βρετανικό Υποπροξενείο μεταβήκαμε στον χώρο στάθμευσης του Λιμεναρχείου Πατρών, διακομίζοντας με σταθμό της ΑΔ τους τραυματίες».
Στις 3.35 π.μ. οι αστυνομικές δυνάμεις λαμβάνουν εκ νέου εντολή να επιστρέψουν στην Πλατεία Γεωργίου, που «καίγεται». Συναντούν οδοφράγματα από κιγκλιδώματα και κάδους απορριμμάτων με φωτιά, που είχαν τοποθετήσει οι δράστες, εμποδίζοντας την πρόσβασή τους Παράλληλα εκτοξεύονται προς το μέρος τους πέτρες, ξύλα, μάρμαρα κ.λπ. Από τη σφοδρότητα της επίθεσης έσπασαν ακόμα και αστυνομικές ασπίδες, ενώ 4 αστυνομικοί τραυματίζονται και μεταφέρονται σε νοσοκομείο.
«Με ελλιπή πλέον δύναμη και με τη συνδρομή ακόμα και πολιτών, καταφέραμε -μετά από αλλεπάλληλες επιθέσεις σε συνδυασμό με τη χρήση χημικών- να εκκαθαρίσουμε την άσφαλτο από τα οδοφράγματα και να καταλάβουμε την Πλατεία, απομακρύνοντας τους βάνδαλους, που είχαν ωστόσο προβεί σε καταστροφή προθηκών καταστημάτων και λεηλασία τους…».
ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ «ΕΚΝΟΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΡΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΡΟΠΗ»
Εκείνο που προκαλεί αναταραχή στους κόλπους της Ελληνικής Αστυνομίας -και σε κεντρικό επίπεδο- είναι η αποκάλυψη εγγράφου που διαβιβάστηκε, στις 9 Μαρτίου 2003, προς όλες τις Υπηρεσίες της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αχαΐας και κοινοποιήθηκε στη Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Δυτικής Ελλάδας, βάσει του οποίου η τοπική ΕΛΑΣ είχε ενημερωθεί για την ύπαρξη οργανωμένου σχεδίου πρόκλησης επεισοδίων!
Σ’ αυτό αναγράφεται: «Λαβόντες αφορμή τηλεφώνημα αγνώστου σε υπηρεσία της ΕΛΑΣ, ότι στο Καρναβάλι που θα πραγματοποιηθεί στην πόλη μας θα γίνει έκνομη ενέργεια και στη συνέχεια προγενέστερων όμοιών μας, προς πρόληψη και αποτροπή κάθε ενδεχόμενου, παραγγέλλουμε τα ακόλουθα…».
Εκ του αποτελέσματος, όπως αποδείχθηκε, η πληροφορία δεν αξιολογήθηκε ως έπρεπε, με συνέπεια να υπάρχει ελλιπής αστυνόμευση στο κέντρο της Πάτρας.
Των αποκαλύψεων ακολούθησε η διενέργεια Ενορκης Διοικητικής Εξέτασης, με εντολή του τότε αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας – αντιστράτηγου, Φώτη Νασιάκου.
Στα αξιοπερίεργα της ΕΔΕ είναι η επιβολή πειθαρχικού προστίμου 100 ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2003, στον αξιωματικό που συνέταξε την αναφορά «βόμβα», με το αιτιολογικό πως σχολιάζει τον σχεδιασμό και την αποτελεσματικότητα των ληφθέντων αστυνομικών μέτρων, χρησιμοποιεί «δηκτικές φράσεις οι οποίες αποτελούν ανεπίτρεπτη κριτική πράξεων της προϊστάμενης αυτού Αστυνομικής Διεύθυνσης Αχαΐας και συνιστούν πράξη, που αντιβαίνει στην αστυνομική δεοντολογία και μαρτυρεί έλλειψη υπηρεσιακής αγωγής…»! Το Μάρτιο του 2007, μετά από προσφυγή του αξιωματικού, το Διοικητικό Εφετείο Πατρών ακυρώνει την πειθαρχική ποινή και η υπόθεση τίθεται στο αρχείο.
Ο ΤΟΤΕ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΩΝ ΜΑΤ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ «ΠτΔ»
ΓΙΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ
Τα γεγονότα της 10ης Μαρτίου του 2003 καταδεικνύουν, με δραματικό τρόπο, σημαντικά κενά στον σχεδιασμό των μέτρων τάξης και ασφάλειας της τότε ηγεσίας της τοπικής Αστυνομίας.
Για την αναφορά «βόμβα», ο αξιωματικός-διοικητής των ΜΑΤ, Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, μιλά για πρώτη φορά στην «Πελοπόννησο της Δευτέρας» και θυμάται τη νύχτα των επεισοδίων, όταν καταλαμβάνοντας την Πλατεία, με τη συνδρομή της Ομάδας «Ζ», κατάφεραν -με συνολικές δυνάμεις 20 ανδρών της Διμοιρίας και 6 δικυκλιστών της Αμεσης Δράσης- ν’ απωθηθεί όγκος χιλιάδων ατόμων, αποτρέποντάς τους σε περαιτέρω λεηλασίες, καταστροφές και βιαιοπραγίες.
Επισημαίνει: «Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, ότι ουδείς εκ των βαθμοφόρων των υποομάδων δεν διέθετε φορητό ασύρματο, ούτως ώστε να επικοινωνήσει με το Κέντρο σε περίπτωση εμφανίσεως απρόοπτου καταστάσεως, ζήτημα το οποίο τέθηκε υπ’ όψιν του Κέντρου, από τη στιγμή αναλήψεως της Υπηρεσίας μας, καθώς δεν υπήρχε μέσο επικοινωνίας με την Αμεσο Δράση, αλλά και το Β΄ Αστυνομικό Τμήμα Πατρών, στο οποίο απευθυνθήκαμε προς εξεύρεση».
Οπως αναφέρεται στο επίσημο έγγραφο της ΕΛΑΣ, η παραμονή και σωματική ακεραιότητα των αστυνομικών οφείλεται στο γεγονός, ότι οι εκατοντάδες επιτιθέμενοι δεν γνώριζαν ότι είχαν «ξεμείνει» από χημικά μέσα.
«Διαβιβάζοντας στο Κέντρο τη δυσχερή θέση μας και ανάγκη προμήθειας χημικών, απεστάλη περιπολικό, όπου και παρέλαβε τον διαχειριστή της αποθήκης, που θα μεριμνούσε για τον ανεφοδιασμό μας. Χαρακτηριστική είναι η αναλγησία και η άγνοια της καταστάσεως από την ηγεσία, που την 4.00π.μ. διεβιβάσθη η μη χρήση χημικών. Αναμφισβήτητα, δεν πρέπει να παραβλεφθεί η παντελής απουσία των ιθυνόντων, έως εκείνη τη στιγμή, με εξαίρεση τη συμπαράσταση και συνδρομή του διοικητή Ασφαλείας από της ενάρξεως της επιχείρησης» καταλήγει ο κ. Σταματόπουλος.
Φ. ΚΑΜΙΣΗΣ: «ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ… ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΓΑΖΙ ΜΟΥ ΝΑ ΛΕΗΛΑΤΕΙΤΑΙ»
Σήμερα, 20 χρόνια μετά ο Φίλιππος Καμίσης, ιδιοκτήτης των ομώνυμων οπτικών καταστημάτων στην Πάτρα, μιλά στην «ΠτΔ» και θυμάται τη στιγμή που αντίκρισε την απόλυτη καταστροφή: «Κόβονται τα πόδια σου εκεί, λες τι γίνεται; Εγώ ήμουν στον χορό που γινόταν στην Αχάια Κλάους και τότε τα κινητά δεν έπιαναν. Το μάθαμε από την εταιρεία φύλαξης αργά, οπότε όταν κατέβηκα δεν υπήρχε τίποτα. Αστυνομία καθόλου, κόσμος καθόλου, από τη ρίψη των δακρυγόνων έτσουζαν ακόμα τα μάτια, αυτοκίνητα δεν περνούσαν. Οσο θυμάμαι μπορεί να υπήρχαν κάνα δυο αστυνομικοί στον χώρο μας. Το βέβαιο είναι πως υπήρχε ένας άνθρωπος –ιδιώτης– που έμεινε μέχρι το πρωί και μας βοηθούσε. Από το πουθενά αυτός ο άνθρωπος χωρίς να τον ξέρω και να με ξέρει, περιφρουρούσε ότι υπήρχε και μετά βοήθησε να απομακρυνθούν οι σπασμένες τζαμαρίες κ.λπ. Διατηρούμε μέχρι και σήμερα επαφές».
Και προσθέτει: «Οι σκηνές που διαδραματίστηκαν τότε ήταν πολύ σκληρές για όλο τον θεσμό, για όλη την Πάτρα και ειδικά για το δικό μου κατάστημα. Αυτοί έπαιρναν τα γυαλιά ηλίου, αυτά τους ενδιέφεραν. Ηταν η εποχή που το κατάστημα ήταν ‘’φορτωμένο’’ με καινούργιο εμπόρευμα, γεμάτες βιτρίνες, συν τους σκελετούς οράσεως που είναι για όλο τον χρόνο. Η ζημία ξεπέρασε τις 300.000 ευρώ. Το ότι η Αστυνομία είχε μεγάλο μερίδιο ευθύνης είναι σίγουρο… δεν μπορεί η Αστυνομία να περιμένει στην Πατρέως και το μαγαζί μου να λεηλατείται. Απίστευτο, δεν το περιμένεις. Δεν το χωράει ανθρώπινος νους, δεν γίνεται».
Ο κ. Καμίσης, όπως αποκαλύπτει, με έκπληξη διαπίστωσε πως η επιχείρησή του δεν ήταν ασφαλισμένη για αποζημίωση σε περίπτωση κλοπής, παρά μόνο για πρόκληση ζημιών. «Είχα την εντύπωση ότι ήμουν ασφαλισμένος εκτός από ζημιές και για κλοπή, κάτι που διαπίστωσα στη συνέχεια παρά το γεγονός πως είχα δώσει εντολή στον τότε ασφαλιστή μου. Οταν άνοιξα το μαγαζί είχα πει στον ασφαλιστή ‘’ό,τι έχω ως ασφάλεια στο πρώτο κατάστημα, θα μου βάλεις το διπλάσιο κόστος (εμπορεύματα, μηχανήματα κ.λπ.)». Εγώ δεν είχα προσέξει ποτέ ότι αυτός δεν μου είχε βάλει κλοπή. Η ασφαλιστική μού πλήρωσε μόνο την καταστροφή και όχι την κλοπή των εμπορευμάτων. Αναγκαστήκαμε να πληρώσουμε από την τσέπη μας, μας στοίχισε αρκετά. Δεν το βάλαμε όμως κάτω».
– Τι ήταν αυτό που λειτούργησε ως κινητήριος δύναμη ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα να λειτουργήσετε και πάλι την επιχείρηση σας, στο ίδιο σημείο;
«Δεν το λέω προσωπικά για έμενα, αλλά όλοι όσοι ασχολούμαστε ως ελεύθεροι επαγγελματίες, πιστεύω πως είμαστε από εκείνους που δεν το βάζουμε κάτω. Δεν σκύβουμε το κεφάλι, προχωράμε και ξεκινάμε πάλι από την αρχή. Ολοι οι προμηθευτές έτρεξαν να βοηθήσουν, να φέρουν γρήγορα εμπόρευμα και λειτουργήσαμε κανονικά μετά από μια εβδομάδα. Το κατάστημα είναι δικό μου, δεν μπορούσα να φύγω, είναι ιδιόκτητο, έπειτα ήταν τέτοια η κατασκευή, που δεν επέτρεπε την τοποθέτηση ρολών ασφαλείας. Μετέπειτα ακολούθησε ανακαίνιση για να μπορούν να εγκατασταθούν, όπως και έγινε αργότερα».
– Από τότε μέχρι και σήμερα όταν έρχεται το τριήμερο του Καρναβαλιού, υπάρχει ο φόβος για τυχόν επανάληψη των γεγονότων του παρελθόντος;
«Αυτό δεν το ξεχνάς με τίποτα, πάντα έρχεται στο μυαλό, όμως λες έτυχε εκείνη η ‘’κακή’’ ημέρα και βρέθηκε στο στόχαστρο το δικό μου κατάστημα. Από την άλλη λες, έγινε, ό,τι και να κάνουμε δε γυρίζει πίσω, προχωράμε όλοι και προσπαθούμε με τα όποια λάθη της Αστυνομίας, να το βάλουμε στην άκρη… Το πάθημα γίνεται μάθημα, πάντα έτσι συμβαίνει ‘’εάν δεν πάθεις δεν μαθαίνεις’’. Οπωσδήποτε έχουν αλλάξει τα πράγματα και πλέον όλοι οι φορείς λαμβάνουν μέτρα για την περιφρούρηση του θεσμού. Μην ξεχνάμε πως το Καρναβάλι για την Πάτρα είναι κίνητρο ανάπτυξης και εξωστρέφειας, αλλά και πως θα δράσουν για να καταστείλουν ενδεχόμενη πράξη που μπορεί να πυροδοτήσει μια μεγαλύτερη κατάσταση».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News